TBMM İnsan Hakları İnceleme Komisyonu bünyesindeki Çocuk Hakları Alt Komisyonu, 'Dijital Platformlarda Çocuk İstismarı, Bağımlılık, Karşılaşılan Tehlikeler, Ülkemizde ve Dünyada Bu Alanda Geliştirilmiş Denetim Mekanizmaları' gündemiyle AK Parti Kocaeli Milletvekili Radiye Sezer Katırcıoğlu başkanlığında toplandı. Katırcıoğlu, teknolojinin insan hayatını kolaylaştırdığını ancak çocukların fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimleri açısından ortaya çıkan risklerin bulunduğunu belirtti. Katırcıoğlu, "Birleşmiş Milletler (BM) Çocuk Hakları Sözleşmesi'nin 17'nci maddesi, çocukların bilgiye erişim hakkını güvence altına alırken zararlı içeriklere karşı korunması gerektiğine de vurgu yapmaktadır. Ancak maalesef, bu koruma mekanizmaları her zaman doğru ve etkin işlemeyebiliyor ve çocuklarımız tehdit altında kalabiliyor. Bilhassa sosyal medya platformları, internet oyunları ve yapay zeka uygulamaları gibi dijital alanlar kontrolsüz kullanıldığında çocuklarımızın bilişsel ve duygusal gelişimleri üzerinde olumsuz etkiler yarattığı görülmektedir. Bizler bu yüzden geniş bir bakış açısıyla yaklaşacağız. Çocuklar için dijital mecraların faydalarını da değerlendireceğiz, oluşturacağı riskleri de değerlendireceğiz. Ancak asla yasakçı bir bakış açısıyla meseleye yaklaşmayacağız. Bizler, yasaklara, sansürlere, engellemelere karşı olan ve bu yaklaşımların aksi sonuç doğurduğuna inanan bir iktidarız" ifadelerini kullandı.
ERKEN YAŞLARDA EKRANA MARUZ KALAN ÇOCUKLARDA 'SANAL OTİZM' GÖRÜLÜYOR
Tek gayelerinin çocukların faydasına olacak bir düzenlemeyi hayata geçirmek olduğunu kaydeden Katırcıoğlu, "Uluslararası araştırmalar, dijital mecraların çocuklarda bağımlılık yapıcı birçok etkisini ortaya koymuştur. Bunun sonucunda oluşan dijital bağımlılığın çocuklarda odaklanma sorunları, uyku bozuklukları ve sosyal yoksunluğa neden olduğu belirtilmektedir. Özellikle erken yaşlarda ekrana maruz kalan çocuklarda, 'Sanal otizm' olarak adlandırılan bir tür otizm türü görülmektedir. Sanal otizm, çocukların sosyal iletişim becerilerinde gerileme, dış dünyaya ilgi kaybı ve duygusal tepkilerde azalma şeklinde kendini göstermektedir. Burada ailelerimizin dikkatli olması ve özellikle 0-3 yaş arasındaki çocukları ekranlardan uzak tutması gerekmektedir çünkü 2 yaşındaki bir çocuk, siz onu ekrana maruz bırakmadığınız müddetçe sizden bu yönde bir talepte bulunamaz. Bu minvalde, tüm komisyon çalışmalarımızın bize gösterdiği net bir şey var; o da toplumsal mutabakat. Mutabık kalacağız ki başaralım, mutabık kalacağız ki çocuklarımızı koruyalım, mutabık kalacağız ki geleceğimizi inşa edelim" diye konuştu.
'SİYASET ÜSTÜ BİR DÜZENLEME İLE BU İŞİ BAŞARABİLİRİZ'
Katırcıoğlu, Cumhurbaşkanlığı ile birlikte bakanlıkların koordineli bir şekilde çalışması gerektiğini söyledi ve medya kuruluşlarına büyük sorumluluklar düştüğünü vurguladı. Katırcıoğlu, "Bizi müreffeh bir ülke yapacaksak, yapacağımız nesil bu nesildir. Yani biz burada 23 milyon çocuğumuzun derdindeyiz. Bu düzenlemeler Sayın Özgür Özel'in çocuğunu da kapsayacak, Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın torunlarını da kapsayacak. Ancak siyaset üstü bir düzenlemeyle biz bu işi başarabiliriz. Bu hususta elini taşın altına koymak isteyen herkesin üstüne bir görev düşmektedir. Ülkemizin acilen bu sorundan kurtulması için öncelikle zararlı içerikler filtrelenmeli ve siber zorbalığa karşı etkili denetim mekanizmaları kurulmalı. Aileler, çocuklar ve öğretmenler için dijital okuryazarlık eğitimleri zorunlu ve sürekli hale getirilmeli. Çocuklara dijital dünyada karşılaşabilecekleri tehditler konusunda bilinç kazandırılmalı. Çocuklarımızın 16 yaşına kadar sosyal medya kullanımına yönelik düzenleme getirilmeli. Kamu kurumları, sivil toplum kuruluşları ve teknoloji şirketleri bir araya gelerek ortak projeler geliştirmeli. Tüm medya kuruluşları eğitici ve çocuk dostu içeriklerle ülkemizin geleceğine katkı sunmalı, ana haber bültenlerinde haber dilini oluştururken, 'Çocuğun üstün yararı' ilkesi ışığında hassas bir dil kullanılmalı ve toplumun her kesiminin izlediği saatte yayınlanan haberler tüm yaş gruplarına uygun biçimde oluşturulmalıdır. Ayrıca habercilikte çocuklarımızın yüzleri ve kimlikleri kullanılmamalı, her insan için unutulma hakkı gözetilmelidir" dedi.
KOMİSYON TOPLANTISI DEVAM EDİYOR
Komisyon Başkanı Radiye Sezer Katırcıoğlu'nun açıklamalarının ardından komisyon toplantısında; TRT, Türkiye Yeşilay Cemiyeti başta olmak üzere kurum ve kuruluşlar sunumlarını gerçekleştiriyor. (DHA)
