Türkiye’nin İlk Astronotu ISS’ye Ulaştı: Uzay İstasyonu Hakkında Bilmeniz Gerekenler
Türkiye’nin uzay macerasında tarihi bir an yaşandı. Alper Gezeravcı, Türkiye’nin ilk astronotu olarak Uluslararası Uzay İstasyonu’na (ISS) gitti. Gezeravcı ve ekibi, 20 Ocak’ta uzay aracıyla ISS’ye kenetlendiler. Burada 14 gün boyunca çeşitli bilimsel deneyler yapacaklar. Peki, ISS nedir, nerede bulunuyor, amacı nedir, kaç kişi yaşıyor? İşte, uzay istasyonu hakkında merak edilenler.
ISS Nedir, Nasıl Oluşturuldu?
ISS, alçak Dünya yörüngesinde dönen, üzerinde insanların yaşayabildiği yapay bir uydu veya uzay üssüdür. ISS, birbirine bağlanan modüllerden oluşan dev bir yapıdır. İstasyonun ilk parçası 1998 yılında uzaya gönderildi. O zamandan beri istasyona yeni modüller, güneş panelleri, laboratuvarlar, robot kollar ve diğer ekipmanlar eklendi. İstasyonun yapımı, ABD, Rusya, Kanada, Japonya, Avrupa Uzay Ajansı ve diğer ortak ülkelerin işbirliğiyle gerçekleştirildi. İstasyonun tamamlanması için yaklaşık 150 uzay yürüyüşü yapıldı.
ISS Nerede Bulunuyor, Nasıl Görülebilir?
ISS, Dünya’nın yaklaşık 400 kilometre üzerinde, saatte 28 bin kilometre hızla dönmektedir. İstasyon, Dünya’nın etrafında yaklaşık 90 dakikada bir tur atar. Bu da günde 16 defa gün doğumu ve gün batımı yaşadıkları anlamına gelir. ISS, Dünya’dan çıplak gözle görülebilen tek yapay uydu olma özelliğine sahiptir. İstasyon, gökyüzünde parlak bir yıldız gibi görünür. ISS’nin nerede olduğunu ve ne zaman görülebileceğini NASA’nın web sitesinden veya mobil uygulamalarından takip edebilirsiniz.
ISS’in Amacı Nedir, Ne Tür Deneyler Yapılıyor?
ISS, uzayda insanlığın kalıcı bir varlığını sağlamak için tasarlanmış bir araştırma laboratuvarıdır. İstasyonda, uzayın mikro yerçekimi ortamında, Dünya’da yapılamayan veya zor olan pek çok bilimsel deney gerçekleştiriliyor. Bu deneyler, biyoloji, fizik, kimya, tıp, mühendislik, astrobiyoloji, astronomi ve diğer alanlarda yeni bilgiler üretiyor. İstasyon, aynı zamanda gelecekteki uzay görevleri için bir test alanı ve hazırlık merkezi olarak da kullanılıyor. İstasyonda, Ay ve Mars’a gidecek astronotların eğitimi, uzay araçlarının testi, uzay teknolojilerinin geliştirilmesi gibi çalışmalar yapılıyor.
ISS’de Kaç Kişi Yaşıyor, Nasıl Yaşıyorlar?
ISS’de normalde altı kişilik bir mürettebat bulunuyor. Ancak bazen bu sayı, gelen ve giden uzay araçlarına bağlı olarak değişebiliyor. Örneğin, şu anda istasyonda yedi kişi yaşıyor. Bunlardan biri de Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı. Gezeravcı ve ekibi, 14 gün sonra Dünya’ya dönecekler. ISS’de yaşayan astronotlar, istasyonun farklı modüllerinde çalışıyor, uyuyor, yemek yiyor, egzersiz yapıyor, eğleniyor ve iletişim kuruyorlar. Astronotlar, istasyonun içinde sürekli yüzer halde oldukları için, yerçekimsizliğin vücutlarına etkilerini azaltmak için günde iki saat egzersiz yapmak zorundalar. Ayrıca, istasyonun bakımı, temizliği ve onarımı için de sorumluluk alıyorlar. Astronotlar, Dünya ile sürekli bağlantı halindeler. İnternet, telefon, e-posta ve video konferans yoluyla aileleri, arkadaşları ve meslektaşlarıyla görüşebiliyorlar. Ayrıca, istasyonun pencerelerinden Dünya’yı ve uzayı seyredebiliyorlar.
