Gençlerin kentsel dönüşüm, afetler, yerel yönetim ve ülke gündemine ilişkin sorularını yanıtlayan Başkan Tugay, şehir ve bölge plancılığının kamusal alanları düzenleme sorumluluğu taşıdığının altını çizdi. Genç şehir plancılarını yerel yönetimlere katılımcı olmaya davet eden Başkan Tugay, “Belediyelere karşı bir önyargı var. Belediyeler, insanları işe alma kurumu olarak görülüyor. Belediyeler sadece kuru kuru siyaset yapılan, birilerinin boş boş konuştuğu yerler değil. Gerçekten iyi şeylerin olduğu yerler. Daha iyisinin de olması için sizlerin de katılması lazım” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Dr. Cemil Tugay, Efes Selçuk Belediyesi ev sahipliğinde bu yıl 13’üncüsü yapılan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Şehir Plancıları Odası 13. Yaz Eğitim Kampı’na konuk oldu. Selçuk Pamucak Sahili’nde düzenlenen etkinlik kapsamında Türkiye’nin dört bir yanından gelen 68 şehir ve bölge planlama öğrencisi, geleceğe yön vermek için bir haftalık kampta buluştu. Kamp kapsamında, TMMOB Şehir Plancıları Odası Genel Başkanı Akif Burak Atlar’ın moderatörlüğüyle düzenlenen panelde, Başkan Dr. Cemil Tugay ve Efes Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel, gençlere deneyimlerini aktararak öğrencilerin sorularını yanıtladı. Başkanlar buluşmada gençlerin iklim krizinden kentsel dönüşüme, katılımcı yönetimden ülke ve kent siyasetine, afetlerden yerel yönetime uzanan çok sayıda sorusuna yanıt verdi.
“İnsanların ve diğer canlıların yaşam haklarına saygının olmadığı bir dünyadayız”
Başkan Tugay, oturumda ilk olarak üniversite yıllarıyla ilgili bir soruyu cevapladı. Üniversite yıllarında haksızlıklara karşı direnişini anlatan Başkan Tugay, şehir plancılığı öğrenimi gören gençleri, şimdiden belediye başkanlığını, siyaseti düşünmeye davet etti. Belediye başkanlığı dönemindeki yol haritasıyla ilgili soruya yanıt veren Başkan Tugay, “Çok fazla problem var, çok fazla konu var. Zaman çok hızlı geçiyor. Tutuklama, cezaevi umurumda değil. Hakikaten gerçek üstü bir durum yaşıyoruz. Asıl konuyu unutmamak lazım. Hızla ve süratle yaşayamadığımız bir dünyaya doğru gidiyoruz. Önünüzde uzun bir yaşam var ama bunu söylemek zorundayız. Bizim 20 yaşında düşünmediğimiz, farkında olmadığımız sorunlu bir süreci yaşayacak olduğunuzu biliyorsunuz. Çocuklarımla da konuştuğumda anlıyorum ki tedirginler, kaygılılar ve korkuları var. İnsanı tedirgin eden, korkutan bir durum olduğu ortada. Dünyanın dengesi bozuldu. Binlerce yıllık medeniyet tarihine rağmen halen bir insanın başka bir canlının haklarına saygı duyulmasıyla ilgili eşik seviyesini geçemedik. İnsanların ve diğer canlıların yaşam haklarına saygının olmadığı bir dünyadayız. Bunun korkutucu olması çok normal. İnsan olmanın birkaç özelliği var. Mücadeleden vazgeçmeden, işin doğrusuna götürmeyi başarabilen bir varlık insan. Bunun yolunu bulabilirseniz, hissederek bulabilirseniz bilgi sahibi olmam lazım, adaletli olmam lazım, bu dünyayı paylaştığım başka varlıkların haklarına saygı duymam lazım, bu şekilde kendimi terbiye etmem lazım derseniz başarılı olabilirsiniz. Eğer bunu becerebilirsek sorunları çözebiliyoruz” şeklinde konuştu.
