CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, 2020 yılına kıyasla çiftçilerin bankalara olan borcunun 8 kat artarak 886 milyar 627 milyon liraya ulaştığını açıkladı. Gürer, çiftçilerin tarımsal üretimi sürdürebilmek için krediye mahkûm hale geldiğine dikkat çekerek, bu durumun tarımda süredürebilirliği tehdit ettiğini ifade etti.
"Destekler Yetersiz ve Gecikiyor"
Gürer, Türkiye'de Çiftçi Kayıt Sistemi'ne (ÇKS) kayıtlı yaklaşık 2 milyon 300 bin çiftçi bulunduğunu belirterek, tarım desteklerinin hem yetersiz kaldığını hem de gecikmeli olarak ödendiğini vurguladı. Tarım ve Orman Bakanı'nın desteklerin hesaplara yatırıldığını açıkladığını hatırlatan Gürer, "Bakan, bu açıklamayı yaparken 'geçen yıl' ifadesini kullanmadığı için, sanki bu yılın desteği veriliyormuş gibi bir algı oluşturuluyor. Oysa 2023 yılında milli gelirin yüzde birlik kısmı, yani 411 milyar lira çiftçiye aktarılmadı. Verilen destek sadece 91 milyar lirada kaldı ve bu destekler de zamanında değil, gecikmeli olarak ödeniyor" dedi.
Hububat örneğini veren Gürer, 2024 yılında hasadın ağustos ayında tamamlanmasına rağmen, çiftçilerin bu ürünle ilgili desteklerini yeni alabildiklerini söyledi.
"Maliyetler Artıyor, Üretim Düşüyor"
Artan mazot, gübre, tohum, ilaç, kira, işçilik ve elektrik maliyetlerinin çiftçileri zora soktuğuna dikkat çeken Gürer, düşük alım fiyatlarının da üretimi baltaladığını dile getirdi. TÜİK verilerine göre 2024 yılında hububat üretiminin 3 milyon 300 bin ton, buğday üretiminin ise 1 milyon 200 bin ton azaldığını belirtti.
Gürer, "Çiftçinin refahı sağlanmadan üretimde sürekliliğini korumak mümkün değil. Aksi takdirde ithalat artmaya devam edecek. Türkiye her yıl ortalama 20-22 milyon ton buğday üretirken, yurt dışından 10 milyona yakın buğday ithal ediyor" diye konuştu.
Bu ithalatın bir kısmının un ve makarna üretimiyle yurtdışına ihraç edildiğini ancak Türkiye'nin buğdayda yeterlilik oranının sadece %97 seviyesinde olduğuna dikkat çeken Gürer, "Bu rakamlar gösteriyor ki Türkiye buğdayda da kendine yeterli değil, ithalatçı bir ülke konumuna geldi" ifadelerini kullandı.
