CHP Niğde Milletvekili ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Üyesi Ömer Fethi Gürer, 2025 yılı tarım bütçesini ve çiftçilerin borç yükünü değerlendirerek önemli uyarılarda bulundu. Gürer, tarım sektörüne verilen desteğin yetersizliğinin, borç yükü altındaki çiftçilerin üretimini daha da zorlaştırdığını ifade etti.
Gürer, çiftçilerin bankalara ve piyasaya olan borçlarının 800 milyar lirayı geçtiğini belirterek, “2025 yılına çiftçilerimiz 784 milyar lira kredi borcuyla girdi. ÇKS’ye kayıtlı yaklaşık 2,3 milyon çiftçimiz var ve neredeyse borçsuz çiftçi kalmadı” dedi.
Tarım Kanunu’nun 21. maddesine göre milli gelirin %1’inin çiftçiye ayrılması gerektiğini hatırlatan Gürer, “Bu yıl çiftçilere 615 milyar lira destek verilmesi gerekiyordu ancak bütçede bu rakam sadece 135 milyar lira olarak yer aldı. Aradaki 480 milyar lira destek, çiftçiye verilmeden kesildi” dedi.
Mazot ve gübrenin vergisi çiftçiyi zorluyor
Mazot desteğinin yetersizliğine de dikkat çeken Gürer, çiftçilerin mazot alırken ÖTV ve KDV yüküyle karşılaştığını söyledi: “Bütçeden mazot desteği olarak yalnızca 20 milyar lira ayrıldı. Ancak çiftçilerden bu desteğin iki katı kadar vergi alınıyor. Çiftçiler, ‘Bize destek vermeyin, mazottaki ÖTV ve KDV’yi kaldırın’ diyorlar.”
Gübre fiyatlarındaki artışın da çiftçiyi üretimden uzaklaştırdığını belirten Gürer, “2020’de tonu 2.140 TL olan gübre, 2024’te 24.700 TL’ye kadar çıktı. Artan maliyetler, çiftçilerin gübre kullanımını bile azaltıyor. Bu şartlarda tarımda nasıl bir iyileşme beklenebilir?” diye sordu.
“TMO alım fiyatları enflasyon altında kalmasın”
Gürer, Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) düşük alım fiyatları uygulamasının, üretim sorunlarını daha da büyüteceğini vurguladı. “2024 yılında sadece hububat üretiminde 3,4 milyon ton düşüş yaşandı. Eğer kamu alım fiyatları enflasyonun altında belirlenirse, bu yıl da çiftçilerin üretimden çekilmesine neden olacak” dedi.
Hayvancılıkta ithalat sorunu devam ediyor
Hayvancılık sektöründe yem fiyatlarının sürekli artmasının üreticileri zor durumda bıraktığını belirten Gürer, “AKP, hayvan ithalatını bitireceğiz dedi ama ithalat 2025’te de devam edecek. Yem fiyatları sübvanse edilmedikçe et ve süt fiyatları düşmez, sorunlar büyür” ifadelerini kullandı.
Gürer, mevcut desteklerin çiftçiler için yeterli olmadığını söyleyerek, “2025 yılında çiftçilere yeterli destek verilmezse, hem üreticiler hem de tüketiciler için daha zor bir yıl olacak. Gıda fiyatlarının düşmesi için üretimi destekleyen gerçekçi politikalar uygulanmalı” dedi.
