Ege İhracatçı Birlikleri'nden 2025'in ilk yarı raporu: Sektörler direniyor, umudunu 2026'ya bağlıyor
Ege İhracatçı Birlikleri (EİB) bünyesindeki 12 birliğin başkanları, 2025 yılının ilk yarısına dair performanslarını ve beklentilerini İzmir’de düzenledikleri basın toplantısında paylaştı. Başkanlar, mevcut zorluklara rağmen üretim ve ihracatta ayakta kalma iradesini vurgularken, 2026’ya umutlu mesajlar verdi.
Ege Hazırgiyim ve Konfeksiyon İhracatçıları Birliği Başkanı Burak Sertbaş, ihracat rakamlarındaki düşüşe ve istihdam kayıplarına dikkat çekti.
Sertbaş, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Türkiye’nin en yüksek katma değerli ihracat yapan, potansiyelli sektörlerinden hazırgiyim, 2025 yılının ilk yarısını zorluklarla geride bırakıyor.
2024’ten miras kalan yapısal sorunlar bu yıl da etkisini sürdürdü: İçeride yüksek maliyetler ve enflasyonla paralel gitmeyen döviz kuru, dışarıda ise Avrupa pazarındaki durgunluk, bölgesel savaşların ihracat üzerindeki baskısı ve genel belirsizlik ortamı… Ne yazık ki, bu şartlar altında 2025’in ilk yarısına çok umutlu başlayamamıştık. Yanılmayı isterdim, fakat veriler de mevcut tabloyu teyit eder nitelikte.
Bu olumsuz gelişmelerin üzerine, yakın coğrafyamızda patlak veren İran-İsrail gerilimi eklendi. Her an bozulabilecek kırılgan bir ateşkes ortamı var ve bölgeyi kaygıyla takip ediyoruz.”
Sertbaş, Avrupa Birliği pazarındaki daralmaya dikkat çekerken, ABD ve Rusya başta olmak üzere yeni pazarlara odaklanacaklarını belirtti. Ayrıca, sürdürülebilirlik ve yeşil dönüşüm yatırımlarının finansal zorluklar nedeniyle geride kaldığını ancak 2026'da toparlanma beklediklerini vurguladı.
İhracatta artış, sorumluluk büyük
Ege Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Haluk Tezcan, sektörün ihracat performansına dair detaylı veriler paylaştı.
Tezcan, konuşmasında şunları söyledi:
“2025 yılının ilk yarısını değerlendirmek üzere bir araya geldiğimiz bu toplantıya katılımlarınızdan dolayı şahsım ve Birliğimiz adına hepinize teşekkür ediyorum.
Bu döneme baktığımızda, Birliğimiz açısından oldukça hareketli ve yoğun bir süreci geride bıraktığımızı söyleyebilirim. Sektörümüzü ve ülkemizi ileri taşımak adına, tüm paydaşlarımızla birlikte büyük bir özveriyle çalıştık. Yılın kalan kısmında da aynı kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz.
2024 yılı hem dünyada hem ülkemizde zorluklarla geçti. 2025’te de bu zorluklar sürüyor. Ancak yaşanan tüm gelişmeler, üretim ve ihracatın ne kadar hayati olduğunu bizlere bir kez daha gösterdi.”
Kuru meyve sektörü: Küresel liderlik sürüyor, destek talebi var
Ege Kuru Meyve ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ali Işık, sektörün sürdürülebilir büyümesine dair değerlendirmelerde bulundu.
Işık, konuşmasında şu ifadelere yer verdi:
“Kuru meyve ve mamulleri sektörümüz, 2025 yılının ilk yarısında genel anlamda istikrarlı bir büyüme performansı sergilemiş, ihracat gelirlerimiz %3 artışla 852 milyon dolara ulaşmıştır. Tonajda kısmi bir düşüş yaşanmış olsa da, artan birim fiyatlar bu kaybı önemli ölçüde telafi etmiştir. Özellikle çekirdeksiz kuru üzüm, kuru incir ve kuru kayısıda global ölçekteki liderliğimizi sürdürmenin gururunu yaşıyoruz.”
Maden sektörü: Kaliteyle öne çıkma mücadelesi
Ege Maden İhracatçıları Birliği Başkanı İbrahim Alimoğlu, madencilik sektöründeki ihracat performansını ve karşılaşılan sorunları aktardı.
Alimoğlu, açıklamasında şunları söyledi:
“Türkiye genelinde toplam maden ihracatımız, geçen yıla göre binde 9’luk artışla 2,84 milyar dolar seviyesinden 2,87 milyar dolara yükseldi. Bu yükselişte en büyük pay, 1,09 milyar dolar ile metalik cevherlerde olurken, ikinci sırada 931 milyon dolar ile doğaltaş ihracatımız yer aldı.”
Su ürünleri ve hayvansal mamuller: Pazar kaybına dikkat
Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği Başkanı Bedri Girit, sektörün ilk yarı ihracat performansını ve sorunlarını detaylı biçimde paylaştı.
Girit, konumasında şunları ifade etti:
“Sektörümüz az önce de bahsettiğim birçok zorlukla karşı karşıya: Lojistik sorunlar, hayvan hastalıkları, maliyet baskıları, teknik engeller ve ticaret kısıtlamaları… Tüm bu zorluklar, ihracatçımızı doğrudan etkiliyor.
Veteriner sağlık sertifikası olmayan ülkelere ihracatın önü açılsın diye diplomatik ve teknik girişimlerimizi sürdürdük. Kuş gribi nedeniyle yaşanan kısıtlamalara karşı, bölgeselleşme taleplerimizi ilettik. Yatırım teşvikleri ve tesis modernizasyonu için teşvikler talep ettik.
Ancak fon kesintisi, ihracatın durma noktasına gelmesine neden oldu. Türk markaları, süpermarket raflarında yerlerini rakip ülkelere kaptırdı. Tavuk eti ihracatına getirilen kısıtlamalar, 37 ülkedeki pazarlarımızın Brezilya gibi ülkelere kaymasına yol açtı.”
Zeytin ve zeytinyağı: Katma değerli ihracata odak
Ege Zeytin ve Zeytinyağı İhracatçıları Birliği Başkanı Emre Uygun, sektörün mevcut durumunu ve ihracat hedeflerini paylaştı.
Uygun, konuşmasında şu ifadeleri kullandı:
“Bildiğiniz üzere, dünya genelinde olduğu gibi ülkemizde de sofralık zeytin (1 Ekim–30 Eylül) ve zeytinyağı (1 Kasım–31 Ekim) ürünlerinin üretim ve dış ticaret verileri sezonluk olarak izlenmektedir. 2024/2025 sezonuna Haziran ayı sonu itibarıyla baktığımızda; siyah zeytin ihracatımız geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 artarak 149 milyon dolar, yeşil zeytin ihracatımız yüzde 36 artarak 47 milyon dolar, zeytinyağı ihracatımız ise yüzde 45 oranında azalarak 196 milyon dolar; toplamda sektör ihracatımız 155 ülkeye toplam 266 milyon dolar olarak gerçekleştirilmiştir.”
