Türkiye ekonomisine katkı veren hayvancılıkta, sürdürülebilirliğin sağlanması, halk sağlığının korunması ve insanların sağlıklı gıdaya erişiminin sağlanması açısından hastalıktan ari işletmeler büyük önem taşıyor. Hastalıktan ari işletmelerin sayısının arttırılması ile Türkiye'nin sağlıklı damızlık hayvan varlığının arttırılması, yetiştiricilerin damızlık hayvan ihtiyacını yurt içinden karşılaması, damızlık büyükbaş hayvan ithalatının azaltılması, hayvansal üretimde verimliliğin arttırılması hedefleniyor. Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2024-2028 yıllarını kapsayan 'Hastalıktan Ari İşletmelerin Sayısının Artırılması Eylem Planı kapsamında hastalıktan ari işletme sayısını artırmak ve daha güvenli süt ve süt ürünleri üretmek için hastalıktan ari işletmelere destekler veriyor. İzmir'in önemli bir tarım ve hayvancılık kenti olduğunu dile getiren İzmir İl Tarım ve Orman Müdürü Mustafa Şahin, “İzmir'de yaklaşık 800 bin başın üzerinde büyükbaş hayvan var var. Bakanlığın en fazla destek verdiği işletmeler hastalıktan ari olanlar" dedi.
'KÜÇÜK ÜRETİCİLERİ ARİ İŞLETME OLMAYA DOĞRU YÖNLENDİRİYORUZ'
İzmir'de 67 büyükbaş, 2 küçükbaş ari işletmemiz olduğuna dikkati çeken Şahin, "Ari işletmelerde yaklaşık 40 bin sağmal büyükbaş hayvan var. Bu hayvanlardan günlük 430 ton civarında süt üretiyoruz. İzmir, büyükbaş ari işletmede mevcut hayvan sayıları ile Türkiye'de ikinci sırada" dedi.
İzmir'de 800 bin civarında ise küçükbaş hayvan olduğuna dikkati çeken Şahin, "Küçükbaş ari işletmelerde İzmir olarak ilk sıradayız. Bu işletmelerdeki 3 bin 200 hayvanın 2 bini sağmal durumda, yaklaşık günlük 3 bin litre süt üretimimiz var. Bu bize bölgedeki hayvancılığın ne kadar güçlü olduğunu bir kez daha gösteriyor. Desteklerde de önümüzdeki süreç içerisinde küçük üreticilerin de tamamını ari işletme olmaya doğru yönlendirmeye başladık. Yeni destekleme modelleri de insanları ari işletmeye doğru götürecek" diye konuştu.
ARİ İŞLETMEDE DOĞAN BUZAĞIYA İLAVE DESTEK VERİLİYOR
Tarım ve Orman Bakanlığı'nın 2024-2028 yıllarını kapsayan 'Hastalıktan Ari İşletmelerin Sayısının Artırılması Eylem Planı'nı oluşturduğunu dile getiren Şahin, “Eylem planı çerçevesinde de bölgelerdeki işletmelerin hızlı bir şekilde ariye dönüşmesi için çaba sarf ediyoruz. Ari işletmelere verilecek krediler de ciddi anlamda sübvanseler söz konusu. Aile işletmelerinde ari işletmede doğan buzağıya bir önceki desteğe göre 4-5 kat daha fazla destek veriyoruz. Bir ari işletmede doğan buzağıya totalde 10 bin lira civarında destekle başlıyoruz" ifadelerine yer verdi. Şahin, bakanlığın yeni destekleme modelleri ile kaliteli damızlık hayvan üretiminin sağlanması, damızlık hayvan ihtiyacının ülkemizden karşılanması için ari işletme sayılarını arttırmayı hedeflediğini söyledi.
Ari işletmelerde doğan dişi buzağılara temel desteğin yanı sıra ilave destekler verildiğini ifade eden Şahin, "Dişi sperm kullanmışsa, buzağı küçük aile işletmesinde ise farklı desteklemelerle aile işletmelerinin gelirlerinin artırılması ve ari işletmelere olması için yönlendirici destekleme modelleri içerisine girdik" dedi. Ari işletme belgesi olmayan işletmelerin sütlerinin sokakta ya da markette satılmasına izin verilmediğini çünkü izlenebilirliğinin olmadığını belirten Şahin, sözlerini şöyle sürdürdü: "Ari işletmelerde sürecin tamamı kontrolümüz altında."
'ÇİFTLİKLER HASTALIKTAN ARİ HALE GETİRİLMELİ'
İzmir'in Tire ilçesinde 3 bin büyükbaşlık ari işletmesi bulunan Mehmet Doğan (65), üreticilerin bir an önce çiftliklerini, hayvanlarını hastalıklardan ari hale getirmeleri gerektiğini vurgulayıp, "Aksi takdirde hem kendilerinin hem de ülke ekonomisine de ciddi kayıpları olacaktır. O nedenle bir an önce ariliğe geçmelerinde fayda var" diye konuştu. İşletmelerinin 14 yıllık olduğunu dile getiren Doğan, "Açtıktan 1,5 yıl sonra ari işletmeciliğe geçtik. Eğer dış piyasalarda, birinci ligde olmak istiyorsak bilinçli olacağız. Kalibresi ve kapasitesi yüksek, kaliteli üretim yapmak durumundayız. Dış pazarlama anlamında da bu gerekli. Ayrıca kendi vatandaşımızın sofrasına sağlıklı gıdayı sunmamız gerekiyor" dedi
