Doğum, hayatın en heyecan verici ve dönüştürücü anlarından biridir. Bu özel dönemde hem annenin sağlığı hem de bebeğin gelişimi için doğum izni büyük önem taşır. Peki doğum izni hakkınız ne kadar biliyor musunuz? Özel sektörde ve kamu sektöründe çalışan anne adayları için doğum izni süreleri ve detayları farklılık gösteriyor.
Doğum İzninizin Kapsamı Nedir?
Doğum izni, çalışan hamilelerin doğum öncesi ve sonrası olmak üzere belirli bir süre boyunca ücretli olarak çalışamadığı izin türüdür. Bu süre, bebeğin sağlığı ve annenin dinlenmesi için kritik bir dönem olan lohusalık dönemini kapsar.
Özel Sektörde Doğum İzni Süresi Ne Kadar?
4857 sayılı İş Kanunu’na göre özel sektörde çalışan kadın işçiler, doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta (4 ay) ücretli doğum izni hakkına sahiptir. Bu sürelerin esnekliği bulunmamaktadır.
İ twins doğarsa ne olur? Çoğul gebeliklerde ise doğum sonrası analık izni süresi 8 haftadan 12 haftaya uzatılmaktadır.
Kamu Sektöründe Doğum İzni Farklı mı Uygulanır?
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre kamu sektöründe çalışan kadın memurlar da doğum öncesi 8 hafta ve doğum sonrası 8 hafta olmak üzere toplam 16 hafta (4 ay) ücretli doğum izni hakkına sahiptir. Doğum izni süresi özel sektörde olduğu gibi kamu sektöründe de esnek değildir.
Kamu sektöründe ek doğum izni var mı? Kamu kurumlarında çalışan memurların engelli çocuk sahibi olmaları durumunda ise doğum sonrası analık izni süresi 16 haftadan 1 yıla çıkarılmaktadır.
Ücretsiz Doğum İzni Hakkınız Var mı?
Doğum sonrası analık iznini tamamlayan kadın işçiler, talep etmeleri halinde ücretsiz doğum izni kullanabilirler. Bu izin türü, çocuğun bakımı ve yetiştirilmesi amacıyla verilir. Ücretsiz doğum izninin süresi ise doğum sayısına göre değişmektedir:
- Birinci çocuk: 60 gün
- İkinci çocuk: 120 gün
- Üçüncü ve sonraki çocuklar: 180 gün
Ücretsiz doğum iznini nasıl kullanabilirim? Ücretsiz doğum izni, haftalık çalışma süresinin yarısı oranında ve analık iznini takiben kullanılmaktadır. Örneğin; haftalık çalışma süresi 40 saat olan bir kadın işçi, 60 günlük ücretsiz doğum iznini 20 hafta şeklinde kullanabilir.
Babalar da Doğum İzninden Faydalanabilir mi?
Yeni doğan bebeğin bakımında hem annenin hem de babanın rolü büyüktür. Bu nedenle 4857 sayılı İş Kanunu’na göre özel sektörde çalışan erkek işçiler, eşlerinin doğum yaptığı günden itibaren 5 gün süreyle ücretli izin kullanabilirler. Bu izin “mazeret izni” kapsamında değerlendirilmektedir.
Kamu sektöründe babalık izni var mı? 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre kamu sektöründe çalışan erkek memurlar ise eşlerinin doğum yaptığı günden itibaren 10 gün süreyle ücretli izin kullanabilirler.
Doğum İzninizle İlgili Bilmeniz Gerekenler
Doğum izniniz süresince iş güvenceniz devam etmektedir. İşe dönüş tarihinizde eski pozisyonunuza geri dönme hakkınız vardır. Doğum izniniz sırasında işvereniniz size farklı bir pozisyon teklif edemez veya iş sözleşmenizi feshedemez.
Doğum izniniz sırasında maaş almaya devam edeceğiniz gibi doğum masraflarınızın bir kısmı da SGK tarafından karşılanmaktadır. Doğum izni hakkınızın korunması ve karşılaşabileceğiniz sorunların çözümü için işçi sendikaları veya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na başvurabilirsiniz.
