Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu'nun Araştırma Geliştirme (AR-GE) birimi KAMUAR tarafından yapılan araştırmaya göre, Türkiye'deki gıda fiyatlarındaki artış 49 aydır kesintisiz devam ediyor. Haziran ayında gıda fiyatlarındaki aylık artış yüzde 3,3 olarak gerçekleşirken, yıllık artış oranı yüzde 96'yı geçti. Dünya genelinde Mart 2022'den bu yana gıda fiyatları yüzde 25 oranında düşerken, Türkiye'de bu düşüşün aksine sürekli bir artış gözlemleniyor.
Yanlış Ekonomi Politikaları ve Yüksek Enflasyon
KAMUAR'ın raporuna göre, yüksek enflasyonun en büyük nedenlerinden biri, hükümetin yanlış ekonomi politikaları. Raporda, "Yüksek enflasyonun tetiklediği gıda fiyatlarındaki artışın en büyük yükünü yoksul kesimler çekiyor. Yoksullar, gıdaya daha fazla bütçe ayırabilmek için eğitim, sağlık ve benzeri diğer harcamalarından kısmak zorunda kalıyorlar" denildi.
En Zengin ve En Yoksul Kesimlerin Gıda Harcamaları
Araştırmada, Ankara'daki marketlerden düzenli olarak toplanan 64 temel gıda maddesinin fiyatları esas alındı. Raporda, en zengin yüzde 20'lik kesimin tüketim harcamalarının yüzde 14,5'ini, en yoksul yüzde 20'lik kesimin ise yüzde 36,6'sını gıda için yaptığı belirtildi. Bu durum, yoksul kesimlerin gıda fiyatlarındaki artıştan ne kadar etkilendiğini açıkça ortaya koyuyor.
Son 12 Aylık Ortalama Fiyatlar
Haziran sonu itibarıyla, son 12 aylık ortalama gıda fiyatları, bir önceki 12 aylık ortalama fiyatlara göre yüzde 99,9 oranında yükseldi. Bu, gıda fiyatlarında neredeyse iki katına yakın bir artışa işaret ediyor.
Eylül 2021'den Bu Yana Artış Oranları
Eylül 2021'den bu yana gıda fiyatları yüzde 773 oranında arttı. Bu dönemdeki dramatik artış, Türkiye'deki ekonomik koşulların ne kadar zorlu olduğunu gözler önüne seriyor.
Haziran Ayında En Çok Artan Gıda Maddeleri
Haziran ayında, ekmek, pirinç, un ve bulgur fiyatları önceki aya göre ortalama yüzde 3,9 oranında arttı. Meyve fiyatlarında yüzde 4,2 oranında artış görülürken, sebze fiyatları bir önceki aya göre ortalama yüzde 8,3 oranında yükseldi. Bu artış oranları, özellikle dar gelirli ailelerin bütçelerini zorlayan önemli kalemler arasında yer alıyor.
Gıda Enflasyonunun Sosyal Etkileri
Gıda fiyatlarındaki bu sürekli artış, sadece ekonomik değil, aynı zamanda sosyal etkiler de yaratıyor. Yoksul kesimlerin gıdaya ayırdığı bütçenin artması, diğer temel ihtiyaçlardan feragat etmelerine neden oluyor. Bu da uzun vadede toplumsal refahın azalmasına yol açıyor.
Önümüzdeki Dönem İçin Beklentiler
Uzmanlar, Türkiye'deki ekonomik politikaların değişmemesi durumunda gıda fiyatlarındaki artışın devam edeceği konusunda uyarıyorlar. Özellikle döviz kurlarındaki dalgalanmalar ve tarım sektöründeki yapısal sorunlar, gıda enflasyonunun yüksek seyretmesine neden olabilir.
