Uluslararası Şeffaflık Örgütü, 1995'ten bu yana yayımladığı Yolsuzluk Algı Endeksi'nin 2024 raporunu açıkladı. Kamu sektörünün yolsuzluk algısını değerlendiren raporda 180 ülke yer aldı. Türkiye, 34 puanla 107. sırada yer alarak önceki yıllara kıyasla gerilemeye devam etti. 2021'de 96., 2022'de 101., 2023'te ise 115. sırada bulunan Türkiye'nin, yolsuzluk algısında sürekli bir kötüleşme yaşadığı dikkat çekti.
En temiz ülke Danimarka oldu
Rapora göre, Danimarka 90 puanla yolsuzluk algısının en düşük olduğu ülke oldu. Onu Finlandiya (88 puan) ve Singapur (84 puan) takip etti. Yıllardır ilk üçte yer alan Yeni Zelanda, bu sene ilk kez bu sıralamadan dış kaldı. Lüksemburg (81 puan), Norveç (81 puan), İsviçre (81 puan), İsveç (80 puan), Hollanda (78 puan), Avustralya (77 puan) ve İrlanda (77 puan) da en az yolsuzluk algısına sahip ilk 10 ülke arasında yer aldı.
Yolsuzluk algısının en yüksek olduğu ülkeler
Endeksin en alt sıralarında ise otoriter rejimlerin hakim olduğu ülkeler bulunuyor. Güney Sudan (8 puan), Somali (9 puan) ve Venezuela (10 puan) en fazla yolsuzluk algısına sahip ülkeler olarak kaydedildi. Suriye (12 puan), Ekvator Ginesi (13 puan), Eritre (13 puan), Libya (13 puan) ve Kuzey Kore (15 puan) de en düşük puan alan ülkeler arasında yer aldı.
Demokrasi ve yolsuzluk arasındaki bağlantı
Rapor, demokratik kurumların gücünün, yolsuzlukla mücadelede belirleyici olduğunu ortaya koydu. Tam demokratik ülkelerde Yolsuzluk Algı Endeksi ortalaması 73 puan iken, kusurlu demokrasilerde 47 puan, otoriter rejimlerde ise sadece 33 puan olarak belirlendi. Bağımsız kurumların ve adil seçim sistemlerinin yolsuzlukla etkin mücadelede kritik öneme sahip olduğu vurgulandı.
Bölgesel analizler
Raporda bölgeler bazında da analizler yer aldı:
- Amerika kıtası: Etkili yolsuzlukla mücadele tedbirlerinin eksikliği insan hakları ihlallerini arttırıyor.
- Asya Pasifik: Bölge doğal afetlere en yatkın yerlerden biri olmasına rağmen, hükümetler yolsuzlukla mücadelede yeterli adımlar atmıyor.
- Doğu Avrupa ve Orta Asya: Hukukun üstünlüğü ve demokratik kurumlar zayıf durumda.
- Orta Doğu ve Kuzey Afrika: Siyasal liderlerin mutlak kontrolü nedeniyle yolsuzluk yaygın.
- Sahraaltı Afrika: Bazı ülkelerde yolsuzlukla mücadelede ilerleme kaydedildi.
- Batı Avrupa ve AB: Hukukun üstünlüğü zayıflarken, kamu hizmetleri baskı altında.
