ÖZEL/ Didar DEMİRCİ

Türkiye’yi 6 Şubat sabahına büyük bir felaketle uyandıran Kahramanmaraş merkezli depremler, deprem riski altındaki şehirlerde de endişeye neden oldu. Yapıların güvenilirliğinin ölçümlendiği süreci, İzmir’in Çiğli ilçesi Harmandalı mevkii işin başka bir boyutuyla deneyimliyor. İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne ait Harmandalı Katı Atık Bertaraf Tesisi’nin bulunduğu arazinin heyelan riski taşıması, son depremlerle vatandaşların güvenlik önlemleri alınması isteğini daha da artırdı.

Acil çözüm bekleyen bölge için katıldığı bir televizyon programında konuşan Çiğli Belediye Başkanı Utku Gümrükçü, “Çöp tesisinde 2 yıldır bir toprak kayması süreci devam ediyor. Çok geç olmadan buranın kaldırılması adına Çiğli Belediyesi, İzmir Büyükşehir Belediyesi, Çevre Şehircilik Bakanlığı yetkilileri bir araya geldik, toplantılar düzenledik, raporlar açıkladık. Alınması gereken önlem neyse bir an önce almamız gerekiyor ve o tesisi toprak kayması alanından çıkarmamız gerekiyor” sözlerini kaydetti.

25 ÇEŞİT ÖNLEM

Harmandalı bölgesi için yargıya başvuran Çiğli Cumhuriyet Mahallesi Muhtarı Dursun Ali Kazar, bölgede yeterli önlemin alınmadığına dikkat çekerek, “Önlemle ilgili herhangi bir proje geliştirme yapmıyorlar. Buranın 1988’den beri heyelan bölgesi olduğu söyleniyor. Yani heyelanın çöpten kaynaklanmadığını söylüyorlar. Ama heyelan riski olan bir bölgeye neden çöp tesisi için izin verildi? Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü ise buranın doğal afet kaynaklı olmadığını çöpten kaynaklı olduğunu söylüyor. Bence her iki taraf da üzerine düşeni tam anlamıyla yapamıyor. Alınması gereken 25 çeşit önlem var. İmarı kapatıyorlar ama çöp dökmeye devam ediyorlar. Tekrar yükleme yapıp mahallede imarı kapatmak çözüm değil” diye konuştu.

AFETE MARUZ BÖLGE

Harmandalı bölgesindeki heyelan riskinin deprem gerçeğiyle yeniden hatırlandığını, riskin devam ettiğini vurgulayarak gazetemize açıklamalarda bulunan Jeoloji Mühendisleri Odası İzmir Şube Başkanı Koray Önalan ise, “Risk de aynen devam ediyor. 6 Şubat öncesinde biz ne söylediysek 6 Şubat sonrasında da aynı şeyi söylüyoruz. İzmir’de olabilecek herhangi olası bir depremde orada zaten şu anda var olan heyelan daha da büyüyerek gelecektir. Dolayısıyla burasının bir an önce afete maruz bölge ilan edilmesi, imar alanlarının mutlaka daraltılması gerekiyor. Önlem alınmadığı takdirde orada ikinci bir hadiseyle üzücü bir hadiseyle karşılaşılması kaçınılmazdır” dedi. Harmandalı’nın yerine geçebilecek yeni bir katı atık deposunun bulunması gerektiğinin altını çizen Önalan, diğer yandan bölgenin acilen ‘afete maruz bölge’ ilan edilmesi gerektiğini belirterek, “Çünkü buradaki yurttaşlar çok büyük bir riskle karşı karşıyalar ve imar alanlarının da bir şekilde en azından daraltılması gerekiyor. Çünkü heyelan yeni imar alanlarına doğru ilerliyor” açıklamasını yaptı. 

‘Doğudaki Faylar Batıyı Tetikleyecek’

Deprem Uzmanı Atilla Uluğ ise bölgeyi basından takip ettiğinin altını çizerek, depremlerle ilgili bilgi verdi. Uluğ, “Harmandalı bölgesindeki sorunu gözlemleme şansım olmadı. Ama şunu söylemek gerekir; İzmir’in fayları ile Manisa’nın fayları kardeştir. Dolayısıyla Manisa ile İzmir’i ayırmamak lazım. İşte İzmir tarihte 7’nin üzerinde birkaç tane deprem yaşamış. Buralarda 5-6 büyüklüğünde depremler de oluyor. Türkiye’nin bir menteşesi var. Doğu Anadolu ile Kuzey Anadolu fayının kesim noktası. Şimdi oradan dönerek batıya doğru gidiyor. Orada olan bir hareket bir süre sonra da İzmir’de de Marmara’da da etkisini gösterir. İzmir’de de pek çok diri fayımız var, potansiyel enerji biriktirmiş faylarımız var. Dolayısıyla onlar da harekete geçebilir” uyarısında bulundu.

‘Bergama Çözüm Değil’

İzmir Büyükşehir Belediyesi AKP Grup Başkan Vekili Özgür Hızal ise bölgeyle ilgili mecliste çok ses yükselttiklerinin altını çizerek, “Biz burada defalarca söyledik. Tehlikenin ciddi boyutlara vardığı, bu kaymanın da ötesinde ölümcül sonuçlara varacak birtakım hadiselerin yaşanabileceğinden bahsettik. Büyükşehir Belediyesi günün sonunda bunu azıcık da olsa anlamış ki şimdi şöyle bir çözüm üretmeye çalışıyor. İzmir’in tüm çöplerini Bergama’ya götürmeye çalışıyor. O da çok doğru bir çalışma değil. Buradan oraya çöp taşınmaz. Ekonomik de değildir. İzmir Büyükşehir Belediyesi, Tunç Soyer döneminde tam 4 yıl boyunca orada yaşananları görmedi, görmezden geldi. Şimdi ise işin çıkmaza girdiğini fark ettiler” ifadelerini kullandı. Tesise Büyükşehir’in artık çöp taşımaktan vazgeçmesi gerektiğinin altını çizen Hızal, alanla ilgili Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü ya da Bakanlığın bir kabahati olmadığını söyleyerek, “4 yıl önce bunun planlamasını yapmaya başlasalardı, o zaman bugün için bir çözüm ortaya koyabilirlerdi. Şimdi şu an itibariyle biz başladık, yeni bir alan bulmaya çalışıyoruz demeleri esasında İzmir’in zamanını çaldıklarını gösteriyor. Hala daha doğru çözüm önermiyorlar. İzmir BüyükşehirBelediyesi maalesef İzmir’in temel sorunlarını çözme noktasında kafa yormuyor” dedi.