Sosyal medyada "tez yazımı danışmanlığı" adı altında faaliyet gösteren bazı siteler, Türkiye'deki akademik sistemin arka kapısından girerek büyük bir çürümeye aracılık ediyor. İzmir’in Konak ilçesinde faaliyet gösterdiğini iddia eden internet sitesi, sayfa başı ücret tarifesiyle yüksek lisans ve doktora tezleri hazırlıyor.
Üniversite diplomaları ve yüksek lisans tezleri internette satışta. Sosyal medya üzerinden yürütülen sahte diploma ve ücretli tez yazımı ticareti, akademik hayattaki çürümenin ve akademinin piyasaya kurban edildiğinin en açık kanıtı. Parayla tez satan ‘Master Tez Merkezi’ isimli internet sitesi, künyesinde adres olarak İzmir’in Konak ilçesini göstermekte. Şirket, sayfa başı ücret tarifesiyle yüksek lisans ve doktora tezleri hazırlıyor. Ayrıca internette yer alan bilgiye göre, bünyesinde 35 akademisyen çalışıyor.
AKADEMİ SERBEST PİYASANIN KURBANI
Tez yazım hizmeti veren şirketlerin sayısı hızla artarken, parayla hazırlanan yüksek lisans ve doktora tezleri, akademideki çürümenin boyutlarını gözler önüne seriyor. Sosyal medyaya yansıyan “müşteri yorumları”, eğitimde emeğin ve bilginin yerini paranın aldığını gösteriyor.
Bir öğrencinin tez yazım şirketine yazdığı “Allah’ın izniyle doktora için de görüşeceğiz” mesajı, akademik etik tartışmalarını yeniden alevlendirdi. Yüzlerce benzer “müşteri yorumu” içeren ekran görüntüleri sosyal medyada hızla yayılırken, üniversitelerin bilgi üretiminden ziyade birer belge dağıtım merkezine dönüştüğü eleştirileri yükseldi. Akademide yıllarını vererek araştırma yapan, gecesini gündüzüne katarak tez yazan öğrencilerin emeği, bir e-posta ve havale mesajıyla gasp ediliyor. Öte yandan, bu şirketlerle iş birliği yapan bazı akademisyenlerin olması, çürümüşlüğün sadece öğrenciyle sınırlı olmadığını ortaya koyuyor.
‘SAYFA BAŞI 64 TL’YE TEZ’
İnternet sitesinde çalışan Erol isimli şahıs 9 Eylül Gazetesi’ne şunları aktardı:
“Tez konusuna ve sayfa sayısına bağlı olarak size özel bir teklif iletilecektir. Sizin bize ilettiğiniz konuya göre bizler hocamıza göndereceğiz ve hocamız bu kriterlere göre net bir rakam belirleyecektir. Ödemeler ise çalışmanın ilerleyişine paralel olarak aşamalı şekilde alınıyor. Her gönderilen bölümde danışmanınıza bu kısmı göstermeniz istenecek. Böylece danışman ilerlemeyi görecek ve siz de süreci güvenli şekilde yürütebileceksiniz. Sayfa başı da ortalama 64 TL gibi bir fiyatımız var…”
Tez yazım piyasasında bölümüne göre belirlenen "etik dışı" fiyat tarifeleri adeta aleni şekilde sunuluyor. Bilimsel üretim değil, ödeme gücü konuşuluyor.
Akademik tez yazımında alanlara göre belirlenen fiyat aralıkları:
· Sosyal Bilimler: 67.500 TL – 85.500 TL
· Psikoloji: 67.500 TL – 85.500 TL
· Tarih: 67.500 TL – 85.500 TL
· Felsefe: 67.500 TL – 85.500 TL
· Sosyoloji: 67.500 TL – 85.500 TL
· Sağlık: 72.000 TL – 90.000 TL
· Mühendislik: 76.500 TL – 94.500 TL
· Hukuk: 81.000 TL – 99.000 TL
· Eğitim Bilimleri: 85.500 TL – 103.500 TL
· İlahiyat: 90.000 TL – 108.000 TL
‘DİPLOMA’ GELMEZSE İŞİMDEN OLACAĞIM
“Diploma gelmezse işimden olurum” diyerek sahte belge peşinde koşanlar, tezini yazdırıp mezun olmanın sevincini sosyal medya mesajlarıyla paylaşanlar... Akademik başarı, çabanın değil paranın ölçüsüne dönüşmüş durumda. Ancak bu ticaretin sonu çoğu zaman dolandırıcılıkla bitiyor.
