Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) yayımladığı 2024 yılı Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması sonuçları, ülkedeki gelir dağılımına dair çarpıcı veriler ortaya koydu. En yüksek gelir grubunun toplam gelirden aldığı pay, bir önceki yıla göre 0,6 puan azalarak %48,1 olarak kaydedildi. Buna karşılık, en düşük gelir grubunun aldığı pay 0,2 puanlık artışla %6,3’e yükseldi.
Gini katsayısı düştü
Gelir dağılımındaki eşitsizlik göstergelerinden biri olan Gini katsayısı, geçen yıla kıyasla 0,007 puanlık azalma göstererek 0,413 olarak tahmin edildi. Sosyal transferler hariç tutulduğunda bu oran 0,476’ya yükselirken, yalnızca emekli maaşı ve dul-yetim aylığı gibi sosyal transferler dahil edilerek hesaplandığında ise 0,423 olarak hesaplandı.
Ortalama gelirde artış
Türkiye’de yıllık ortalama hanehalkı kullanılabilir geliri, bir önceki yıla göre %106,9 artarak 374 bin 899 TL oldu. Eşdeğer fert geliri, 90 bin 116 TL’den %108,3’lük bir artışla 187 bin 728 TL’ye çıktı.
Hanehalkı türüne göre gelir dağılımı
Hanehalkı türlerine göre bakıldığında, en yüksek yıllık ortalama eşdeğer gelire sahip grup, 231 bin 206 TL ile çekirdek aile bulunmayan hanehalkları oldu. Tek kişilik hanehalklarının yıllık geliri ise 223 bin 859 TL olarak kaydedildi.
Gelir kaynaklarının payı
Toplam gelir içerisinde en büyük payı maaş ve ücret geliri aldı. Bu oran, bir önceki yıla göre 0,3 puan artarak %48,8’e yükseldi. Müteşebbis gelirinin payı %20,8 olurken, sosyal transfer gelirlerinin payı %17,8’e çıktı.
Bölgesel gelir farkları
Türkiye’nin en yüksek yıllık ortalama eşdeğer gelirine sahip bölgesi, 257 bin 891 TL ile İstanbul (TR10) oldu. Bu bölgeyi Ankara (TR51) ve Tekirdağ, Edirne, Kırklareli (TR21) izledi. En düşük gelir ise 91 bin 818 TL ile Van, Muş, Bitlis, Hakkari (TRB2) bölgesinde kaydedildi.
Eğitim seviyesine göre iş geliri
Eğitim düzeyine göre yıllık ortalama iş gelirinde en yüksek rakam, 309 bin 721 TL ile yükseköğretim mezunlarında gözlendi. Bu grup, en düşük gelir seviyesi olan bir okul bitirmeyenlerden yaklaşık üç kat daha fazla kazandı.
İnşaat sektöründe gelir artışı dikkat çekti
Sektörel gelir analizinde, en yüksek artış %115,4 ile inşaat sektöründe yaşandı. Buna karşın, tarım sektörü 153 bin 773 TL ile en düşük ortalama gelire sahip sektör olarak belirlendi.
