Rize’de gerçekleşen 4,7 büyüklüğündeki deprem sonrasında, pek çok vatandaş "Evimin altından fay hattı geçiyor mu?" sorusunu gündeme getirdi. Türkiye'nin farklı bölgelerinde sismik aktivite devam ederken, özellikle fay hattı üzerinde yer alan evler için büyük bir merak konusu haline geldi. Ev sahipleri, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü'nün (MTA) 2024 yılına ait güncel diri fay hattı haritası üzerinden, yaşadıkları bölgenin depreme ne kadar yakın olduğunu sorguluyor.
Peki, evimin altından fay hattı geçiyor mu? sorusunun yanıtını öğrenmek mümkün mü? İşte, bu sorunun cevabını arayanlar için birkaç adım ve öneri.
Fay hattı öğrenmek için nasıl bir yol izlenebilir?
Fay hattı haritaları, Türkiye’nin deprem riskini ölçmek ve yerleşim yerlerini güvenli hale getirmek için büyük önem taşır. Türkiye Deprem Tehlike Haritası İnteraktif Web Uygulaması sayesinde, evinizin altından fay hattı geçip geçmediğini öğrenebilirsiniz. Bu harita, e-Devlet üzerinden erişilebilir ve sistemde, yaşadığınız bölgenin fay hattı bilgilerine kolaylıkla ulaşılabilir.
Harita üzerinden, evinizin bulunduğu konumu detaylı bir şekilde inceleyerek, fay hatlarının yerini ve olası deprem riskini görebilirsiniz. İlgili web sitesine https://tdth.afad.gov.tr/TDTH/main.xhtml adresinden ulaşabilirsiniz.
Diri fay nedir?
Diri faylar ya da aktif faylar, geçmişte büyük depremler üretmiş ve gelecekte de deprem riski taşıyan faylardır. Bu faylar, yer kabuğunda büyük kaymalar meydana getiren ve zamanla hareketlilik gösteren önemli yer şekilleridir. Diri faylar, tarihi dönemde veya yakın geçmişte büyük depremler oluşturmuş ve gelecekte de benzer olaylar yaratabilecek potansiyele sahiptir. Fayların aktifliğini anlamak için yapılan araştırmalar, tarihi yapılar üzerinde görülen deformasyonlardan ve yer kabuğunda gözlemlenen hareketliliklerden fay hatlarının aktif olup olmadığını ortaya koyar.
Diri fayların büyük depremler üretme olasılığı oldukça yüksektir, bu yüzden deprem riski açısından kritik olan bu fay hatlarını öğrenmek hayati önem taşır.
Türkiye’deki fay hatları
Türkiye, büyük bir kısmı aktif fay hatlarıyla çevrili bir ülkedir. Bu nedenle deprem riski açısından oldukça hassas bir coğrafyaya sahiptir. Üç ana fay hattı, Türkiye’nin sismik aktivitesinin büyük bir bölümünü oluşturur. Bu fay hatları Kuzey Anadolu Fay Hattı, Doğu Anadolu Fay Hattı ve Batı Anadolu Fay Hattı olarak bilinir.
Kuzey Anadolu Fay Hattı (KAF)
Kuzey Anadolu Fay Hattı, Türkiye’nin en aktif fay hattıdır. Doğu Karadeniz’den başlayıp batıya doğru uzanır ve Marmara Denizi’ni geçerek Ege Denizi’ne kadar ulaşır. Tarihsel olarak büyük depremler üreten bu fay, özellikle Marmara Bölgesi için büyük bir tehdit oluşturmaktadır.
Doğu Anadolu Fay Hattı (DAF)
Doğu Anadolu Fay Hattı, Türkiye'nin doğusundadır ve Kuzey Anadolu Fay Hattı’na göre daha az aktif olsa da, Doğu Anadolu Bölgesi’ni ciddi şekilde tehdit etmektedir. Bu hatta, Bingöl, Malatya ve Elazığ çevrelerinde büyük depremler olmuştur.
Batı Anadolu Fay Hattı
Batı Anadolu Fay Hattı, Ege Bölgesi’ni kapsar ve özellikle İzmir çevresinde sismik aktiviteye neden olur. Bu bölgedeki faylar, sık sık orta ölçekli depremler yaratmaktadır.
Diğer yerel faylar
Türkiye'deki ana fay hatları dışında, İç Anadolu'da yer alan Çankırı Fay Hattı gibi daha küçük yerel faylar da bölgesel sismik hareketlere yol açabilir.
