Serap Varol Kara/Teknolojinin çocuklar üzerindeki etkileri, dijital dünyada ebeveynlerin farkındalık kazanması gibi konularda seminerler, konferanslar veren yazar ve bilişim uzmanı Orhan Toker, çocuklara akıllı telefon alınırken ebeveynlerin ne için telefon alacaklarını iyice düşünmelerini tavsiye ediyor.
Toker, ebeveynlerin kendisine sürekli kaç yaşında telefon almalıyım diye sorduklarına işaret ederek, “'Doğru soru, içinde cinsellik, alkol, sigara ve madde kullanımı, kumar, şiddet, şantaj, tehdit, kimlik hırsızlığı, dolandırıcılık ve zaman kaybı olan bir cihazı çocuğuma almalı mıyım?' olmalı" diyor.
Toker, çocuklara akıllı telefon verilmeden önce sözlü ve yazılı anlaşma yapılması gerektiğini vurgulayarak, sözleşmenin şartları hakkında şu bilgileri verdi: “Anne baba da evdeki herkes 2 saatten fazla akıllı telefon kullanmayacak. 16 yaşından önce sosyal medya hesabı açılmayacak. Sosyal medya hesabı hali hazırda varsa çocuk kendisine ya da ailesine ait fotoğraflar paylaşılmayacak. Kimseye olumsuz yorum yazılmayacak, sosyal medyada tartışmaya girilmeyecek. Kimseye herhangi bir platformdan özel bir fotoğraf gönderilmeyecek ve kimseden özel fotoğraf istenmeyecek. Telefonun sosyal medya hesaplarının şifreleri aile ile paylaşılacak. Ancak özel durumlar, ailenin çocukla belirleyeceği haller, haricinde aile hesaplara bakmayacak. Çevrimiçi alışveriş yapılmayacak. Abonelik ve satın almalar için aile onayı alınacak. Şantaj ya da tehdit olursa aileye bilgi verilecek.”
Bu kurallara ilk uyulmadığında 1 hafta telefonun aileler tarafından el konulabileceğini aktaran Toker, ikinci kez kural ihlalinde ise 1 ay boyunca çocuğun telefon kullanamayacağını dile getiriyor. Toker ailelerin de 2 saat telefon kullanma kuralını ihlal etmemesinin önemine değinerek, çocukların oynadığı oyunların da ailelerin denetiminde olması gerektiğinin altını çiziyor.
Çocuklar İnterneti en fazla video izleme amacı ile kullandı
Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayınladığı 2024 yılı Çocuklarda Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması’na göre 6-15 yaş arası çocukların internette en fazla video izleyerek vakit geçirdiklerini gösterdi. Araştırma sonuçlarına göre internet kullanan çocukların yüzde 97,4'ü düzenli olarak internet kullandıklarını söyleyerek, yüzde 42,9 çocuğun hafta içi, yüzde 53,6’sının hafta sonu internet kullandığını beyan etti. Bu oran, 2021 yılında yüzde 98,6 idi. Düzenli İnternet kullanan çocukların yüzde 42,9'unun hafta içi, yüzde 53,6'sının ise hafta sonu günde yaklaşık iki saat ve daha fazla süre İnternette vakit geçirdiği gözlendi. Günde yaklaşık iki saat ve daha fazla süre İnternet kullanımı yaş gruplarına göre incelendiğinde; bu oran hafta içi 6-10 yaş grubu için yüzde 30,6, 11-15 yaş grubu için yüzde 54,4 oldu. Hafta sonu ise sırasıyla yüzde 43,2 ve yüzde 63,5 oldu.
İnternet kullanan çocukların İnternet kullanım amaçları incelendiğinde; en fazla yürüttükleri faaliyetler sırasıyla yüzde 83,9 ile video izleme, yüzde 75,0 ile ödev, öğrenme veya çevrimiçi derslere katılma ve yüzde 72,7 ile oyun oynama veya oyun indirme oldu. Çocukların yüzde 65,2 ‘si ise interneti mesajlaşma için kullanıyor.
