Hazine ve Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB), vergi kayıplarını önlemek amacıyla denetim faaliyetlerini hızlandırdı. 2024 yılında gerçekleştirilen saha denetimlerinin sayısı 1 milyon 125 bini aşarken, bu süreçte belirlenen uyumsuzluklar nedeniyle 7,4 milyar lira ceza uygulandı.
Gelir İdaresi, vergiye uyum sağlamayan mükellefleri tespit etmek amacıyla gelişmiş analiz yöntemleri kullanarak denetlenecek sektörleri belirliyor. Ayrıca vatandaşlardan gelen ihbarlar ve şikayetler de denetimlerde dikkate alınıyor.
KDV Uyumsuzluğu ve Belge Düzeni Sıkı Takipte
GİB, özellikle KDV oran uyumsuzluğu, belge düzeni ve ödeme kayıtları gibi kayıt dışılığa yol açan unsurları hedef aldı. Bu kapsamda bandrollü ürünler ile akaryakıt sektörü başta olmak üzere birçok alanda denetim gerçekleştirilerek 32 bin 255 kişinin hiçbir vergi kaydı olmadan çalıştığı belirlendi. Bu tespitler sonucunda 10 milyar liralık vergi tahakkuku yapıldı.
Kira Gelirleri Denetimlerinde Yüzde 26 Artış
2024 yılında kira gelirlerine yönelik başlatılan çalışmada, kiracı olduğu değerlendirilen 425 bin konutta inceleme yapıldı. Sonuç olarak 376 bin yeni mükellefin beyanname vermesi sağlandı ve kira beyannamelerinin sayısı bir önceki yıla göre %26 arttı.
Bu denetimler sayesinde 55 bin mükellefin geçmiş yıllara ait kira beyannamesi vermesi sağlanarak toplamda 3,1 milyar liralık kira geliri beyan edildi. GİB, bu yıl da benzer çalışmalara devam edeceğini duyurdu.
Bandrollü Ürünlerde Kaçakçılık Denetimi Yoğunlaştı
Tütün ve alkollü içkilere yönelik 2007 yılından bu yana devam eden bandrol uygulamasıyla kaçak ürünlerin tespiti kolaylaştırıldı. 2024 yılında 16 milyon adet sigara ve alkollü içki denetlenirken, kaçak olduğu tespit edilen 2 milyon ürün ile 120 milyon dal makaron ilgili birimlere bildirildi.
132,5 Milyar Liralık Kayıt Dışı Hasılat İçin İzaha Davet
GİB, nakit kullanımının yoğun olduğu sektörlerde izaha davet ve gönüllü uyum süreçlerini devreye aldı. Fiziki POS ve sanal POS cihazlarının usulsüz kullanımı ile IBAN üzerinden yapılan kayıt dışı tahsilatlar analiz edilerek mükelleflerden izahat talep edildi.
Bu süreçte 137 bin 25 mükellef ile temasa geçildi ve 132,5 milyar liralık kayıt dışı hasılat için izaha davet çalışması başlatıldı. İlk aşamada 252 bin 322 beyanname verilerek 27,3 milyar liralık kayıt dışı hasılat kayda alındı.
“Vergiye Gönüllü Uyum Önceliğimiz”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, denetimlerin önemini vurgulayarak, "Vergi cezalarında etkinliği artırmak amacıyla önemli düzenlemeler yaptık. Kayıt dışı çalışan mükellefler için artırımlı cezalar getirdik ve bu yıl da kayıt dışılıkla mücadelemizi sürdüreceğiz." ifadelerini kullandı.
Bakan Şimşek ayrıca, denetimlerin yeni nesil analiz yöntemleriyle daha etkili bir şekilde devam edeceğini belirtti. Bakanlık olarak bir yandan vergiye gönüllü uyumu teşvik ederken diğer yandan kayıt dışı ekonomiyle mücadelede daha kapsamlı bir safhaya geçileceğini dile getirdi.
