Türkiye ekonomisinin bel kemiğini oluşturan, istihdamın ve üretimin dinamosu olan KOBİ'ler, son yıllarda artan enflasyonist baskı, yükselen maliyetler ve özellikle de finansmana erişimde yaşanan devasa zorluklar nedeniyle adeta bir "var olma" mücadelesi veriyor. Bankaların sıkı para politikası gereği kredi kanallarını daraltması ve faiz oranlarını rekor seviyelere çıkarması, yatırım yapmak, hammadde almak veya personel maaşlarını ödemek için nakde ihtiyaç duyan binlerce işletmeyi, kapılarına kilit vurma noktasına getirmişti. İşte bu kritik eşikte, reel sektörün en büyük çatı örgütü olan TOBB, bir kez daha elini taşın altına koyarak, KOBİ'lere adeta bir "soluk borusu" olacak Nefes Kredisi projesini devreye soktu.
Daha önceki yıllarda da benzer ekonomik darboğazlarda hayata geçirilen ve büyük bir başarıya ulaşan bu proje, temel olarak, bankaların kredi vermekten çekindiği KOBİ'lere, devletin desteğiyle uygun koşullu finansman sağlamayı amaçlıyor. TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nun da belirttiği gibi, bu proje, sadece bir kredi paketi değil, aynı zamanda ekonominin çarklarının dönmesini sağlayan bir "can suyu" niteliği taşıyor. Hisarcıklıoğlu, "KOBİ’lerin yaşadığı en büyük sorunlardan biri finansmana erişimdir. Yeni TOBB Nefes Kredisi ile işletmelerin nakit döngüsünü rahatlatmayı ve üretim gücünü artırmayı hedefliyoruz” sözleriyle, projenin ardındaki temel felsefeyi özetliyor. Amaç, KOBİ'lerin bu zorlu süreci atlatarak üretimlerine, istihdamlarına ve ihracatlarına devam etmelerini sağlamak.
KGF kalkanı: yüzde 80 kefaletle banka kapıları aralanıyor
Nefes Kredisi'ni, piyasadaki diğer ticari kredilerden ayıran ve onu KOBİ'ler için bu kadar cazip kılan en önemli özellik, şüphesiz, Kredi Garanti Fonu'nun (KGF) sağladığı devasa destektir. Normal şartlarda bir KOBİ, bankadan kredi talep ettiğinde, banka, şirketin mali durumunu, geçmişini ve sunduğu teminatları inceleyerek bir risk değerlendirmesi yapar. Yüksek risk gördüğü veya yeterli teminat alamadığı durumlarda ise kredi talebini reddeder. İşte KGF, tam da bu noktada devreye girerek, adeta bir "kefalet kalkanı" görevi görüyor.
Bu sistemde, KGF, Nefes Kredisi kullanan bir KOBİ'nin bankaya olan borcunun tam yüzde 80'ine kefil oluyor. Yani, eğer işletme borcunu ödeyemezse, bankanın alacağının %80'lik kısmını KGF üstleniyor. Bu durum, bankalar için kredi riskini önemli ölçüde azalttığı için, normalde kredi vermeye yanaşmayacakları birçok KOBİ'ye bile kapılarını açmalarını sağlıyor. Bu %80'lik kefalet desteği, projenin bel kemiğini oluşturuyor ve finansmana erişimin önündeki en büyük engellerden biri olan "teminat sorununu" büyük ölçüde ortadan kaldırıyor.
Kimler başvurabilir: başvuru şartlarının tam listesi
Bu hayati kredi imkanından yararlanmak isteyen işletmelerin, belirli temel şartları taşıması gerekiyor. Proje, geniş bir kesimi kapsamakla birlikte, bazı temel kriterlere dayanıyor.
Nefes Kredisi'ne başvuru yapabilmek için gereken ilk ve en önemli şart, işletmenin, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'ne (TOBB) bağlı bir Ticaret Odası, Sanayi Odası, Ticaret ve Sanayi Odası veya Ticaret Borsası'na üye olmasıdır. Yani, projenin hedef kitlesi, TOBB çatısı altındaki oda ve borsa üyesi olan KOBİ'lerdir. Bu şartı taşımayan, örneğin sadece esnaf odasına kayıtlı olan işletmeler, bu kredi paketinden yararlanamamaktadır. Bu nedenle, başvuru yapmayı düşünen bir işletme sahibinin ilk yapması gereken, bağlı olduğu odaya giderek aktif bir üye olup olmadığını teyit etmek ve başvuru sırasında bankaya sunmak üzere bir "üye faaliyet belgesi" almaktır. Bu belge olmadan, bankaların başvuruyu işleme alması mümkün değildir.
