Danıştay Birinci Dairesi, İçişleri Bakanlığı'nın İzmir Büyükşehir Belediyesi bünyesinde yürütülen kooperatif çalışmalarına ilişkin verdiği soruşturma iznini kaldırdı. Kararda, belediye iştiraklerindeki faaliyetlerin kamu görevi kapsamında değerlendirilemeyeceği vurgulandı. Bu karar, 2020 yılında yaşanan İzmir depremi sonrası başlatılan kentsel dönüşüm projeleriyle ilgili tartışmalara yeni bir boyut kazandırdı.
Tartışma kooperatif üzerinden başlamıştı
İzmir Büyükşehir Belediyesi, 2020 yılındaki depremin ardından kentsel dönüşüm çalışmalarını hızlandırmak amacıyla kooperatif modelini benimsemişti. Ancak, kooperatifler aracılığıyla yürütülen inşaatların planlanan tarihlerde tamamlanamaması ve projelerin gecikmesi, kent genelinde tartışmalara neden oldu. Bu süreç, AKP ve CHP arasında siyasi gerilimleri de beraberinde getirdi. Dönemin AKP'li siyasetçileri ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İzmir İl Müdürlüğü, belediye yönetimi hakkında suç duyurusunda bulunmuş, ancak mahkemeler bu duyuruları "soruşturmaya yer olmadığı" gerekçesiyle reddetmişti.
İçişleri Bakanlığı'nın soruşturma kararı
Mahkemelerin reddetmesinin ardından, İçişleri Bakanlığı resen soruşturma kararı aldı. Soruşturma kapsamında, dönemin İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer dahil 13 kişi hakkında ön inceleme başlatıldı. İnceleme sonucunda, belediye çalışanlarından Ayşe Arzu Özçelik dışındaki isimler için soruşturma izni verildi. Soruşturma, özellikle kentsel dönüşüm projelerinde yaşanan gecikmeler ve kira yardımları nedeniyle belediyenin zarara uğradığı iddiaları üzerine odaklandı.
Haklarında soruşturma izni verilen belediye çalışanları, Danıştay'a başvurarak karara itiraz etti. Danıştay Birinci Dairesi, yapılan inceleme sonucunda İçişleri Bakanlığı'nın verdiği soruşturma iznini oybirliğiyle kaldırdı. Kararda, İzmir Büyükşehir Belediyesi iştiraklerinin Türk Ticaret Kanunu hükümlerine tabi olduğu ve buradaki faaliyetlerin kamu görevi kapsamında değerlendirilemeyeceği belirtildi. Danıştay, "Şirketlerdeki faaliyetlerin kamu görevi olmadığı, 4483 sayılı kanun kapsamında kamu hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevin ifasından kaynaklanmayan eylemler nedeniyle ilgililer hakkında ön inceleme yapılamayacağı ve yetkili merci kararı alınamayacağı" ifadelerine yer verdi.
Kira yardımları ve zarar iddiaları
Soruşturma kapsamında, Aktepe-Emrez Mahallesi ve Uzundere Mahallesi kentsel dönüşüm projelerinde yaşanan gecikmeler ve kira yardımları nedeniyle belediyenin zarara uğradığı iddia edilmişti. Ayrıca, projelerin alt yüklenicilere şifahen devredilmesi ve sözleşmelerin sonradan imzalanması gibi usulsüzlüklerin inşaatları aksattığı öne sürülmüştü. Ancak Danıştay'ın kararı, bu iddiaların hukuki dayanağının olmadığını ortaya koydu.
İşte o belgeler
