Ev tipi arıtma cihazları, günümüzde giderek yaygınlaşan bir kullanıma sahip olsa da, su kalitesi üzerindeki etkileri hala tartışma konusu. İstanbul Üniversitesi'nden bilim insanlarının yaptığı son araştırma, bu cihazların sadece suyu arıtmakla kalmayıp, aynı zamanda içerisindeki sağlık için faydalı mineralleri de önemli ölçüde azalttığını ortaya koydu. Araştırma sonuçları, ev tipi arıtma cihazlarının kullanımının halk sağlığı açısından ciddi riskler taşıyabileceğine işaret ediyor.
İncelenen cihazların tamamında mineral kaybı tespit edildi
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi tarafından gerçekleştirilen "Ev Tipi Su Arıtma Sistemlerinin Su Kalitesinin Değerlendirilmesi" projesi kapsamında, İstanbul'da 16 farklı ilçede bulunan 37 hanede ev tipi arıtma cihazları incelendi. Yaklaşık 1 yıl süren araştırmada 19 farklı su arıtma cihazı markası analiz edilerek, fiziksel, kimyasal ve biyolojik parametreleri değerlendirildi. Araştırmanın sonuçları şaşırtıcı ve endişe verici boyutta mineral kaybını ortaya koydu. İncelenen 37 cihazın tamamında suyun içindeki sodyum ve kalsiyum miktarının yüzde 75,1 ila yüzde 100 arasında azaldığı tespit edildi. Ayrıca, 32 cihazda da magnezyum miktarının aynı oranlarda düştüğü belirlendi. Bu sonuçlar, ev tipi arıtma cihazlarının suyu neredeyse tamamen minerallerden arındırdığını gösteriyor.
"İnsanlar distile su kıvamında su içiyor"
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Meriç Albay, araştırma sonuçlarını değerlendirirken, ev tipi arıtma cihazlarının suyu neredeyse distile su kıvamına getirdiğine dikkat çekti. Prof. Dr. Albay, "Neredeyse distile su yani neredeyse kimyasal analizlerde kullandığımız su kıvamında bir su içiyor insanlar. Bu kadar yüksek mineral kaybı, halk sağlığı bakımından gerçekten sorun yaratacak anlamına gelmesi demek" şeklinde konuştu. Distile su, içerisinde mineral ve tuz bulunmayan, sadece hidrojen ve oksijen moleküllerinden oluşan saf su olarak biliniyor. Uzmanlar, uzun süreli distile su tüketiminin vücudun mineral dengesini bozabileceği ve sağlık sorunlarına yol açabileceği konusunda uyarıyor.
Mineral kaybı özellikle çocuk ve yaşlılar için riskli
Araştırmada tespit edilen yüksek mineral kaybının, özellikle çocuklar ve yaşlılar için daha büyük risk oluşturduğu vurgulanıyor. Prof. Dr. Meriç Albay, sudaki mineral kayıplarının yüzde 70-80'in üzerinde olduğunu belirterek, "bunun özellikle çocuk ve yaşlılar için sıkıntı oluşturacak bir tespit olduğunu" dile getirdi. Çocukların gelişim döneminde ve yaşlıların sağlığını korumada önemli rol oynayan kalsiyum, magnezyum, sodyum ve potasyum gibi minerallerin ev tipi arıtma cihazları tarafından aşırı derecede uzaklaştırılması, sağlık açısından ciddi sonuçlar doğurabilir.
Arıtma cihazları su verimliliğini de olumsuz etkiliyor
Ev tipi arıtma cihazlarının sadece mineral kaybına neden olmakla kalmayıp, aynı zamanda su verimliliği açısından da ciddi kayıplara yol açtığı belirlendi. Araştırma sonuçlarına göre, 1 litre arıtılmış su elde etmek için ortalama 4 litre atık su ortaya çıkıyor. Bu durum, su kaynaklarının giderek azaldığı günümüzde önemli bir sorun teşkil ediyor. Prof. Dr. Meriç Albay, İstanbul barajlarında su kıtlığının yaşandığı bir dönemde, arıtma cihazları nedeniyle ortaya çıkan atık suyun ciddi su kaybına yol açtığını vurguladı. Albay, binalarda gri su depolama sistemi varsa atık suyun değerlendirilerek merdiven temizliği gibi amaçlar için kullanılabileceğini belirtti.
Bakteri riski ve filtre değişimi uyarısı
Araştırmada, ev tipi arıtma cihazlarının mikrobiyal kontaminasyon riski de taşıdığı ortaya çıktı. Çalışmaya katılan hanelerin 28'inden alınan örneklerde, filtre değişim sürelerine bağlı olarak bakteri oluşumu tespit edildi. Hatta, düzenli bakım yapılmasına rağmen kullanılan boru sistemlerinde bile bakteri oluşumuna rastlandı. Prof. Dr. Meriç Albay, filtre değişimi sonrasında bile 14 hanede bakteri tespit ettiklerini belirterek, "Filtre değişimi sonrasında alınan örneklerde bile 14 hanede bakteri tespit ettik yani enterobakteri grubuna ait bakteriler belirledik. Bunlar gerçekten bir kısmında yüksek miktardaydı, bir kısmı daha düşüktü" dedi. Bakteri bulaşığı riski, özellikle filtre değişim sürelerine dikkat etmeyen ve düzenli bakım yapmayan kullanıcılar için ciddi sağlık tehdidi oluşturabilir.
Uzmanlardan önemli tavsiyeler
Prof. Dr. Meriç Albay, su arıtma cihazı kullanan vatandaşlara önemli uyarılarda bulundu. Albay, bakteri riskine karşı filtre değişim sürelerine kesinlikle uyulması gerektiğini ve filtrelerin zamanında değiştirilmesi gerektiğini vurguladı. Ayrıca, su arıtma cihazlarının düzenli olarak analiz edilmesi ve bakteri bulaşığı olup olmadığının kontrol edilmesi gerektiğini belirtti. Mineral kaybı konusunda da uyarılarda bulunan Albay, ev tipi arıtma cihazlarının suyu aşırı derecede minerallerden arındırdığını ve bu durumun sağlık açısından riskli olabileceğini ifade etti. Prof. Dr. Albay, vatandaşların su arıtma cihazı kullanmadan önce sağlık uzmanlarına danışarak doğru karar vermeleri gerektiğini ve arıtma cihazı kullanımının alternatiflerini değerlendirmelerinin önemli olduğunu sözlerine ekledi.