Adım adım başvuru süreci: online başvuru yok, adres banka şubeleri
Dijitalleşmenin hayatın her alanına girdiği bir dönemde, TOBB Nefes Kredisi'nin başvuru süreci, klasik ve yüz yüze bir yöntemle ilerleyecek. Başvuruların internet üzerinden veya mobil bankacılık kanallarıyla yapılması mümkün olmayacak. Bu, özellikle dolandırıcılık girişimlerinin önüne geçmek ve sürecin daha kontrollü ilerlemesini sağlamak amacıyla alınmış bir karar olarak görülüyor.
Adayların izlemesi gereken başvuru adımları ise son derece net ve basit:
-
Başlangıç Tarihi: Başvurular, 8-9 Temmuz 2025 tarihinden itibaren, anlaşmalı bankaların tüm şubeleri aracılığıyla kabul edilmeye başlanacak.
-
Oda Belgesi: İşletme sahibi, ilk olarak üyesi olduğu Ticaret veya Sanayi Odası'na giderek, "Nefes Kredisi Başvurusu İçindir" ibaresi taşıyan bir faaliyet belgesi almalıdır.
-
Banka Seçimi ve Şahsen Başvuru: Bu belgeyle birlikte, aşağıda listelenen anlaşmalı yedi bankadan birinin herhangi bir şubesine şahsen gidilerek, kredi başvurusu yapılmalıdır.
-
Gerekli Evraklar: Başvuru sırasında, standart bir kredi sürecinde istenen ticari evraklar (vergi levhası, imza sirküleri, bilanço, gelir tablosu vb.) banka tarafından talep edilecektir. Bu nedenle, başvuruya gitmeden önce bu temel evrakların hazır edilmesi süreci hızlandıracaktır.
Kredinin teknik karnesi: faiz, vade ve limitler
KOBİ'lerin en çok merak ettiği konu ise, kredinin maliyeti ve geri ödeme koşulları. Nefes Kredisi, bu konuda da piyasa koşullarına göre son derece avantajlı imkanlar sunuyor.
-
Kredi Limiti: Her bir işletme, cirosuna ve kredi değerliliğine bağlı olarak, en fazla 2,5 milyon TL'ye kadar kredi kullanabilecek.
-
Vade: Kredinin toplam vadesi, azami 36 ay (3 yıl) olarak belirlendi.
-
Geri Ödemesiz Dönem: Belki de kredinin en cazip yönü bu. Krediyi kullanan KOBİ'ler, ilk 6 ay boyunca hiçbir anapara veya faiz ödemesi yapmayacak. Bu 6 aylık "nefes alma" süresi, işletmelerin, aldıkları krediyi yatırıma dönüştürmeleri ve nakit akışlarını düzene sokmaları için önemli bir fırsat sunuyor. Kalan 30 ayda ise kredi, eşit taksitler halinde geri ödenecek.
-
Faiz Oranı: 2025 yılı için geçerli olacak kesin faiz oranı henüz netleşmedi. Ancak, önceki yıllarda uygulanan oranlar, piyasa faizlerinin oldukça altında, yıllık brüt yüzde 17,50 civarındaydı. Bu yıl da, Hazine destekli ve KGF kefaletli olduğu için, faiz oranının, mevcut ticari kredi faizlerine kıyasla son derece uygun olması bekleniyor. Kesin oran, başvuruların başlamasıyla birlikte bankalar tarafından duyurulacaktır.
Hangi bankalar kapılarını açıyor: işte nefes kredisi veren 7 banka
TOBB, projenin mümkün olan en geniş KOBİ kitlesine ulaşabilmesi için, hem kamu hem de özel sektörden, Türkiye'nin en büyük 7 bankası ile bir iş birliği protokolü imzaladı. Bu, işletmelerin, kendi çalıştıkları veya kendilerine en yakın olan banka aracılığıyla bu krediye kolayca ulaşabilmesi anlamına geliyor.
Nefes Kredisi verecek olan bankalar şunlardır:
-
Kamu Bankaları: Ziraat Bankası, Halkbank, Vakıfbank
-
Özel Bankalar: Akbank, Yapı Kredi, Denizbank
-
Katılım Bankası: Ziraat Katılım Bankası
Bu 7 banka, Türkiye genelindeki binlerce şubesiyle, 8 Temmuz'dan itibaren KOBİ'lerin başvurularını kabul etmeye başlayacak. Bu geniş ağ, projenin başarısı ve KOBİ'lerin finansmana hızlı bir şekilde erişebilmesi için kritik bir rol oynayacak. Bu kredi, zorlu ekonomik koşullarda ayakta kalma mücadelesi veren on binlerce işletme için, sadece bir finansman kaynağı değil, aynı zamanda geleceğe dair bir umut ve bir "nefes" olacak.