Kelebek Hastalığı, diğer adıyla Sistemik Lupus Eritematozus (SLE), bağışıklık sisteminin sağlıklı doku ve organlara saldırması sonucu gelişen kronik bir otoimmün hastalıktır. Bu saldırılar, cilt, eklemler, böbrekler, kan hücreleri, beyin, kalp ve akciğerler gibi birçok organı etkileyebilir. Hastalığa adını veren, yüzün kelebek kanadına benzeyen kızarıklık olsa da, bu kızarıklık her hastada görülmeyebilir.
Kelebek Hastalığının Belirtileri Nelerdir?
Lupus'un en yaygın belirtileri şunlardır:
- Yorgunluk: Lupus hastalarında kronik yorgunluk ve halsizlik yaygındır.
- Eklemlerde Ağrı, Şişlik ve Katılık: Lupus eklem ağrısına, şişliğine ve katılığına neden olabilir. Bu belirtiler genellikle sabahları daha belirgindir.
- Yüzde, Ellerde ve Kollarda Kızarıklık: Güneş ışığına maruz kalan bölgelerde, özellikle burun köprüsü ve yanaklarda kelebek kanadına benzeyen kızarıklık görülebilir.
- Ateş: Düşük dereceli ateş lupus hastalarında yaygındır.
- Saç Dökülmesi: Lupus saç dökülmesine neden olabilir.
- Ağız Yaraları: Ağız ve burun içinde ağrılı yaralar görülebilir.
- Göğüs Ağrısı veya Nefes Darlığı: Lupus akciğerleri etkileyebilir ve göğüs ağrısı veya nefes darlığına neden olabilir.
- El ve Ayaklarda Şişlik: Lupus el ve ayaklarda şişmeye neden olabilir.
Bazı hastalarda:
- Işığa karşı hassasiyet görülebilir.
- Soğukta veya stres altında parmaklarda ve ayak parmaklarında renk değişikliği (beyazdan maviye ve sonra kırmızıya) görülebilir (Raynaud fenomeni).
- Böbrek tutulumu proteinüri, hematüri ve böbrek yetmezliğine yol açabilir.
- Nörolojik tutulum baş ağrısı, baş dönmesi, hafıza kaybı ve depresyon gibi belirtilere neden olabilir.
Kelebek Hastalığı Nasıl Tedavi Edilir?
Lupus tedavisinin amacı hastalığın semptomlarını kontrol altına almak ve organ hasarını önlemektir. Tedavi, hastalığın şiddetine ve tutulan organlara göre değişir.
Lupus tedavisinde kullanılan ilaçlar:
- Anti-inflamatuar ilaçlar: Ağrı, şişlik ve iltihaplanmayı azaltmak için kullanılır.
- Antimalaryal ilaçlar: Cilt döküntülerini ve eklem ağrısını hafifletmek için kullanılır.
- Kortikosteroidler: Şiddetli iltihaplanma ve organ tutulumu tedavisinde kullanılır.
- Bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar: Bağışıklık sisteminin aşırı tepkisini kontrol altına almak için kullanılır.
Lupus tedavisinin bir parçası olarak şunlar da önerilebilir:
- Güneş ışığından korunma: Güneş ışığı lupus semptomlarını tetikleyebilir. Bu nedenle, güneş kremi kullanmak, güneş gözlüğü takmak ve gölgede kalmak önemlidir.
- Düzenli egzersiz: Egzersiz, eklem ağrısını ve sertliğini azaltmaya yardımcı olabilir.
Editör: Utku Çelik