Dünyanın en büyük buz dağı olarak bilinen A23a, Antarktika’nın kuzeyine doğru sürüklenirken erime ve parçalanma sürecine girdi. Bilim insanları, buz dağının bir ay içinde büyük ölçüde parçalanacağını öngörüyor.
1986'da Antarktika’dan koptu
A23a buz dağı, 1986 yılında Antarktika’daki Filchner-Ronne Buz Sahanlığı’ndan ayrılarak okyanusa karıştı. Uzun yıllar boyunca sabit kalan bu buz devinin hareketliliği 2020 yılında başladı ve Weddell Denizi yönünde sürüklenmeye devam etti.
Girdaptan kurtuldu, sıcak sulara ilerliyor
Bu yıl ocak ayına kadar bir girdap içinde dönen A23a, güçlü okyanus akıntıları ve rüzgarların etkisiyle girdaptan kurtularak Antarktika’nın kuzeyine yöneldi. İngiliz Antarktika Araştırmaları Enstitüsü’nden Dr. Andrew Meijers, buz dağının şu an Antarktik Kutup Çevresi Akıntısı içinde olduğunu ve hızla Güney Georgia bölgesine doğru ilerlediğini belirtti.
Ekosistem üzerindeki etkileri tartışılıyor
Dr. Meijers, A23a’nın Güney Georgia yakınlarında tamamen erimesinin bölgedeki penguen ve fok kolonileri için olumsuz etkiler yaratabileceğini ifade etti. Beslenme alanlarının buz parçalarıyla kapanması, bu canlıların daha fazla mesafe kat etmesine neden olarak yaşamlarını zorlaştırabilir.
Bununla birlikte, derin denizlerden yüzeye çıkarılan besin zenginliği fitoplanktonların çoğalmasını teşvik edebilir ve bu durum deniz ekosistemi için olumlu etkiler yaratabilir. Ancak buz dağının çöküşü sırasında kırılan parçaların ticari balıkçılık faaliyetlerini kısıtlayabileceği de vurgulanıyor.
Küresel ısınma ve iklim değişikliği bağlantısı
Buz dağlarının doğal süreçlerle oluştuğunu söyleyen Dr. Meijers, Antarktika’daki son yıllardaki buzul kopmalarının sıklığının iklim değişikliği ile doğrudan bağlantılı olduğunu belirtti. Okyanus sıcaklıklarındaki artışın, buz sahanlıklarının altından başlayarak erimeleri hızlandırdığına dikkat çekildi.
Meijers, insan kaynaklı küresel ısınma etkilerinin özellikle Larson A ve B buz sahanlıklarında çöküşlere neden olduğunu ve bu durumun devam ettiğini ifade etti. Son olarak, Doğu Antarktika’daki Conger-Glenzer Buz Sahanlığı’nın da yıllar süren bir erime sürecinin ardından çöktüğü kaydedildi.
Buz dağı parçalanmaya bir ay uzaklıkta
Güney yarım kürede yaz aylarının başlamasıyla birlikte, A23a’nın sıcak okyanus sularında hızla erimeye devam ettiği uydudan gözlemleniyor. Dr. Meijers, buz dağının önümüzdeki bir ay içinde büyük parçalar halinde kırılarak Antarktika tarihindeki en büyük erime olaylarından birine sahne olabileceğini ifade etti.