“Sorunları bilimi kullanarak stratejiler belirleyerek nasıl çözebileceğimizi anladık”
Şehir ve bölge plancılığının öneminden söz eden Başkan Tugay, “Belediye başkanlığımın ilk döneminde şöyle bir şansım oldu; çok özel şehir ve bölge plancısı arkadaşlarınızla çalışma imkanım oldu. Onlarla beraber bir evre geçirdik. Şehir plancılığı, aslında insanların kurdukları medeniyetlerin nasıl yaşanması gerektiğini her boyutuyla planlayan bir meslek dalı. Bu mesleğin sahipleri de tam olarak bunun farkında değil. O yol, bir şehir plancısını Zeki Yıldırım’ı İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin genel sekreteri yaptı. Bir diğer şehir Plancısı Koray Velibeyoğlu, İzmir Planlama Ajansı (İZPA) başkanı oldu” şeklinde konuştu.
“İklim ile çevre ve şehircilik ayrı iki bakanlık olmalı”
Dünyanın yaşadığı iklim krizi üzerinden gençlerin sorunların çözümü için kamu görevlerinde olması gerektiğini ifade eden Başkan Tugay, “İklim değişikliği ile çevre ve şehircilik bakanlıkları bir arada olamaz. Sizler mesleğinize bunun yanlış olduğunu düşünerek bakın. İklim değişikliği, dünyanın bir numaralı sorunu. Kehanete göre 3. Dünya Savaşı riski çok düşük ama iklim krizinden ve toksik zehirli atıklardan yok olma riski çok büyük. İklim krizinden sonra en büyük tehdit, toksik kimyasal kirlilik. Eğer bu ikisini aşarsak dünyayı kurtarabiliriz. Böylesine ortamda şehircilik faaliyetleri ve iklim ayrı değerlendirilmeli. Bunlar ayrılıp iki ayrı bakanlık olmalı” dedi.
“Siz herkese ait kamusal alanları düzenleme sorumluluğunu taşıyan meslek grubusunuz”
Kamusal alanların kullanımı ve doğru planlanması hakkında konuşan Başkan Tugay, “Bizim şöyle bir şeyi algılamamız lazım. Şu anda bulunduğumuz alanın mülkiyeti belediyenin ya da kamunun… 100 metre ilerde deniz var, kocaman dağlar var. Bunların sizin olduğunun farkında mısınız? Bütün insanlığın, bütün insanların hakkı var. Mesleğinin daha büyük sorumluluk kısmı şu; siz herkese ait olan, bütün canlılara ait kamusal alanları düzenleme sorumluluğunu taşıyan meslek grubusunuz. Yapabilsek, kişisel mülkiyeti kaldırsak, adil paylaşımla herkese barınma yaşama hakkı versek büyük ihtimalle kimsenin kimsenin boğazını sıkmasına, rant peşinde koşmaya ihtiyacı kalmayacak. Barınma, ulaşım, sosyal ihtiyaçlar, kültürel ihtiyaçları temin ediyorum diyebilsen o zaman insanların birbirini incitmesine ihtiyaç kalmayacak. Bu planlamayı yapacak kişiler sizlersiniz” diye konuştu.
“Kentsel dönüşüm iki kelimeden ibaret değil”
Gençlere kentsel dönüşümün doğru planlanmasının öneminden söz eden Başkan Tugay, “Kentsel dönüşüm iki kelimeden ibaret değil” diye konuştu.
