Gazze sokaklarında adım başı rastlanan bu mezarlar bölgede yaşanan insani trajedinin sembolü haline geldi.
Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları Gözlemevi'nin (Euro-Med) yayınladığı istatistiklere göre, İsrail'in 7 Ekim 2023'ten bu yana sürdürdüğü soykırım nedeniyle 120'den fazla rastgele toplu mezar oluşturuldu.
Eşini evinin arkasındaki futbol sahasına defnetmek zorunda kaldı
Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Gazze kentinin Şeyh Rıdvan Mahallesi'nde yaşayan Emel el-Esved, İsrail'in ocak ayında düzenlediği hava saldırısında öldürülen ve evlerinin arkasındaki futbol sahasına gömülen kocası Sami ile kayınbiraderi Mustafa'nın mezarlarını her gün ziyaret ediyor.
AA muhabirine konuşan 8 çocuk annesi Emel el-Esved, "Eşim, kız kardeşinin evinden bazı eşyaları getirmesine yardım etmek için Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Beyt Lahiya'ya gitti, kayınbiraderim de ona eşlik ediyordu. Ancak dönüş yolunda işgal uçakları füzeyle onları hedef aldı ve birlikte şehit oldular." dedi.
Emel el-Esved, İsrail ordusunun aralıksız şekilde devam eden bombardımanları, kasıtlı olarak yolları kapatması, altyapıyı tahrip etmesi ve sivilleri hedef alması nedeniyle kentteki mezarlıklara ulaşamadıkları için eşini ve kayınbiraderini evlerinin arkasındaki futbol sahasına defnettiklerini aktardı.
Filistinli kadın, eşini ve kayınbiraderini gerçek bir mezarlığa taşımayı çok istediklerini ancak yaşanan zorluklar nedeniyle bunu yapmaya imkan bulamadıklarını anlattı.
Emel el-Esved, "En iyisi tabii ki onları gerçek bir mezarlığa defnedebilmek ama insanlar güvenlik şartları nedeniyle ya da yerinden edilenlerin geri dönmesini beklerken cenazelerini taşımaya korkuyor." diye konuştu.
Kent mezarlıklarında boş yer kalmadı
Gazze Şeridi'nin kuzeyinde hâlâ pek çok aile sevdiklerini gerçek bir mezarlığa defnedebilmenin fırsatını arıyor.
Ancak devam eden bombardıman ve yıkım nedeniyle hareket alanı bulamadıkları için bu mezarlıklara ulaşamıyor ya da ulaşsalar bile aşırı kalabalık nedeniyle boş kabir bulamıyorlar.
"Bu saatten sonra cenazelerin taşınması, uzman ekipler ve büyük maliyetler gerektiriyor"
Şeyh Rıdvan Mahallesi'ndeki Tevhid Stadyumu, İsrail'in soykırım saldırılarının ilk günlerinden itibaren geçici bir mezarlığa dönüştürüldü.
Mahalle sakinlerinden Mahmud Ebu Ful, "İsrail'in Gazze Şeridi'nin kuzeyinde yolları ve hareket eden her şeyi bombalaması nedeniyle halk, ölülerini defnetmek için resmi mezarlıklara ulaşamayınca stadyuma yöneldi." dedi.
Stadyuma şu ana kadar 250'ye yakın cenazenin defnedildiğini aktaran Ful, cenazelerin büyük bir kısmının bugün hâlâ yerinde durduğunu ve resmi mezarlıklara taşınamadığını dile getirdi.
Ful, "Bu saatten sonra cenazelerin taşınması, uzman ekipler ve büyük maliyetler gerektiriyor. Şu anda insanlar, temel ihtiyaçlarını zar zor karşılayabiliyor." şeklinde konuştu.
Başıboş köpekler sokaklardaki mezarlara zarar veriyor
Ailesiyle birlikte Beyt Hanun'dan Cibaliya Mülteci Kampı'na göç etmek zorunda kalan İbrahim el-Mısri, İsrail ordusunun düzenlediği topçu saldırıda hayatını kaybeden kardeşi Mahmud'u kent mezarlığına ulaşamadıkları için tarım arazisine defnetmek zorunda kaldıklarını söyledi.
Ancak başıboş köpeklerin sokaklardaki mezarlara zarar verdiğine işaret eden Mısri, "Sokaklardaki mezarları kazan çok sayıda başıboş köpek nedeniyle her gün mezarları kontrol ediyoruz." dedi.
"Gazze'de bir gün hayat normale dönecek ve kardeşimi ona yakışır şekilde defnedeceğiz"
Sevdiklerini insan onuruna yakışacak şekilde toprağa vermeyi istediklerini vurgulayan Mısri, Filistinlilerin naaşlarının sokaklara, kaldırımlara saçıldığı Gazze'de durumun içler acısı olduğunu dile getirdi.
Mısri, İsrail'in soykırım saldırılarının bir an önce sona ermesini dilediğini belirterek, "Yaşanan yıkım ve ölümden sonra Gazze'de hayat yavaş yavaş normale dönecek ve kardeşimi ona yakışır şekilde defnedeceğiz." diye konuştu."
