Çeşme-Bağlararası’ndaki kazılar, MÖ 1500 civarında Santorini (Thera) adasında patlayan volkanın yarattığı dev tsunamilerin izleri bulundu. Ankara Üniversitesi Mustafa V. Koç Deniz Arkeolojisi Uygulama ve Araştırma Merkezi liderliğinde, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile işbirliği içinde yürütülen kazılar, tarihteki en büyük doğal felaketlerden Santorini adasında patlayan yanardağa ait çarpıcı bulguları ortaya çıkardı. Patlamanın yarattığı tsunamiler sırasında hayatını kaybeden ve kazılar sırasında bulunan genç erkeğin iskeleti de insanlık tarihinin gördüğü en büyük bu doğa olayının bugüne kadar tespit edilen ilk kurbanı olarak kayda geçti.
Çeşme, bu büyük doğal afetin etkisiyle Ege kıyılarındaki birçok yerleşim gibi yıkıldı. Çeşme-Bağlararası’ndaki yeni bulgular, bu patlamanın ve tsunami dalgalarının çok daha büyük bir felakete yol açtığını gözler önüne seriyor.
Thera volkanının patlamasının Ege Bölgesi’nde yaratığı yıkımın boyutlarını çok daha geniş bir perspektiften inceleyen veriler. Amerika’da paylaşıldı. 2009-2019 yılları arasında önce Prof. Dr. Hayat Erkanal ve sonrasında Prof. Dr. Vasıf Şahoğlu tarafından gerçekleştirilen bu kazılar, Amerika Bilimler Akademisi Dergisi’nde (PNAS) 2022'de yayımlandı.
Bulunan ilk kurban
Çeşme’de açığa çıkarılan bulgular, tsunami sonrasında hayatta kalan kişilerin, kayıplarını aramak ve kurtarmak amacıyla birçok çukur açtıklarını, bu çukurların ise daha sonra gelen tsunami dalgalarıyla dolarak binlerce yıl boyunca korunduğunu ortaya koydu.
Çeşme – Bağlararası’nda bulunan insan iskeleti, bu çukurların birinin altında tespit edildi Patlamanın yarattığı tsunamiler sırasında hayatını kaybeden ve kazılar sırasında bulunan genç erkeğin iskeleti de insanlık tarihinin gördüğü en büyük bu doğa olayının bugüne kadar tespit edilen ilk kurbanı olarak kayda geçti. Ayrıca, bu keşif, tahmin edilenin aksine çok daha güçlü ve büyük bir doğa olayının izlerini gözler önüne seriyor. Çeşme, Ege kıyılarında bu doğal afetten en fazla etkilenen yerleşimlerden biriydi. Bu tür bir felaketin etkisiyle, Çeşme – Bağlararası bölgesinde bir süre boyunca yaşam durdu ve burası yeniden iskana açılmadı.
