Miles Davis
En iyi eseri: Kind of Blue (1959)
Kısa yaşam öyküsü:
1926’da Illinois’te doğan Miles Davis, cazın her dönemine yön veren bir dahi olarak kabul edilir. Bebop’tan cool jazz’a, fusion’dan avant-garde’a kadar birçok stili yeniden şekillendirdi. Alçakgönüllü trompet sesi, cazın evriminin sembolü oldu.
🎺 Dizzy Gillespie (1917–1993) – A Night in Tunisia
Sanat tarihindeki yeri:
Dizzy Gillespie, modern cazın mihenk taşlarından biri olarak bebop ve Afro-Cuban jazz akımlarının kurucu figürüdür. Teknik olarak kusursuz trompet çalımı, kompozisyon yeteneği ve sahne karizmasıyla cazın sadece müzikal değil, kültürel bir fenomen olmasına öncülük etti.
Kısa yaşam öyküsü:
1917’de Güney Karolina’da doğan Gillespie, genç yaşta müzikle tanıştı. 1940’larda Charlie Parker’la birlikte bebop’un temellerini attı. Trompetinde yukarı bakan o karakteristik eğim, hem fiziksel bir hata hem de sahne imzası haline geldi. Latin müzikle cazı buluşturması, ritmik devrim sayıldı.
En ikonik eseri: A Night in Tunisia
Bu eser, cazın sadece Batı kökenli bir müzik olmadığını; Afrika, Arap ve Latin esintileriyle harmanlanabileceğini kanıtladı. Karmaşık ritimleri, doğaçlama alanı ve egzotik havasıyla caz standartlarının en önemlilerinden biri oldu.
John Coltrane
En iyi eseri: A Love Supreme (1965)
Kısa yaşam öyküsü:
1926’da Kuzey Karolina’da doğan saksafon ustası, kısa ömrüne rağmen caz tarihine derin izler bıraktı. Spiritüel cazın mimarlarından biri olarak bilinir. Müziği, meditasyonla doğaçlamanın buluştuğu bir içsel yolculuktu.
Bill Evans
En iyi eseri: Waltz for Debby (1961)
Kısa yaşam öyküsü:
1929’da doğan piyanist Bill Evans, caz piyanosunun estetik dilini kökten değiştirdi. Melankolik armonilerle örülü tarzı, özellikle trio çalışmalarında eşsiz bir derinlik kazandırdı. Miles Davis’in efsanevi albümünde de kilit rol oynadı.
Thelonious Monk
En iyi eseri: 'Round Midnight (1944)
Kısa yaşam öyküsü:
1917’de doğan Monk, caz tarihinin en özgün beyinlerinden biridir. Piyanoya yaklaşımı alışılmışın dışındaydı; eksantrik stiliyle ritim ve armoniyi ters yüz etti. Eserleri hâlâ modern cazın temel taşlarıdır.
Ella Fitzgerald
En iyi eseri: Summertime (George Gershwin cover)
Kısa yaşam öyküsü:
1917’de Virginia’da doğan “Cazın Kraliçesi”, müthiş ses aralığı ve scat tekniğiyle caz vokalinin zirvesine oturdu. Frank Sinatra’dan Louis Armstrong’a kadar birçok devle çalıştı.
Amerika’dan 5 efsane cazcı
Louis Armstrong
En iyi eseri: What a Wonderful World
Cazın yaygınlaşmasında kilit rol oynayan trompetçi ve vokalisttir. 1901 doğumlu Armstrong, cazın sıcak yüzü ve halkın sesi oldu.
Duke Ellington
En iyi eseri: Take the "A" Train
Orkestra lideri ve besteci olarak cazı tiyatral ve orkestral boyuta taşıdı. 1899’da Washington D.C.’de doğdu.
Charles Mingus
En iyi eseri: Goodbye Pork Pie Hat
Kontrbasın asi çocuğu. Politik duruşu ve doğaçlamaya dayalı kompozisyonlarıyla cazın vicdanı oldu.
Sarah Vaughan
En iyi eseri: Misty
Caz vokalinin teknik olarak en güçlü isimlerinden biri. Opera etkili sesiyle cazı klasik müzikle buluşturdu.
Herbie Hancock
En iyi eseri: Cantaloupe Island
Caz-funk ve elektronik cazın öncüsü. Miles Davis’in öğrencisi olarak başladığı kariyerini müzikal devrimlerle sürdürdü.
Türkiye’den 5 büyük caz ustası
Müslüm Eryüksel (1929–2004)
En iyi eseri: Anadolu Rüyası
Türkiye’de caz trompetinin öncüsü olan Eryüksel, cazı ilk kez Ankara Radyosu’nda geniş kitlelere ulaştırdı.
Okay Temiz (d. 1939)
En iyi eseri: Zikir
Perküsyonun dünya çapındaki yüzü. Etnik cazın Türkiye’deki öncüsü. Afrika ve Anadolu ritimlerini cazla harmanladı.
Kerem Görsev (d. 1964)
En iyi eseri: Hands and Lips
Modern cazın Türkiye’deki en üretken isimlerinden biri. Piyano üçlüsüyle Avrupa tarzı cazı başarıyla yorumladı.
Aydın Esen (d. 1962)
En iyi eseri: Timescape
Boston’da yaşayan piyanist, fusion cazın Türkiye’den çıkan en önemli temsilcisi. Berklee mezunu, dünya çapında tanınıyor.
Sibel Köse (d. 1969)
En iyi eseri: Sezenler Olmuş (cover)
Caz vokali alanında Türkiye’nin uluslararası temsilcisi. Ankara çıkışlı sanatçı, Avrupa’daki pek çok festivalde sahne aldı.
