CHP İstanbul Milletvekili Prof. Dr. Fethi Açıkel, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç'a, elektronik oylama ile ilgili çeşitli sorular yöneltti. Açıkel, Adalet Bakanı'ndan, YSK’nın hem yurtdışı hem de yurtiçindeki seçimlerde elektronik oylama konusunda herhangi bir hazırlık yapılıp yapılmadığına dair bilgi talep etti.
Elektronik oylama süreci ve kamuoyundaki endişeler
Yüksek Seçim Kurulu (YSK) Başkanı Ahmet Yener'in medya aracılığıyla yaptığı açıklamalar, Türkiye'deki seçim sisteminde elektronik oylama tartışmalarını yeniden gündeme taşıdı. YSK, 13 Kasım 2024 tarihinde yaptığı yazılı açıklamada, yurtdışı seçmenlerin elektronik ortamda oy kullanabilme olasılığını gündeme getirdi. Yener'in açıklamalarından, YSK’nın yurtdışı seçim çevresinde elektronik oylama yapma hazırlığı içinde olduğu anlaşılmakla birlikte, kamuoyunda konuya dair belirsizlik ve bilgi kirliliği devam ediyor.
Açıkel, e-devlet üzerinden yayılan kişisel verilerin internete sızmasının önüne geçilemediğini belirterek, elektronik oylama sisteminin ciddi güvenlik açıkları taşıdığına dikkat çekti. Ayrıca, sistemin şeffaflık eksikliği ile birlikte demokratik katılımı iç ve dış müdahalelere açık hale getireceği konusunda uyarılarda bulundu.
Seçim güvenliği ve parmak boyası tartışması
YSK, seçim güvenliği konusunda, kamuoyunun ve siyasi partilerin taleplerine rağmen parmak boyası uygulamasını kullanmaktan kaçınmayı tercih etti. Açıkel, bu durumu eleştirerek, vatandaşların seçim güvenliğine olan güveninin düşük olduğunu ve bu nedenle parmak boyası talep ettiklerini ifade etti. YSK’nın, seçim güvenliğinin sağlanmasında bağımsız kuruluşların, meslek odalarının ve uzmanların denetiminden kaçınmasını ise ciddi bir sorun olarak değerlendirdi.
Açıkel, parmak boyası gibi basit güvenlik önlemlerinin dahi uygulanmadığı bir ortamda, elektronik oylama gibi tartışmalı bir konunun gündeme getirilmesinin halkta yeni endişelere yol açtığını söyledi. Bu bağlamda, kamuoyunun şeffaf bir bilgilendirme beklediğini belirtti.
Yurtdışındaki seçmen sayısı ve elektronik oylama hazırlığı
Açıkel, son olarak 28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yurtdışındaki seçmen sayısının 3 milyon 426 bin 218 olduğunu hatırlatarak, Kasım 2024 itibariyle yurtdışındaki kayıtlı seçmen sayısının ne kadar olduğuna dair bilgi talep etti. Ayrıca, YSK'nın yurtdışı seçim çevresinde elektronik oylama yapma hazırlığı olup olmadığı, bu konuda yapılacak herhangi bir açıklama olup olmadığı gibi önemli soruları da gündeme getirdi. Açıkel, elektronik oylama dışında yurtdışındaki seçmen oranını artırmak için başka formüller üzerinde çalışma yapılıp yapılmadığını da sordu.
Açıkel, yaptığı yazılı açıklamada şu ifadelere yer verdi:
"BU SÜREÇ VATANDAŞLARIMIZDA ENDİŞE UYANDI"
Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Ahmet Yener’in medyada yer alan 'elektronik oylama' hakkındaki açıklamalarıyla birlikte, ülke kamuoyunda bu konu gündeme gelmiştir. Gündem üzerine, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından 13 Kasım 2024 tarihinde yapılan yazılı açıklamada; 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun "Yurt dışı seçmenlerin elektronik ortamda oy vermesi" başlıklı 94/D maddesine atıfla, elektronik oylama için yurt dışında bulunan vatandaşlarımızın elektronik ortamda oy kullanabilmeleri durumuna işaret edilmektedir. Bu açıklamadan, YSK’nın yurt dışı seçim çevresinde bir elektronik oylama hazırlığında olduğu anlaşılmakla birlikte, kamuoyunda konuyla ilgili bilgi kirliliği devam etmektedir. Vatandaşlarımızın e-devlet verilerinin, tüm kişisel bilgilerinin internete sızmasının engellenemediği düşünüldüğünde, elektronik oylama sisteminin kullanımı ciddi güvenlik açıklarına ve demokratik katılımı her türlü iç-dış müdahaleye açık hale getirme riski taşımaktadır. Özellikle bu sürecin şeffaflıktan uzak bir şekilde yürütülüyor olması, vatandaşlarımızda endişe uyandırmaktadır.
"SEÇMEN KONUSUNDA ŞEFFAF OLUNMAMASI ENDİŞELERİ ARTIRMAKTA"
YSK, 'parmak boyası' uygulamasını kamuoyundan ve siyasi partilerden gelen bütün taleplere rağmen kullanmaktan kaçınmaktadır. Vatandaşlarımız seçim sistemine güvenmedikleri için seçimlerde parmak boyası uygulamasını dahi talep eder bir durumdadır. YSK sisteminin demokratik denetimden ve seçim güvenliği konusunda uzmanlaşmış bağımsız STK’ların, meslek odalarının, bilirkişilerin incelemesinden kaçırılması, yabancı vatandaş/seçmen konusunda şeffaf olunmaması gibi temel endişeleri daha da artırmaktadır. Parmak boyası başta olmak üzere seçim ve sandık güvenliğinde en temel endişeleri dahi gideremeyen bir YSK’nın, yeni bir gündemle 'elektronik oylama' tartışması başlatması bu nedenlerle kamuoyunda yeni bir endişe yaratmaktadır. Bu konuda kamuoyunun net ve şeffaf bir bilgilendirmeye ihtiyacı bulunmaktadır.
"KASIM 2024 İTİBARİYLE YURTDIŞI KAYITLI SEÇMEN SAYISI KAÇTIR?"
Bu bağlamda, yurtiçi ve yurtdışı seçim çevrelerinde önümüzdeki seçimlerde 'parmak boyası' uygulamasına geçilmesi için bir hazırlık var mıdır? Vatandaşlarımızın yoğun talebine rağmen, parmak boyası uygulamasına geçilmemesindeki ısrar nedir? 28 Mayıs 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde yurtdışı seçmen sayısı 3 milyon 426 bin 218 seçmen olarak gözükmektedir. Kasım 2024 itibariyle yurtdışı kayıtlı seçmen sayısı kaçtır? YSK’nın yapılacak ilk Milletvekili seçiminde ve Cumhurbaşkanlığı seçiminde yurtdışı seçim çevresinde elektronik oylama yapılması için hazırlığı var mıdır? YSK’nın yapılacak ilk Milletvekili seçiminde ve Cumhurbaşkanlığı seçiminde yurtiçi seçim çevresinde elektronik oylama yapılması için hazırlığı var mıdır? Elektronik oylama konusunda bir hazırlık var ise bu çalışmaların siyasi partilerle ve kamuoyu ile paylaşılması ne zaman yapılacaktır? Yurtdışında oy kullanma oranını artırmak için, elektronik oylama dışında başka formüller üzerinde çalışmalar yapılmakta mıdır?"