Başkan Tugay, “Bir Roman mahallesini düşünün. Tek katlı, küçük bahçeleri olan yapıların olduğu mahalleler var. Roman mahallesini dönüştürelim diye projeler oluşuyor. Sonuçta o evleri ellerinden alıyorsunuz çok güzel ev yapacağım diyorsunuz. 21 katlı bir apartmanda ev veriyorsunuz. Bir de üstüne para alıyorsunuz. O insanlar oraya gittiğinde eski yaşamından hiçbir şey kalmıyor. Bizler insanların haklarına, geleneklerine, kültürlerine, saygılı, insanların kendi sosyal kültürel niteliklerini kaybetmeden sağlıklı bir kentsel dönüşüme maruz bırakacağız. Bütün benzer operasyonlarda 20 katlı ev için para harcanırken şunu hatırlamak lazım; biz bu devleti niye kurduk? Vergi niye veriyoruz? Buralara bu kaynakları kullansın diye. Bizim kaçırdığımız göz ardı ettiğimiz konu bu. Dünyadaki ülkelerin en zengin yapısı devlettir. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bütçesi tamamen halkın vergilerden geliyor. Bu bütçenin çok daha büyüğü devletin ana mekanizmasında, bakanlıklarda var. Oralardaki o kaynaklar Romanların hayatlarını koruyarak bir kentsel dönüşüm yapmaya yetmiyor mu? Yoksa o para başka yerlerde mi kullanılıyor. Bu bilince sahip olduğumuzda doğru şeyleri sorgulamaya başlayacağız” ifadelerini kullandı.
“Belediyeler, insanları işe alma kurumu olarak görülüyor”
Gençleri yerel yönetimlere katılımcı olmaya davet eden Başkan Tugay, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kapılarının gençlere sonuna kadar açık olduğunun sözünü vererek, “Katılımcılık için şu anda yaptığınız gibi anlamaya çalışın, işin ucundan tutmaya çalışın. Biz İzmir Büyükşehir Belediyesi olarak, aslında gerçekten gençleri işin içine katmak için çaba gösteriyoruz. Farklı çalışma alanları geliştirmeye çalışıyoruz. Neden bilmem, belediyelere karşı bir önyargı var. Belediyeler, insanları işe alma kurumu olarak görülüyor. Belediyelere insanların inancı yok şu anda. Ama bir kısmınız belediyelerde çalışacak, belki başkan, genel sekreter olacaksınız. Belediyeler sadece kuru kuru siyaset yapılan, birilerinin boş boş konuştuğu yerler değil. Gerçekten iyi şeylerin olduğu yerler. Daha iyisinin de olması için sizlerin de katılması lazım. Bizim çağrılarımıza katılmaya çalışın. Ya da toplanın, biz geldik böyle bir iş yapmak istiyoruz deyin. Projeler üretin, tasarlayın. Başka belediyeler adına söz veremem ama İzmir Büyükşehir Belediyesi adına söz veririm. Emin olun çok büyük değer görürsünüz” ifadelerini kullandı.
Başkan Sengel: “Tek başımıza kalsak da mücadeleye devam edeceğiz”
Selçuk Belediye Başkanı Filiz Ceritoğlu Sengel ise kampa ev sahipliği yapmaktan duyduğu mutluluğu dile getirdi. Başkan Şengel, “Belediye başkanı büyüklerim bana çok kıymetli göreve talipsin demişlerdi. Bütün yetkiler sende bu yetkileri kullanırsan çok güzel bir miras bırakırsın demişlerdi. Elinin üstünde kimin eli var diyerek bakanlık belediyelere sen yoksun biz varız diyor. TOKİ konutları, Efes Antik Kenti’nde yapılan inşaatlar, sit alanlarına yapılan yapılar var. İkinci dönemde anladığım şu aslında, belediye başkanlarının aslında bilimin, aslında sizin gibi okuyup şehre soluk aldırmak isteyenlerin bütün hayallerini hayal noktasında bırakan bir sistemin aktörleri olarak hayata devam ediyoruz. Ama biz bunun hiçbir zaman tarafı olmuyoruz. Kent suçu işlememek çok önemli. Doğduğun topraklarda sözün olduğu sürece var olabilirsin. İkinci dönemde her şey çok hızlı olur dediğimiz dönemde çulsuz bir belediyenin, çulsuz ve yürekli bir belediye başkanı olarak yola devam ediyoruz. Ama şunu biliyoruz, sarayın önünde kimse bizi beyaz zambaklarla beklemeyecek. Biz o kapıları zorlayanlar olacağız. Biz tek başımıza kalsak da mücadeleye devam edeceğiz” diye konuştu.
Yaklaşık 3 saat süren panelin ardından gençler, başkanlara konuk oldukları için günün anısına hediye takdim ederken hep birlikte hatıra fotoğrafları çekildi.
