Mersin’in Mezitli ilçesinde bir süredir tedavi gördüğü özel hastanede 17 Kasım’da hayata gözlerini yuman Muazzez İlmiye Çığ, düzenlenen törenle son yolculuğuna uğurlandı. Çığ’ın naaşı, Toroslar ilçesindeki Akbelen Şehir Mezarlığı’nda toprağa verildi. Cenaze törenine ailesinin yanı sıra Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, sivil toplum kuruluşu temsilcileri ve sevenleri katıldı. Törende duygusal anlar yaşandı ve Çığ, gözyaşları arasında defnedildi.
Bursa’dan Sümerolojiye uzanan bir yaşam
Muazzez İlmiye Çığ, 20 Haziran 1914’te Bursa’da doğdu. Birinci Dünya Savaşı'nın patlak vermesinden kısa bir süre önce dünyaya gelen Çığ, çocukluk yıllarını İzmir’in işgal edilmesi nedeniyle Çorum’da geçirdi. İlkokul eğitimini burada tamamladı ve genç yaşta Fransızca öğrenip keman dersleri aldı.
1926 yılında Bursa Kız Muallim Mektebi’ni kazanan Çığ, 1931 yılında mezun olarak ilkokul öğretmeni oldu. Eskişehir’de beş yıl boyunca öğretmenlik yaptıktan sonra 1936 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi’nin Hititoloji Bölümü’ne girdi. Sümerolojiye olan ilgisi, eğitim yıllarında dikkat çekmeye başladı.
Arkeolojiye adanan bir kariyer
1940 yılında mezun olduktan sonra İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nden biri olan Antik Şark Eserleri Müzesi’nde çivi yazılı tabletler üzerine uzman olarak çalışmaya başladı. Meslektaşlarıyla birlikte Sümer, Akad ve Hitit dillerinde yazılmış binlerce çivi yazılı tableti temizleyip, sınıflandırarak numaralandırdı. Çığ, 74 bin tabletten oluşan dev bir arşiv oluşturarak 3 bin tabletin kopyasını yayımladı.
1972 yılında emekli olduktan sonra bir süre yurt dışında yaşayan Çığ, akademik çalışmalarını uluslararası kongrelerde de sürdürdü. 1988 yılında Philadelphia’da düzenlenen Asuroloji Kongresi’nde Türkiye’yi temsil etti.
Sümerolojiye kazandırdığı eserler
Çığ, bilim dünyasına 16 kitap kazandırdı. Bunlar arasında Prof. Samuel Noah Kramer’in “History Begins at Sumer” adlı kitabının Türkçe çevirisi olan “Tarih Sümer’de Başlar” eseri öne çıkıyor. Ayrıca çocuklara yönelik “Zaman Tüneliyle Sümerlere Yolculuk” kitabı da dahil olmak üzere Sümer ve Hitit kültürlerini tanıtan eserler yazdı.
2000 yılında İstanbul Üniversitesi’nden “İlk Çivi Yazısı ve Sümeroloji Uzmanı” unvanıyla fahri doktora alan Çığ, akademik başarılarının yanı sıra çok sayıda ödüle layık görüldü. Özel arşivi, Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı’nda saklanmaktadır.
