MERT YASİN ALPDÜNDAR- İzmir Ticaret Odası (İZTO) 08. Hayvan, Kanatlı, Et ve Et Ürünleri Meslek Komitesi Başkanı ve Meclis Üyesi Cüneyt Güleç et fiyatları, et üretimi, besicilerin ve üreticilerin yaşadığı sorunlar hakkında dokuzeylul.com’a değerlendirmelerde bulundu. Et fiyatlarının aşağı çekilmesi için üretimde artış sağlanması gerektiğini vurgulayan Güleç, üretim artışı maliyetlerin minimize edilmesi yanında besiciye alım ve fiyat garantisi verilmekle sağlanacağının altını çizdi. Besiye alınacak hayvanın ise profesyonel kişilerle yürütülmesi gerektiğini vurgulayan Güleç, ayrıca şu anki et fiyatlarındaki artışın hayvan damlarının boş olmasından kaynaklı olduğunu ve bu konuda tedbir alınmazsa durumun düzelmeyeceğini belirtti. İzmir Ticaret Borsası (İTB) Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer ise sürdürülebilir üretimin desteklenmesi gerektiğinin altını çizdi. Besilik hayvan ithalatı hep açık kalmalı diyen Tuncer, “Açık kalırken de ülkedeki üretimi dikkate alıp, dengeyi sağlamak gerekiyor” ifadelerini kullandı.
YÜKSEK FİYATLARA TEK ÇÖZÜM ÜRETİM ARTIŞI
Besilik hayvan alımının uzmanlık gerektiren bir konu olduğunun altını çizen Güleç, “Bu nedenle besiye alınacak hayvan ithalatını profesyonel kişilerle yürütülmez ise hem kalitesiz hemde pahalı hayvan alırsın sonuç olarak. Bu da etin üretim maliyetini artıran başka bir sonuç doğurur” diye konuştu.
‘BESİCİDE YETERLİ HAYVAN YOK’
“Şu an et fiyatlarında yaşadığımız artışlar yaklaşık 8-10 ay önce önce damların boş olması ve besilik hammadde ithalatının kapalı olması nedeniyle oldu” diyerek sözlerine devam eden Güleç, “Şu anda besicinin elinde de yeterli hayvan yok. Türkiye’de artan nüfusa paralel et üretimini arttıramıyoruz. Açık oluşuyor ve bu açık astronomik fiyat artışlarına da sebep oluyor. Bu konuda tedbir alınmazsa bu böyle gidecektir.” diye söyledi.
‘HAYVAN TEDARİĞİNDE SORUNLAR VAR’
Türkiye’de hayvan yetiştirecek besici ve üreticinin var olduğunu lakin hayvan tedariğinde sorunların yaşandığını yineleyen Güleç, “Hayvanı kestirdikten sonra ithalat kapalı ise tekrar damını dolduramıyorlar. Yem temini konusunda tedbir alamıyorlar. Bu nedenle kendisine bir vizyon sunulamayan besici bir nevi kumar oynamış oluyor.” diye vurguladı.
ÖNCEDEN GÖRDÜĞÜMÜZ SORUNLARI YETKİLİLER ŞİMDİ GÖRÜYOR
Et üretimini arttırmanın yolunun damızlıktan geçtiğini söyleyen Güleç, “Et üretimini arttırmanın yolu damızlıktan geçer. Türkiye’de verimsiz dişi varlığını azaltıp, yurtdışından yüksek verimli hayvanları getirdiğiniz zaman hem süt hem de et üretimini arttırırız. Ne yazık ki Tarım Bakanlığınca uzun dönemi kapsayan ne talep ne de üretim projeksiyonu bugüne kadar oluşturulmadı. O yüzden biz bugünü yaşıyoruz. Bugünün geleceğini biz önceden görüyoruz ama yetkililer şimdi görüyorlar.” dedi.
’BESİLİK HAYVANDA İTHALAT HEP AÇIK OLMALI’
Besilik hayvanda ithalatın serbest bırakılması gerektiğini söyleyen İzmir Ticaret Borsası Meclis Başkanı Ömer Gökhan Tuncer ise, “Besilik hayvanda ithalat açık olur ve devlet istediği zaman fon ve vergi koyarak dengeleyebilir. Lakin açık olmadığı zaman iş farklı yöne gidiyor. Bir anda açıyor ve çok miktarda mal giriyor. Sonrasında kapatıyor, bir anda üretici malsız kalıyor. Devlet oyun kurucudur. İstediği zaman dizayn edebilir ama bir şekilde kalması lazım. Açık kalırken de ülkedeki üretimi dikkate alıp, dengeyi sağlamak gerekiyor” diye konuştu.
’YAPILACAK TEK ŞEY SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİMİ DESTEKLEMEK’
Et ithalatının ise ülkedeki üretimi olumsuz etkileyeceğini dile getirirken Tuncer, “Bundan 7 ay öncesine kadar dünyanın en ucuz eti Türkiye’deydi. Şu an dünyanın en pahalı eti Türkiye’de ama bu uzun süreli bir şey değil. Et ithalatı yaptığımız zaman çılgınca bir ithalat gelir ve bu ithalat ne ülkenin üreticisine ne de tüketicisine yarar. Ülkenin de şu anda bu doları harcayacak durumu yok. Yapılacak tek şey sürdürülebilir bir şekilde üretimi desteklemek” diye konuştu.
‘MERA BESİCİLİĞİNİ ARTTIRMALIYIZ’
Üretimi desteklemenin yolunun mera besiciliğinden geçtiğini vurgulayan Ömer Gökhan Tuncer, “Üretimin desteklemenin yolu süt fiyatlarını üreticinin zarar etmeyeceği şekilde belirleyip, sürüleri sütçü karakterden melez karaktere çevirmektir. İşin temeli mera besiciliği. Güney Amerika’da neden et fiyatı düşük? Çünkü üretici yeme para vermiyor. Meraları koruyup, üretimi arttırmamız lazım” dedi.
’DAMIZLIKLARIMIZI KURTARSAYDIK, BUGÜNE GELMEZDİK’
Türkiye’de damızlık sorunu hakkında da konuşan Tuncer, “Orada da büyük bir çılgınlık var.Geçen sene deli gibi inek kesiyorduk. Şimdi ise bütün herkes yurtdışından damızlık getirmeye çalışıyor. Bütün üretici Avrupa’da. Geçen sene 10 kuruş süte farklı fiyat vererek damızlıklarımızı kurtarsaydık, bugüne gelmezdik. O hayvanlar doğurmadı. Açık olacağı belliydi.” diye söyledi.
Yeni jenerasyonun üretici olmak istemediğini söyleyen Tuncer, üretimi sağlamak için üreticinin korunması gerektiğini söyleyerek sözlerine son verdi.
