Türkiye İstatistik Kurumu tarafından paylaşılan 2024 yılı fındık üretim verileri, Karadeniz'de büyük bir sürprizi beraberinde getirdi. Yıllardır fındığın başkenti olarak anılan Ordu’nun tahtı sarsıldı. Tüm tahminleri boşa çıkaran listeye göre, Türkiye’nin en çok fındık üreten ilçesi artık Ordu’dan değil, Samsun’dan çıktı.
Uzun yıllar boyunca rekoltede Ordu, kalitede ise Giresun öne çıkarken, bu kez sahneye Samsun’un Çarşamba ilçesi çıktı. TÜİK verilerine göre, 2024 yılında 40 bin 527 ton fındıkla zirveye yerleşen Çarşamba, Karadeniz’de üretim dengelerini altüst etti.
Karadeniz’in fındık haritası değişiyor
Karadeniz bölgesinde fındık üretimi, Kocaeli’nden Artvin’e kadar geniş bir alana yayılıyor. Ancak liderlik, uzun yıllardır belirli iller arasında gidip geliyordu. Özellikle Ordu ve Giresun, bu alanda adeta tekel durumundaydı. TÜİK’in güncel verileri ise bu tabloyu radikal biçimde değiştirdi.
Verilere göre, en çok fındık üreten ilk üç ilçe şu şekilde sıralandı:
Çarşamba (Samsun) – 40.527 ton
Akçakoca (Düzce) – 36.649 ton
Terme (Samsun) – 28.855 ton
Bu tablo, sadece Çarşamba'nın değil, genel anlamda Samsun’un fındık üretimindeki yükselişini gözler önüne seriyor.
Ordu ilk üçte bile değil
Her yıl fındıkla anılan Ordu’nun en fazla üretim yapan ilçesi olan Ünye, listeye ancak dördüncü sıradan girebildi. Ünye’yi Altınordu ve Ulubey izledi. Ordu il sınırları içinde yer alan ilçelerin genel performansı düşerken, Zonguldak, Sakarya ve Düzce gibi illerdeki üretim artışı da dikkat çekti.
İşte ilk 10 sıradaki ilçeler ve üretim miktarları:
Çarşamba (Samsun) – 40.527 ton
Akçakoca (Düzce) – 36.649 ton
Terme (Samsun) – 28.855 ton
Ünye (Ordu) – 23.813 ton
Altınordu (Ordu) – 22.414 ton
Alaplı (Zonguldak) – 19.659 ton
Kocaali (Sakarya) – 19.564 ton
Ulubey (Ordu) – 18.492 ton
Fatsa (Ordu) – 18.278 ton
Hendek (Sakarya) – 18.182 ton
Yeni üretim merkezi: Samsun
Verilere göre yalnızca Çarşamba değil, Samsun’un Terme ilçesi de üst sıralarda yer alarak bölgedeki üretim gücünü perçinledi. Böylece Samsun, yalnızca Doğu Karadeniz’in değil, Türkiye’nin en güçlü fındık üretim merkezlerinden biri haline geldi.
Bu gelişme, Samsun’un tarımda sadece tahıl ve sebze değil, artık sert kabuklu meyveler alanında da rekabetçi olduğunu gösteriyor.
İklim ve toprak yapısı avantaj sağladı
Uzmanlara göre, Samsun’un fındıkta zirveye çıkmasında en büyük etkenlerden biri iklim değişikliği ve bu değişime adaptasyon başarısı. Son yıllarda Ordu ve Giresun’da zaman zaman yaşanan don olayları, üretimi olumsuz etkilerken, Samsun’un ovalarında daha istikrarlı iklim koşulları fındık verimini artırdı.
Ayrıca, Çarşamba Ovası’nın verimli alüvyal toprakları, fındığın kök salması ve yüksek rekolte vermesi açısından avantaj yarattı.
Üretim kadar pazarlama da değişiyor
Yeni liderliğin ortaya çıkması, sadece tarımsal üretimle sınırlı bir değişim değil. Samsun’un öne çıkması, ihracat kanallarında da yeni dengeler oluşmasına neden olabilir. Çarşamba ve Terme’de faaliyet gösteren fındık işletmeleri, ürünlerini artık daha geniş pazarlara açma fırsatı yakalıyor.
Bu durum, geleneksel fındık sanayisinin merkezi olan Ordu’nun pazar payında kayba uğramasına yol açabilir. Rekabetin artmasıyla birlikte, fındık üreticilerinin ve kooperatiflerin pazarlama stratejilerini yeniden gözden geçirmesi bekleniyor.
