İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları, bölgede insanlık dramını derinleştirirken, uzmanlar kısa ve uzun vadede ortaya çıkabilecek çevresel felakete dikkat çekiyor. Saldırılarda hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısı artarken, sivil altyapıya yönelik saldırılar da çevresel yıkıma neden oluyor.
BM ve Çevresel Etki: Değerlendirme Henüz Yapılmadı
Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) İcra Direktörü Inger Andersen, Gazze'deki çevresel etkiye yönelik henüz bir değerlendirme yapmadıklarını belirtti. Ancak, bölgede yaşanan insani kriz ve çevresel tahribatın, gelecek nesiller için zehirli izler bırakabileceği vurgulanıyor.
Çevresel Felaketin Boyutları: Uzmanların Açıklamaları
Hollanda merkezli sivil toplum kuruluşu PAX for Peace İnsani Silahsızlanma Proje Lideri Wim Zwijnenburg, Gazze'deki çevresel tahribat ve İsrail saldırılarının çökerttiği sivil altyapıya ilişkin yeni bir değerlendirme raporu hazırladıklarını dile getirdi. Zwijnenburg, çatışma bölgelerindeki çevresel tahribatın boyutlarını değerlendirirken, su ve enerji altyapısına yönelik saldırıların yanı sıra bulaşıcı hastalık riskinin arttığına dikkat çekti.
Çevresel Riskler: Kısa ve Uzun Vadeli Tehlikeler
Uzmanlar, çatışmanın yol açtığı çevresel riskleri dört aşamalı bir piramitte değerlendiriyor. İlk aşamada, bombalanan fabrikalardan yayılan zararlı maddeler ve akut riskler bulunuyor. İkinci aşamada su ve enerji altyapısına saldırılar ve bulaşıcı hastalık riskleri artıyor. Üçüncü aşamada ise orta ve uzun vadeli riskler ortaya çıkıyor: moloz yığınları, atık yönetimi, tarımsal etkiler gibi.
Uluslararası Yardım ve Yeniden Yapılanma: Zorlu Bir Süreç
Gazze'de yaşanabilecek çevresel felaketin boyutlarına göre uluslararası yardımın önemine vurgu yapılırken, yeniden yapılanmanın uzun vadeli ve zorlu bir süreç olacağı ifade ediliyor. Zwijnenburg, "İklim değişikliğiyle bağlantılı problemler de göz önüne alınarak Gazze'nin yeniden inşası, yeşil bir kalkınma olmalı" diyerek, bölgenin sadece insani kriz değil, aynı zamanda çevresel risklere karşı da hazırlıklı olması gerektiğini belirtiyor.
