Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, SGK’ya olan borçları nedeniyle altı büyük belediyenin hesaplarına bloke koyarak haciz işlemleri başlattı. Personel maaş hesapları dahil birçok hesaba el konulması, belediyeler ve kamuoyundan büyük tepki aldı. Sayıştay’ın 2023 yılı denetim raporu ise SGK’nın alacak hesaplarında ciddi hatalar bulunduğunu ortaya koyarak durumu daha da karmaşık hale getirdi.
SGK’nın muhasebe sistemi eleştirildi
Sayıştay raporu, SGK’nın muhasebe kayıtları ve mali tablolarında büyük eksiklikler olduğunu gözler önüne serdi. Kurumun alacaklarının tam ve doğru bir şekilde mali kayıtlara geçirilmediği belirtilen raporda şu hatalar tespit edildi:
- Hazine’den tahsil edilen alacakların muhasebe kayıtlarında yanlış işlenmesi,
- Alacak takibini sağlayan yazılımlarda entegrasyon eksikliği,
- Tecil ve taksitlendirme işlemlerinin eksik kaydedilmesi,
- Tahsilatların emanet hesaplarında tutulması,
- Kuruma ait taşınmazların muhasebe kayıtlarında hatalı izlenmesi.
Belediyeler borçların eskiye dayandığını savunuyor
Haciz uygulanan belediyeler, borçların çoğunun geçmiş dönemlere ait olduğunu ve bu işlemlerin kamu hizmetlerini aksattığını belirtti. Örneğin, Ankara Büyükşehir Belediyesi 5,7 milyar TL, İzmir Büyükşehir Belediyesi 5,3 milyar TL ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi 3,3 milyar TL borçla karşı karşıya kaldı.
Şişli Belediyesi’nden yapılan açıklamada, hesapların bloke edilmesinin hukuka aykırı olduğu ifade edilirken, SGK’nın verdiği rakamların gerçeği yansıtmadığı iddia edildi.
SGK borçlu listesini açıklamıyor
Sayıştay raporu, SGK’nın 5502 sayılı Kanun’a rağmen, sekiz yıldır borçlu işverenler listesini yayınlamadığını da ortaya koydu. Son olarak 2016’da açıklanan bu liste, kurumun alacaklarının takibi konusunda eksik ve şeffaflıktan uzak bir görüntü çizdi.
SGK’nın toplam alacağı açıklandı
Sayıştay raporuna göre, SGK’nın 2023 yılı sonu itibarıyla toplamda 412,47 milyar TL 4/1-a kapsamındaki ve 191,85 milyar TL 4/1-b kapsamındaki alacağı bulunuyor. Ancak bu alacakların büyük bir kısmı, mali tablolara doğru şekilde yansıtılamadı.
Raporda, "Kurum alacaklarının doğru raporlanmaması, SGK’nın mali tablolarında şeffaflık ve tutarlılık sorunları yaratmaktadır" ifadesi dikkat çekti. Bu durum, hem belediyeler hem de kamuoyu nezdinde ciddi tartışmalara neden oldu.