Kasım ayı, dünyanın birçok bölgesinde tarihin en sıcak ayı olarak kayıtlara geçti. Küresel okyanus sıcaklıkları ve alt troposfer sıcaklıkları da rekor seviyelere ulaştı. 2023 yılı, küresel ortalama sıcaklığın 1,5 santigrat derece eşiğine yaklaştığı bir yıl olma yolunda ilerliyor. İklim krizi, gezegenimiz üzerinde ciddi etkiler yaratıyor ve küresel ölçekte acil önlemler alınması gerekiyor.
Hangi Bölgeler En Çok Isındı?
Kasım 2023, Güney Amerika, Afrika ve Asya kıtalarında tarihlerinin en sıcak kasım ayı olarak kaydedildi. Bu kıtalarda, 1991-2020 dönemi ortalama sıcaklıklarının 1,5-2 derece üzerinde sıcaklıklar ölçüldü. Kuzey Amerika kıtası ise tarihin en sıcak ikinci kasım ayını yaşadı. Okyanusya kıtası da beşinci en sıcak kasım ayını geçirdi. Avrupa kıtasında ise kasım ayı, 2003 yılıyla birlikte tarihteki en sıcak 15. kasım ayı oldu. Amerika Birleşik Devletleri’nde ise kasım ayı, kaydedilen en sıcak 19. kasım ayı olarak belirlendi.
Küresel Sıcaklık Trendi Nasıl?
Küresel okyanus sıcaklıkları, kasım ayında da rekor kırmaya devam etti. Art arda sekizinci ay boyunca, küresel okyanus sıcaklıkları 1991-2020 dönemi ortalama sıcaklıklarının 0,8 santigrat derece üzerinde seyretti. Ayrıca, alt troposferde ölçümlerin başladığı 1979 yılından bu yana en büyük sapma yaşandı. Alt troposfer sıcaklıkları, 1991-2020 dönemi ortalama sıcaklıklarının 0,91 santigrat derece üzerinde ölçüldü.
2023 yılının ocak-kasım dönemi, küresel olarak kaydedilen en sıcak dönem olma yolunda ilerliyor. Yılın tamamının ortalama sıcaklığının, 1,5 santigrat derece eşiğine yaklaşması bekleniyor. Bu eşik, Paris İklim Anlaşması’nda belirlenen ve küresel ısınmayı sınırlamak için hedeflenen bir değer. Ayrıca, El Niño koşulları güçlü kategoride devam ediyor. El Niño, Pasifik Okyanusu’nda sıcaklık artışına neden olan bir iklim olayı. El Niño’nun etkisiyle, 2024 yılının da ısınma trendini sürdürmesi muhtemel görünüyor.
Türkiye’de Durum Ne?
Türkiye’de de kasım ayı, 1991-2020 dönemi ortalama sıcaklıklarının 3,2 derece üzerinde gerçekleşti. Bu değer, Türkiye’nin kasım ayı sıcaklık ortalamasının en yüksek olduğu yıl olan 2016 yılının da üzerinde. Türkiye, 2023 yılında da sıcaklık rekorları kıran bir yıl yaşadı. Ocak, şubat, mart, nisan, mayıs, haziran, temmuz, ağustos, eylül ve ekim ayları, Türkiye’nin tarihindeki en sıcak aylar olarak kaydedildi.
İklim Kriziyle Mücadelede Neler Yapılmalı?
Bu rekor sıcaklıklar, iklim krizinin etkilerinin giderek daha şiddetli bir şekilde hissedildiğini gösteriyor. İklim değişikliği, daha sık ve şiddetli hava olaylarına, deniz seviyesinin yükselmesine, buzulların erimesine ve biyolojik çeşitliliğin azalmasına neden oluyor. Bu etkiler, insan sağlığı, gıda güvenliği, su kaynakları, ekonomi ve güvenlik gibi pek çok alanda ciddi sorunlar yaratıyor.
Bu etkileri azaltmak için küresel ölçekte somut adımlar atılması gerekiyor. Fosil yakıtlardan uzaklaşılması, temiz enerjiye yatırım yapılması ve iklim değişikliğiyle mücadele için uluslararası işbirliğinin güçlendirilmesi gibi adımlar, iklim kriziyle mücadelede kilit rol oynuyor. Paris İklim Anlaşması, bu adımları hayata geçirmek için bir fırsat sunuyor. Ancak, anlaşmaya taraf olan ülkelerin, iklim değişikliğiyle mücadele için verdikleri taahhütleri yerine getirmeleri ve daha iddialı hedefler belirlemeleri gerekiyor.
