Rapora göre, temmuz ayından sarkan vergi ve yönetilen fiyat ayarlamaları enflasyonun artışında etkili oldu. Ancak, sadece iç faktörler değil, Türk lirasındaki değer kaybı ve ücret artışlarının gecikmeli etkileri de enflasyonun yükselmesinde rol oynadı.
Enerji Grubundaki Büyük Artış
Aylık bazda en yüksek artış enerji grubunda yaşandı, bu kategorideki enflasyon yüzde 14,23 olarak kaydedildi. Bu artışın arkasındaki sebep, önceki aydan kaynaklanan vergi etkisinin yanı sıra dış fiyat baskılarıydı. Özellikle akaryakıt fiyatlarının hızlı artışı, ulaştırma hizmetleri fiyatlarına hızla yansıdı ve 2003 bazlı TÜFE kapsamında hesaplanan en yüksek artışı kaydetti.
Gıda, Asgari Ücret ve Kirada Artışlar
Gıda, asgari ücret ve kur gelişmelerine duyarlılığı yüksek hizmet kalemlerinde de artışlar yaşandı. Kirada yaşanan yüksek artışlar da genel enflasyonu olumsuz etkiledi.
Türk Lirasındaki Değer Kaybının Etkileri
Türk lirasındaki değer kaybı, özellikle temel mal grubu fiyatlarını etkiledi. Bu etki, gecikmeli olarak hissedilmeye devam ediyor.
Taze Meyve ve Sebzelerdeki Artışlar
Taze meyve ve sebze fiyatlarında olumsuz bir görünüm gözlenirken, işlenmiş gıda alt grubunda fiyatlar genele yayılarak güçlendi. Üretici fiyatlarındaki artış eğilimi, özellikle enerji grubunda daha belirgin bir şekilde devam ediyor ve son üç aylık dönemde tüketici fiyatları üzerinde üretici kaynaklı yukarı yönlü baskılar artıyor.
Enflasyonun Alt Gruplara Etkisi
B ve C endekslerinin yıllık değişim oranları da artış gösterdi. Bu dönemde alt gruplarda artış yaşandı. Hizmet, gıda, temel mal, enerji ve alkol-tütün-altın grupları enflasyonun artışına katkıda bulundu.
Hizmet Fiyatlarındaki Artış
Hizmet fiyatları ağustos ayında yüzde 9,19 arttı ve grup yıllık enflasyonu yüzde 79,57'ye yükseldi. Ulaştırma hizmetlerindeki fiyat artışları, özellikle akaryakıt fiyatlarındaki sert artışa bağlı olarak yükseldi ve 2003 bazlı endeksteki en yüksek artış kaydedildi.
Lokanta-Otel ve Kira Fiyatlarındaki Artışlar
Lokanta-otel alt grubunda güçlü fiyat artışları yaşanırken, kira alt grubunda da artışlar devam ediyor. Diğer hizmetler alt grubunda fiyatlar arttı, bu artışın arkasında kişisel ulaştırma araçlarının bakım-onarımı, sağlık hizmetleri ve eğlence-kültür hizmetleri bulunuyor.
Temel Mallardaki Fiyat Artışları
Temel mal grubunda fiyatlar yükseldi, özellikle döviz kuru geçişkenliği yüksek olan temel mallarda fiyat artışları gözlemlendi. Dayanıklı mal alt grubunda fiyatlar arttı, bu dönemde otomobil, beyaz eşya ve mobilya fiyatlarında belirgin artışlar kaydedildi.
Giyim ve Ayakkabı Fiyatları
Giyim ve ayakkabı grubunda fiyatlar, mevsim eğiliminin aksine yükseldi ve yıllık enflasyon yüzde 29,96'ya ulaştı. Enerji fiyatları ise yüzde 14,23 artış gösterdi ve grup yıllık enflasyonu yüzde 14,03 seviyesinde gerçekleşti.
Gıda ve Alkolsüz İçecekler
Gıda ve alkolsüz içecekler grubu fiyatlarında artışlar gözlendi, yıllık enflasyon yüzde 72,86'ya yükseldi. İşlenmemiş gıda ve işlenmiş gıdada da fiyatlar arttı.
