Türkiye, tavuk eti ve yumurta üretiminde kendi kendine yeten ülkeler arasında yer alırken, son günlerde bazı bölgelerde kuş gribi vakalarının görülmesi endişe yarattı. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Akan, özellikle Eskişehir ve Konya'da yaşanan bu vakaları değerlendirdi.
Kuş gribi nedir ve Türkiye’de ilk ne zaman görüldü?
Prof. Dr. Akan, kuş gribinin, adından da anlaşılacağı gibi kanatlı hayvanları etkileyen bir hastalık olduğunu belirterek, Türkiye’de ilk olarak 2005 yılında bu hastalıkla karşılaşıldığını söyledi. "Sonraki yıllarda, 2006, 2007, 2008, 2015 ve 2023'te kuş gribi vakaları tekrar görüldü," diyen Akan, hastalığın dünya genelinde sıkça rastlandığını ve özellikle Kuzey Amerika, Kuzey Avrupa ve Orta Asya’da yaygınlaştığını vurguladı.
Göçmen su kuşları hastalığın bulaşmasında önemli rol oynuyor
Kuş gribinin Türkiye’ye nasıl ulaştığını açıklayan Prof. Dr. Akan, göçmen su kuşlarının bu hastalığın taşınmasında etkili olduğunu ifade etti. Akan, "Göçmen kuşlar, sindirim sistemlerinde taşıdıkları mikroplarla her göçte yeni bölgelere hastalığı taşıyorlar. Göçmen kuşlar ile serbest kuşların etkileşimi, hastalığın evcil kanatlılara geçmesine sebep olabiliyor," dedi. Ticari işletmelere bulaşması durumunda çok sayıda hayvanın ölümüyle sonuçlanan bu durumun, ülke ekonomisine ciddi zararlar verdiğine dikkat çekti.
Göçmen kuşlarla temas azaltılmalı
Prof. Dr. Akan, "Kuş gribi vakalarının önlenmesi için göçmen kuşların kanatlı hayvanlarla temasını en aza indirmemiz gerekiyor," diyerek bulaşma riskine karşı alınması gereken tedbirlere vurgu yaptı. Göçmen kuşların evcil hayvanlarla temasının engellenmesinin, salgının kontrolünde en önemli adım olduğunu belirtti.
Erken teşhis kaybı azaltıyor
Kuş gribinin kanatlı hayvanlara bulaşması durumunda ölüm oranının hızla arttığını söyleyen Akan, erken teşhisin kayıpları azaltmada kritik rol oynadığını ifade etti. "Eğer hızlı bir şekilde hayvan ölümleri gözlemlenirse, derhal Tarım ve Orman Bakanlığı’nın il ve ilçe teşkilatlarına veya bir veteriner hekime haber verilmeli ve gerekli testler yapılmalıdır," dedi.
Kuş gribi ekonomiyi nasıl etkiliyor?
Kuş gribinin ekonomik anlamda büyük kayıplara yol açtığını belirten Prof. Dr. Akan, hastalığın Avrupa ülkelerinde milyonlarca liralık zarara neden olduğunu vurguladı. İtalya ve Hollanda gibi ülkelerde ekonomik kayıpların oldukça yüksek olduğunu söyleyen Akan, Türkiye’de de erken tanının önemini dile getirdi.
Hastalığın tespiti sonrası karantina önlemleri alınıyor
Kuş gribi teşhis edildikten sonra karantina uygulamasının devreye girdiğini açıklayan Akan, "Hastalık tespit edildikten sonra 3 kilometre çapındaki alan kontrol altına alınır ve gerekli testler yapılır," dedi. Hastalığın yayılmasını önlemek amacıyla şüpheli hayvanların taşınmaması gerektiğine dikkat çeken Akan, yemlerin ve hayvan dışkılarının kontrolsüzce başka bölgelere taşınmasının hastalığın bulaşma riskini artırdığını belirtti.
Kuş gribi sadece kanatlı hayvanları etkiliyor
Prof. Dr. Akan, bu hastalığın yalnızca kanatlı hayvanları etkilediğini ve insanları tehdit etmediğini vurguladı. "Türkiye’de şu an insan vakası bulunmuyor. Tüketicilerimiz bu konuda rahat olabilir," diyerek kamuoyuna güven verdi.
Türkiye’nin tavuk eti ve yumurta üretimi iç tüketimi karşılıyor
Prof. Dr. Akan, Türkiye’nin tavuk eti ve yumurta üretiminde kendi kendine yeten bir ülke olduğunun altını çizerek, "Ülkemizdeki tavuk eti ve yumurta üretimi, iç tüketimi karşılıyor ve artan ürünler ihraç ediliyor. Bu süreçte hastalığın izlenmesi, ihracatın sürdürülebilirliği için de önem taşıyor," diye konuştu.
