Haziran ayında zamların başını çeken kalem, şehirlerarası karayolu yolcu taşımacılığı oldu. TÜİK’in açıkladığı verilere göre, bilet fiyatları bir ayda yüzde 23,57 oranında arttı. Tatil sezonunun başlaması, yakıt ve işletme giderlerindeki yükselişle birleşince, otobüs ve minibüs biletleri cep yakmaya başladı. Ulaşımda yaşanan bu artış, hem şehirlerarası seyahat planı yapanları hem de taşımacılık sektörünü derinden etkiledi.
Kahvaltılık tahıllar ve şans oyunlarında dikkat çeken yükseliş
Haziranda fiyatı en çok artan ikinci ürün grubu kahvaltılık tahıl ürünleri oldu. Mısır gevreği, yulaf, müsli gibi ürünler yüzde 13,02 zamlandı. Bu artış, özellikle çocuklu ailelerin kahvaltı masraflarını yukarı çekti. Listenin üçüncü sırasında ise yüzde 8,7’lik artışla şans oyunları yer aldı. Milli Piyango, iddaa ve benzeri oyunların fiyatlarındaki yükseliş, eğlence ve umut peşinde koşan tüketicinin cebini de etkiledi.
Eğitim ve konaklama hizmetlerinde de zam dalgası
Haziran ayında sadece temel tüketim ürünleri değil, hizmet sektöründe de zamlar öne çıktı. Otel, pansiyon ve benzeri konaklama hizmetleri yüzde 7,09 artarken, okul öncesi eğitim ve ilköğretim yüzde 6,77, orta öğretim ise yüzde 6,24 zamlandı. Yaz tatili döneminde ailelerin konaklama ve eğitim harcamaları ciddi şekilde yükseldi. Ayrıca, elektrikli küçük ev aletleri yüzde 5,86, fırın ve ocaklar yüzde 5,54, çeşitli küçük aksesuarlar (pil, ampul gibi) yüzde 5,16 ve çikolata-şekerlemeler yüzde 5,04 zamlandı.
Patates ve yumurtada sert fiyat düşüşü
Haziran ayında en çok ucuzlayan ürün ise patates oldu. Fiyatı bir ayda yüzde 14,52 oranında gerileyen patatesi, yüzde 13,75 ile yumurta izledi. Mevsimsel bolluk ve üretimdeki artış, bu iki temel gıdada fiyatların hızla düşmesini sağladı. Taze sebzelerde (patates hariç) yüzde 4,23, tavuk etinde yüzde 4,03, bilgisayar ve ekipmanlarında ise yüzde 2,65’lik düşüşler yaşandı.
Giyim ve temizlikte de indirim rüzgarı
Haziranda fiyatı gerileyen diğer ürünler arasında çocuk giyim yüzde 2,21, şarküteri ürünleri (sucuk, sosis, salam) yüzde 1,89, süt yüzde 1,72, ev temizlik malzemeleri yüzde 1,46 ve motosikletler yüzde 1,41’lik düşüşle dikkat çekti. Özellikle sezon sonu indirimleri ve üretim fazlası, bu kalemlerde tüketicinin yüzünü güldürdü.
Tüketici fiyatlarında haziran tablosu: zamlar ve indirimler yan yana
Haziran ayında fiyatı en çok artan ve en çok azalan ürünler şöyle sıralandı:
En çok zamlananlar:
-
Şehirlerarası karayolu yolcu taşımacılığı: %23,57
-
Kahvaltılık tahıl ürünleri: %13,02
-
Şans oyunları: %8,7
-
Otel, pansiyon ve benzeri konaklama: %7,09
-
Okul öncesi eğitim ve ilköğretim: %6,77
-
Orta öğretim: %6,24
-
Elektrikli küçük ev aletleri: %5,86
-
Fırın, ocak ve fırınlı ocak: %5,54
-
Küçük aksesuarlar (pil, ampul): %5,16
-
Çikolata ve şekerlemeler: %5,04
En çok ucuzlayanlar:
-
Patates: %-14,52
-
Yumurta: %-13,75
-
Taze sebzeler (patates hariç): %-4,23
-
Tavuk eti: %-4,03
-
Bilgisayar ve ekipmanları: %-2,65
-
Çocuk giyim: %-2,21
-
Şarküteri ürünleri: %-1,89
-
Süt: %-1,72
-
Ev temizlik malzemeleri: %-1,46
-
Motosikletler: %-1,41
Haziran ayı fiyat hareketleri, hem zam hem de indirim dalgasının aynı anda yaşandığı bir tabloyu ortaya koydu. Tüketici, bir yandan ulaşım ve hizmetlerdeki artışlarla bütçesini zorlamak zorunda kalırken, diğer yandan bazı temel gıdalarda ve teknolojide nefes aldı.