Yeni yılın yaklaşmasıyla birlikte, asgari ücrete yapılacak zam oranı işçi ve emekçilerin merak ettiği konulardan biri haline geldi. Ancak, bu konuda ortaya çıkan yeni formül, tartışmalara yol açtı. Orta yol hesaplama yöntemi, zam oranının belirlenmesinde kullanılacak ve bu hesaplamaya göre asgari ücretlinin alacağı zam oranı netleşmiş olacak.
Yıl Sonu Beklentileri Artıyor
2024 yılı sonunda asgari ücretlilerin zam beklentisi giderek artıyor. Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 38 olarak açıklanırken, 2025 yılı için hedeflenen enflasyon oranı yüzde 14 olarak belirlendi. Bu durum, işçilerin yeni yıl için beklentilerini yükseltti.
Ara Zam Yapılmadı, Beklentiler Yükseldi
Temmuz ayında asgari ücrete ara zam yapılmaması, işçilerin yeni yıl zammına olan beklentilerini artırdı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, memur ve emekli maaşlarının hedeflenen enflasyona göre ayarlanacağını duyurdu. Bu durum, asgari ücretlilerin yeni yıl zammıyla ilgili umutlarını artırdı.
Orta Yol Formülü ve Zam Oranı
Asgari ücrete yapılacak zammın belirlenmesinde orta yol hesaplama yöntemi kullanılacak. Bu yöntemde, gerçekleşen enflasyon ile hedeflenen enflasyon oranlarının ortalaması alınacak. Merkez Bankası'nın yıl sonu enflasyon tahmini yüzde 38 ve 2025 yılı için hedeflenen oran ise yüzde 14. Bu iki oranın ortalamasına göre, asgari ücretlinin alacağı zam oranının yüzde 26 civarında olacağı öngörülüyor. Ancak, bu oranı karşılayıp karşılamayacağı veya işçilerin bu duruma tepkisinin nasıl olacağı merak konusu.
Asgari Ücret Ne Kadar?
2022 ve 2023 yıllarında asgari ücret, ocak ve temmuz aylarında yapılan artışlarla belirli bir seviyeye yükseltilmişti. En son yapılan yüzde 49’luk artışla, asgari ücret 17 bin 2 TL olarak belirlenmişti. Yeni yıl için bu rakamın nasıl değişeceği ise henüz netlik kazanmış değil.
Zam Oranı Nasıl Belirleniyor?
Asgari ücret zammı, Asgari Ücret Tespit Komisyonu tarafından belirleniyor. Komisyon, 15 kişiden oluşuyor ve en az 10 üyenin katılımıyla toplanabiliyor. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından bir üye komisyon başkanı olarak atanıyor. Kararlar, oylama usulüyle alınıyor ve eşitlik durumunda başkanın bulunduğu tarafın görüşü geçerli sayılıyor. Komisyon, ilk toplantısını Bakanlıkta yapar, sonraki toplantılar ise işçi ve işveren sendikalarının ev sahipliğinde gerçekleşir. Nihai karar, Bakanlıkta açıklanıyor.
Net ve Brüt Ücret Nedir?
Net ve brüt ücret kavramları, maaş hesaplamalarında sıkça karıştırılabiliyor. Brüt maaş, çalışanların gelir vergisi, SGK primi ve sendika aidatı gibi ödemeler hariç olarak aldıkları toplam ücreti ifade eder. Net maaş ise, bu kesintiler yapıldıktan sonra çalışanların doğrudan eline geçen toplam ücrettir. Brüt ve net maaş arasındaki fark, bu kesintilerden kaynaklanır.
