Çevremizde sıkça esneyen insanlarla karşılaşabiliriz. İlk bakışta normal bir durum gibi görünse de, esnemenin devam etmesi bazen sağlık sorunlarına işaret edebilir. Kulak Burun Boğaz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Yavuz Selim Yıldırım, esnemenin istemsiz bir refleks olduğunu ve parasempatik sinir sisteminin aktif olduğu bir durumun belirtisi olabileceğini belirtiyor. Özellikle stresli olmayan ve rahat ortamlarda, vücut uykuya hazırlanırken esneme gerçekleşir. Ancak, sürekli hale gelen esneme durumu, sadece normal bir süreç değil, sağlıkla ilgili bir problem olduğunu gösterebilir.
Uyku bozukluklarının belirtisi: Sürekli esneme
Fizyolojik açıdan bakıldığında, yeterince uyumayan kişilerde sabah uykudan kalktıktan sonra ya da gece yatma saati yaklaşırken esneme görülebilir. Ancak, sürekli esneme problemi, daha ciddi sağlık sorunlarını işaret edebilir. Yeterli süre uyuyan ancak hâlâ uyku hissi hissetmeyen kişilerin sürekli esnediği gözlemlenebilir. Bu, uyku bozukluğunun belirtisi olabilir. Sürekli esneme, aynı zamanda uyku apnesi, kalp damar hastalıkları gibi sağlık sorunlarının da habercisi olabilir. Bu tür durumlar için en kısa zamanda uzman bir hekime başvurulması önerilir.
Psikolojik sorunlar ve diğer hastalıklar
Esnemek, halk arasında bulaşıcı bir davranış olarak bilinse de, sürekli esneme bir dizi farklı sağlık sorununa da işaret edebilir. Özellikle bir kişinin ardı ardına esnediğini görmek, psikolojik rahatsızlıklar ya da kalp hastalıkları gibi ciddi sağlık problemlerinin göstergesi olabilir. Uyku sırasında burun tıkanıklığı nedeniyle ağızdan nefes almak zorunda kalan bireyler, uyku apnesi riski taşır. Uyku apnesi, boğazda nefes yolunun kapanmasıyla uyku sırasında solunumun durmasına yol açar.
Uyku apnesinin etkileri ve belirtileri
Uyku apnesi, uyku esnasında nefesin kesilmesi ve bunun sonucu olarak beyin ile kalbe oksijen gitmemesi durumunu ifade eder. Bu durum, hem kalp krizi riskini artırır hem de beynin yeterince dinlenememesine neden olur. Sonuç olarak, uyku apnesi yaşayan kişilerde sürekli uyuma isteği, refleks olarak esneme ile kendini gösterir. Uyku apnesi nedeniyle yeterli uyku alamayan beyin, oksijen eksikliği nedeniyle sürekli uyuma ihtiyacı hisseder. Bu durumun bir sonucu olarak, sürekli esneme devam eder.
Tedavi yolları ve uzman görüşü
Sürekli esneme şikayeti olan kişilerin, önce Kulak Burun Boğaz Hastalıkları uzmanına başvurmaları gerekmektedir. Yapısal bir problem bulunuyorsa, bu sorun cerrahi müdahale ile düzeltilebilir. Eğer yapısal bir problem yoksa, bir uyku testi yapılarak detaylı bir teşhis konulabilir. Uyku apnesi, genellikle sabahları yorgun kalkma, iş yerinde uyuma isteği, konsantrasyon kaybı, unutkanlık ve çabuk sinirlenme gibi belirtilerle kendini gösterir. Uyku apnesi olan kişiler, araç kullanırken uykuya dalarak trafik kazalarına yol açabilirler veya oturdukları yerde aniden uyuyakalabilirler.
Uyku apnesinin tedavi seçenekleri
Uyku apnesi, uyku testi ile teşhis edildikten sonra cerrahi müdahalelerle tedavi edilebilir. Burun ve boğaz bölgesine yapılan koruyucu cerrahiler, bu hastaların durumunu iyileştirebilir. Cerrahi tedaviye yanıt vermeyen hastalara ise gece uyku sırasında kullanılan maske tedavisi uygulanabilir. Bu tedavi, hastaların gece boyunca ağız ve burun yoluyla daha düzgün nefes almalarını sağlar. Uyku apnesi tedavi edilen hastalarda, kalp krizi ve hipertansiyon oranlarında belirgin bir azalma gözlemlenmiştir.