İklim değişikliğine bağlı olarak artan sıcaklıklar ve yağış azlığı, barajlarda ciddi doluluk kayıpları yarattı. İstanbul’da geçen yıl aynı dönemde yüzde 45,79 olan doluluk oranı, bu yıl yüzde 39,98’e düştü. Ankara’da oran yüzde 38,28’den yüzde 18,38’e gerilerken, İzmir’de durum daha da kritik seviyelere ulaştı.
Uzmanlar, Türkiye’nin en kurak yazlarından birini yaşadığını ve önlem alınmazsa su krizinin kaçınılmaz olacağını vurguluyor.
İzmir’de barajlarda tehlike çanları
İzmir’de günlük 700 bin metreküp su tüketiliyor. Kente içme suyunun büyük kısmını sağlayan Tahtalı Barajı’nda seviye yüzde 5,67’ye indi. Alaçatı Kutlu Aktaş Barajı yüzde 0,64, Ürkmez Barajı yüzde 6,28, Balçova Barajı yüzde 16,14 ve Güzelhisar Barajı yüzde 53,2 doluluk oranına sahip. Gördes Barajı’nda ise bu yıl hiç su kalmadı.
Durumun ciddiyetine dikkat çeken uzmanlar, planlı su kesintilerinin daha da artabileceğini belirtiyor.
“Küçük Menderes’te obruklar başladı”
TÜBA Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, suyun yanlış kullanımı nedeniyle akiferlerin boşaldığını vurguladı. Yaşar, “Manisa’nın altından her gün 220 bin metreküp su çekiliyor, Gölmarmara’yı kuruttuk. Küçük Menderes Havzası’nda obruklar başladı” ifadelerini kullandı.
Uzman, tarımda yanlış ürün tercihleri nedeniyle göller bölgesinin “çöller bölgesine” dönüştüğünü, acilen B ve C planlarının devreye sokulması gerektiğini söyledi.
Turizm kentleri de tehdit altında
Muğla’nın Bodrum ilçesinde Geyik ve Mumcular barajlarında su seviyesi ciddi ölçüde azaldı. MSKÜ’den Doç. Dr. Ceyhun Özçelik, “Sonbaharda yağış gelmezse barajlarda kurumayla karşı karşıya kalabiliriz” dedi. Bodrum’da tankerle su taşıma uygulamasına başlandığı, ayrıca iletişim hatlarındaki patlaklar nedeniyle şehirde sık sık susuzluk yaşandığı aktarıldı.
Tahıl ambarı Konya ve diğer kentlerde tablo
Türkiye’nin tahıl ambarı Konya’da Altınapa Barajı’nda su miktarı 3 milyon metreküpe kadar düştü. Prof. Dr. Fetullah Arık, son 30 yılın en kurak dönemlerinden birinin yaşandığını belirterek göllerin ve barajların kritik seviyeye geldiğini açıkladı.
Bursa’da doluluk oranı yüzde 14,29’a düşerken, Tekirdağ’daki Naip Barajı’nda su seviyesi yüzde 1’in altına indi. Van, Sivas ve Bolu’daki barajlarda da durumun ciddiyetini koruduğu bildirildi.
Uzmanlardan tasarruf çağrısı
Barajlardaki kritik seviyeler nedeniyle uzmanlar, halkı su kullanımında tasarrufa davet ediyor. Tarımda yüksek su tüketen ürünlerin tercih edilmemesi, şehirlerde çim sulama ve havuz doldurma gibi tüketimlerin sınırlandırılması gerektiği vurgulanıyor.