Asbest nedir?
Asbest, diğer adıyla amyant, beyaz toprak olarak da bilinir ve ısıya, aşınmaya ve kimyasal maddelere karşı son derece dayanıklıdır. Ayrıca, yapısal özellikleri bakımından esnek bir yapıya sahip olan lifli bir mineraldir.
Asbest nerelerde kullanılır?
- Tekstil endüstrisi (lifler, kumaşlar, ipler)
- Çimento endüstrisi (saç, boru)
- İnşaat malzemeleri endüstrisi (çimento ürünlerinin işlenmesi)
- Kimya endüstrisi (boya dolgusu, dolgu materyalleri, sentetik reçine kompresyon kalıp materyalleri, termoplastikler, kauçuk ürünleri),
- İzolasyon endüstrisi (ısı, ses ve yangın izolasyonu)
- Kağıt endüstrisi (asbest kağıdı, karton)
- Fren, debriyaj, balata üretimi
- Gemi yapımı ve vagon üretimi
Asbest zararları nelerdir?
Havaya saçılan liflerin solunmasıyla solunum yollarına ulaşan liflerin çoğu bedenimizin savunma mekanizmaları ile uzaklaştırılabilir. Ancak bazı lifler, maruziyet yoğunluğuna, maruziyet süresine, asbest lifinin yapısına ve bireysel faktörlere bağlı olarak akciğer dokusunda birikir.
Asbeste bağlı hastalıkların ortaya çıkması genellikle uzun yıllar alır. Maruz kaldıktan sonra ortaya çıkabilen hastalıkların süresi, 10 ila 50 yıl arasında değişebilir. Asbestle ilişkili hastalık riski, ömür boyu solunan asbest liflerinin sayısı ile orantılı olarak artar.
Asbeste bağlı hastalıklar arasında; akciğer zarında sıvı birikmesi, akciğeri saran zarın kalınlaşması ve kireçlenmesi, akciğer dokusu içerisinde asbest liflerinin birikmesi (asbestozis), akciğerleri ve karın boşluğunu saran zarın kanseri (mezotelyoma) ve akciğer kanseri yer almaktadır.
Asbest tek başına akciğer kanseri gelişimi için 5 kat risk oluştururken, sigaranın tek başına oluşturduğu risk 10 kattır. Sigara ve asbest birlikteliği ise akciğer kanseri gelişimi riskini 50-90 kat artırmaktadır. Ancak, sigara veya diğer nedenlerle oluşan akciğer kanserlerinden ayırt edilemez.
Asbest öldürür mü?
Asbest, hem iyi huylu hem de kötü huylu hastalıklar yoluyla ölümcül sonuçlar doğurabilen bir zehirdir. Asbest kanserojen özellik taşıdığından, kanser oluşumuna neden olabilir.
