8 Kasım 2023 tariihinde yayımlanan Resmi Gazete'de, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerin izlenmesine ilişkin usul ve esasları belirleyen yönetmelikte önemli değişiklikler yaptığını duyurdu. Bu değişiklikler, 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecek ve finansal sektörün denetim ve düzenlemelerini daha etkin hale getirmeyi amaçlıyor.
Yönetmelikte Neler Değişti?
TCMB tarafından Resmî Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişikliği, 17 Şubat 2018 tarihli ve 30335 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan mevcut yönetmeliğin bazı maddelerinde değişiklikler içeriyor. Bu değişikliklerin başlıca maddeleri şöyle:
Kredi veya Finansman Sağlayan Kuruluş Kavramı Tanımlandı
Yönetmeliğin 4. maddesi değiştirilerek, “kredi veya finansman sağlayan kuruluş” kavramı tanımlandı. Bu tanıma göre, 5411 sayılı Bankacılık Kanunu’nda belirtilen kredi verme, faktoring ve finansal kiralama faaliyetlerinde bulunan banka ve finansal kuruluşlar, kredi veya finansman sağlayan kuruluş olarak kabul edilecek.
Bildirim Yükümlülüğü Getirildi
Yönetmeliğin 5. maddesi yeniden düzenlendi. Bu değişiklikle, toplam nakdi kredi bakiyesi 100 milyon TL ve üzerinde olan veya geçmiş bir yıllık hesap döneminde net satış hasılatı veya aktif büyüklüğü 500 milyon TL ve üzerinde olan firmaların, ilgili aylık hesap döneminin son iş günü itibarıyla veri formu ile talep edilen bilgileri TCMB’ye bildirmeleri zorunlu hale geldi. Yabancı para cinsinden kredi tutarları, TL karşılığı Resmî Gazete’de yayımlanan döviz alış kuru kullanılarak hesaplanacak.
Bildirim yükümlülüğüne ilişkin takip sorumluluğu firmalara ait olacak, ancak bildirim yükümlülüğünün belirlenmesi konusunda TCMB tarafından belirlenen usul ve esaslara göre bilgilendirme yükümlülüğü, firmanın en yüksek nakdi kredi bakiyesinin olduğu kredi veya finansman sağlayan kuruluş tarafından ayrıca yapılacak.
Elektronik İmza Kaldırıldı
Yönetmeliğin 9. maddesinin altıncı fıkrasındaki “elektronik imza oluşturma aracı ile veya” ibaresi yürürlükten kaldırıldı. Böylece, veri formunun imzalanması için sadece mobil imza veya e-devlet kapısı kullanılabilecek.
Bazı İfadeler Değiştirildi
Yönetmeliğin 10. maddesindeki bazı ifadeler değiştirildi; “doğrulama kodları, uyarılar, hatırlatmalar, onay bildirimleri ve benzeri” ibaresi ile “Sistemden gönderilecek kısa mesaj ve/veya” ibaresi yürürlükten kaldırıldı ve “olarak” ibaresinden sonra “resmi yazı ve/veya” ibaresi eklendi. Bu değişiklikle, TCMB’nin firmalara yönelik iletişim kanalları genişletildi.
Değişikliklerin Amacı Nedir?
TCMB, yönetmelik değişikliğinin amacını, döviz pozisyonunu etkileyen işlemlerin izlenmesine ilişkin usul ve esasları güncellemek olarak açıkladı. Bu değişikliklerle, finansal sektörün denetim ve düzenlemelerinin daha etkin hale getirilmesi ve döviz piyasasının istikrarının sağlanması hedefleniyor.