Dolandırıcıların mağduru olan Leyla ise diploması gelmez ise işinden kovulacağını söyleyerek şunları söyledi:
“Çalıştığım iş yerinden terfi almak ve mevcut pozisyonumu korumak için gerekli olan lisans diploması başvurusu yaptım. Sosyal medya platformu üzerinden bulduğum ‘sahtediplomaa’ adlı sayfa ile iletişime geçtim. Diplomamın dijital halini ilettiler ve e-Devlet kaydı için 3 gün beklemem gerektiğini söylediler. Bugün 5’inci gün olmasına rağmen diplomam gelmedi. Kendileriyle 40 bin TL karşılığında anlaştık ve 5 bin TL ödeme yaptım. Lütfen pazartesi günü diplomamı teslim alamazsam işimden olacağım. Gerekirse 100 bin TL dahi ödeyebilirim. Lütfen, diplomamın e Devlet’te görünmesini sağlayın.”
“20 BİN TL GÖNDERDİM DİPLOMA ORTADA YOK”
İnternet üzerinden satın aldığı sahte diplomanın gelmediğini belirten Kaan şu şekilde konuştu:
“Orijinal diploma almak için tarayıcıdaki sponsorlu ilk sıradaki yerden diploma satın almak istedim. Bunun karşılığında 20 bin TL para gönderdim ne diploma geldi ne karşılığında tekrar paramı alabildim. Ben ihtiyaç halinde diplomayı almak istemiştim. Benim gibi mağdurların bu şekilde zarar görmemesini istiyorum.”
‘400 KİŞİ HAKSIZ PUAN ALDI’
Yakın zamanda Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından gerçekleştirilen sahte diploma soruşturması kapsamında sanıklardan A.A: “Yabancı dili iyi olan Yakup isimli kişi, 400’den fazla kişinin sınavına girip yüksek puan almasını sağladı” diye konuşmuştu.
AT SATAN SAHTE PSİKOLOG VE OSMANLI TORUNU
Abdullah Volkan Uçak’ın, Ege Üniversitesi Psikoloji lisans ve Klinik Psikoloji yüksek lisans bölümlerinden mezun olmuş gibi gösterilerek sahte diploma kaydı oluşturduğu tespit edildi. YÖK sisteminde herhangi bir kaydı bulunmayan Uçak, kendi GSM hattı üzerinden mezuniyet sorgulaması yaparak belge üretmiş.
Abdülhamit Kayıhan Osmanoğlu’nun ise İnönü Üniversitesi Tarih Bölümü mezunu olduğu iddia edildi. Ancak yapılan incelemede, üniversiteyle hiçbir kaydının bulunmadığı belirlendi. Osmanoğlu’nun da mezuniyet sorgulamalarını kendi GSM hattı üzerinden gerçekleştirdiği ve bu nedenle hakkında tefrik kararı verildiği öğrenildi.
EGE ÜNİVERSİTESİ MERCEK ALTINDA
Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı’nın iddianamesine göre Ege Üniversitesi, sistemlerine yetkisiz erişim sağlanarak en fazla manipülasyon yapılan yükseköğretim kurumları arasında yer aldı:
Abdullah Volkan Uçak – Ege Üniversitesi Psikoloji lisans ve Klinik Psikoloji yüksek lisans programlarından sahte mezuniyet kaydı oluşturdu. Ayrıca başkaları adına sahte e-imza üretip YÖK sisteminde işlem yaptı.
Adnan Taşdemir – Ege Üniversitesi Makine Mühendisliği bölümü mezunu gibi kaydedildi. Mezuniyet kaydı bulunmadığı halde e-imza kullanarak işlem yaptı.
Ahmet Dalan – Ege Üniversitesi Makine Mühendisliği mezunu gibi gösterildi. Sahte e-imzayla işlem yaptığı belirlendi.
Cemil Demirkol – Ege Üniversitesi Mimarlık Fakültesi mezunuymuş gibi sahte kayıt oluşturdu. Resmî sistemlerde kaydı bulunmadı.
Emre Gökdemir – Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği mezunu gibi sisteme işlendi.
Ferhat Demir – Ege Üniversitesi Elektrik ön lisans programından yasa dışı biçimde mezun edildi.
Gülseren Şahin – Ege Üniversitesi İşletme lisans programından mezun gibi gösterildi.
Hüseyin Demir – Ege Üniversitesi İşletme lisans programında sahte mezuniyet kaydı oluşturuldu.
Mehmet Tahir Gülmez – Ege Üniversitesi İnşaat Mühendisliği bölümünden mezun gibi gösterildi.
Ömer Yalım – Ege Üniversitesi Gıda Mühendisliği mezunu gibi kayıt oluşturdu. Sorgulamalar kendi GSM hattı üzerinden yapıldı.
Yusuf Algan Çelik – Ege Üniversitesi Turizm Rehberliği lisans programında sahte mezuniyet kaydı oluşturdu.
