Hapşırma nöbetleri, alerjik rinit ve diğer solunum yolu rahatsızlıkları ile ilişkili sık ve şiddetli hapşırma ataklarıdır. Peki, bu durumun teşhisi ve tedavi yöntemleri nelerdir?
Hapşırma Nedir?
Hapşırma, üst solunum yollarındaki, özellikle de nazal kavite mukozasının uyarılması sonucu ortaya çıkan otomatik bir refleks yanıtıdır. Bilinçli olarak kontrol edilemeyen bu refleks, vücudu koruma amacı taşır. Hapşırma sırasında yüz, göğüs ve karın kasları koordine bir şekilde çalışarak solunumun devamını sağlar.
Hapşırma Nöbeti Nedir?
Hapşırma nöbeti, çok sık tekrarlayan hapşırma atakları ile karakterize edilen bir durumdur. Bu nöbetler genellikle burun tıkanıklığı, burun akıntısı, öksürük ve gözlerde yaşarma gibi alerjik rinit belirtileri ile birlikte görülür. Hapşırma nöbetleri, mevsimsel grip veya nezle gibi diğer solunum yolu hastalıklarıyla karıştırılmamalıdır.
Belirtiler
Hapşırma nöbeti yaşayan kişilerde genellikle aşağıdaki belirtiler görülür:
- Sık hapşırma
- Burun tıkanıklığı
- Burun akıntısı
- Öksürük
- Gözlerde yaşarma
Bu belirtiler alerjik rinitin belirtileriyle örtüşmekte olup, kişinin alerjik durumunu önemsememesi ileride astım hastalığına yol açabilir.
Teşhis
Hapşırma nöbetinin teşhisi, genellikle aşağıdaki adımları içerir:
- Tıbbi Geçmiş: Doktor, hastanın tıbbi geçmişini ve belirtilerini değerlendirir.
- Fizik Muayene: Burun, boğaz ve gözlerin muayenesi yapılır.
- Alerji Testleri: Alerjik durumun teşhisinde cilt testi veya kan testleri uygulanabilir.
Tedavi
Hapşırma nöbetinin tedavi yöntemleri, alerjik duruma ve belirtilerin şiddetine bağlı olarak değişebilir. Tedavi seçenekleri arasında:
-
Alerjenlerden Kaçınma: En etkili tedavi, alerjenlerden uzak durmaktır. Bu, polen, toz veya evcil hayvan tüyleri gibi tetikleyicilerden kaçınmayı içerir.
-
İlaç Tedavisi: Antihistaminikler, dekonjestanlar ve burun spreyleri gibi ilaçlar, belirtileri hafifletmek için kullanılabilir.
-
Duyarsızlaştırma Tedavisi: Bu tedavi yöntemi, alerjenin vücuda düşük dozlarda verilerek tolerans geliştirilmesine yardımcı olur.
Hapşırma Ne İle İlgilidir?
Hapşırma, vücudun üst solunum yollarında meydana gelen çeşitli uyarıcılara verdiği doğal bir tepkidir. Genellikle aşağıdaki durumların habercisi olarak kabul edilir:
1. Alerjik Reaksiyonlar
Hapşırma, alerjenlere karşı vücudun verdiği bir tepki olabilir. Polen, toz, evcil hayvan tüyleri veya sigara dumanı gibi maddeler, alerjik rinit (saman nezlesi) gibi durumları tetikleyebilir. Bu durumda, burun mukozasında iltihaplanma ve tahriş meydana gelir.
2. Üst Solunum Yolu Enfeksiyonları
Soğuk algınlığı veya grip gibi viral enfeksiyonlar, hapşırmaya neden olabilir. Bu tür durumlarda, hapşırma genellikle burun akıntısı, boğaz ağrısı ve öksürük ile birlikte görülür.
3. Sinüzit
Sinüzit, sinüslerin iltihaplanması sonucu oluşan bir durumdur. Sinüzit hastalarında hapşırma sıkça görülür ve genellikle burun tıkanıklığı ile ilişkilidir.
4. Gıda Alerjileri
Bazı gıda alerjileri, hapşırmayı tetikleyebilir. Gıda alerjileri genellikle sindirim sistemi belirtileri ile birlikte gelir, ancak bazı bireylerde hapşırma da görülebilir.
5. Hava Koşulları
Ani sıcaklık değişimleri veya soğuk hava da hapşırmaya neden olabilir. Örneğin, soğuk havaya maruz kalma, burun mukozasında tahrişe yol açabilir.
6. Duygusal Durumlar
Stres veya heyecan gibi duygusal durumlar bazı insanlarda hapşırma refleksini tetikleyebilir. Bu durum genellikle nadirdir.
7. Bazen Ciddi Durumlar
Nadir durumlarda, hapşırma bazı ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabilir. Örneğin, bazı nörolojik hastalıklar veya alerjik şok gibi durumlarda da hapşırma meydana gelebilir.
