Güneş, 14 Aralık Perşembe günü, son 6 yıldır görülen en büyük patlamayı yaşadı. Bu patlama, Güneş’in kuzeybatı bölgesinde, aşırı ultraviyole ışık ve enerji saçan bir Güneş lekesinde meydana geldi. NASA’nın Güneş Dinamikleri Gözlemevi, bu patlamayı ayrıntılı bir şekilde görüntüledi.
Bilim insanları, bu patlamanın 2017 yılından bu yana Güneş’te gerçekleşen en güçlü patlama olduğunu söyledi. Bu patlama, Güneş’ten uzaya büyük miktarda plazma fırlattı. Plazma, iyonize gazlardan oluşan ve elektrik akımı taşıyabilen bir madde türüdür.
Dünya’ya Ne Etkisi Oldu?
Güneş’ten fırlayan plazma, Dünya’nın manyetik alanıyla etkileşime girdi. Bu etkileşim, jeomanyetik fırtına adı verilen bir olaya yol açtı. Jeomanyetik fırtına, Dünya’nın manyetosfer tabakasını değiştiren ve elektrik akımları oluşturan bir süreçtir.
Jeomanyetik fırtınanın Dünya üzerindeki en önemli etkisi, radyo iletişimini bozması oldu. NASA, patlamanın ardından Dünya’daki radyo sinyallerinin geçici olarak kesildiğini duyurdu. ABD Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi (NOAA), patlamanın yüksek frekanslı radyo sinyallerini etkilediğini ve pilotların iletişim sorunları yaşadığını bildirdi.
Jeomanyetik fırtınanın bir diğer etkisi de, kuzey ışıklarının oluşumunu artırması oldu. Kuzey ışıkları, Dünya’nın manyetik alanıyla çarpışan Güneş’ten gelen parçacıkların atmosferde ışık saçması sonucu oluşan renkli gök olayıdır. Patlamanın ardından, kuzey ışıkları daha güney bölgelerde de görülebildi.
Gelecekte Ne Olacak?
Güneş’teki patlama, Güneş’in 11 yıllık aktivite döngüsünün bir parçasıdır. Bu döngü, Güneş’in manyetik alanının değişmesiyle ilgilidir. Güneş’in manyetik alanı, Güneş lekelerinin sayısını ve büyüklüğünü etkiler. Güneş lekeleri, Güneş’in yüzeyindeki koyu renkli ve soğuk bölgelerdir. Bu bölgeler, Güneş’in manyetik alanının yüzeye çıktığı yerlerdir.
Güneş’in aktivite döngüsünün şu anda 25. döneminde olduğunu söyleyen bilim insanları, bu dönemin 2025 yılında zirveye ulaşacağını tahmin ediyor. Bu, Güneş’te daha fazla patlama ve plazma fırlatılması anlamına geliyor. Bu durum, Dünya’nın manyetik alanı, atmosferi ve teknolojisi üzerinde daha fazla etkiye sahip olabilir.
NASA, Güneş’teki patlamaların radyo iletişimini, elektrik şebekelerini, navigasyon sinyallerini ve uzay araçları ile astronotlar için risk oluşturabileceğini belirtiyor. Bu nedenle, Güneş’teki patlamaları izlemek ve önceden tahmin etmek önemlidir. NASA, bu amaçla, Güneş Dinamikleri Gözlemevi gibi uzay araçları ve teleskoplar kullanıyor.