Benzin fiyatları 2018’deki kur dalgalanmaları, 2022’de Rusya-Ukrayna Savaşı ve 2023 yılında yapılan vergi düzenlemeleriyle hızla arttı. 2015 yılında litresi 4,25 TL olan benzin, 2024 Kasım’da 42,32 TL’ye çıktı. Aynı dönemde motorin fiyatları ise 3,78 TL’den 44,18 TL’ye yükselerek benzin fiyatlarının üzerine çıktı.
Bu dönemde benzinde fiyat artışı yüzde 896 olurken, motorindeki artış yüzde 1069’u buldu. Özellikle 2021 sonrası, yakıt fiyatlarındaki bu sert yükseliş, araç sahiplerinin maliyetlerini ciddi oranda artırdı.
200 TL’nin yakıt alım gücündeki dramatik düşüş
200 TL’nin alım gücü yıllar içinde büyük oranda azaldı. 2015 yılında 200 TL ile 47,06 litre benzin ya da 52,91 litre motorin alınabilirken, 2024 Kasım itibarıyla bu miktar benzinde 4,73 litreye, motorinde ise 4,53 litreye düştü.
200 TL’nin, 2015’te bir benzinli aracın deposunun yüzde 86’sını doldurabildiği hesaplanırken, Kasım 2024’te bu oran yüzde 9’a geriledi. Motorinli bir araçta da benzer bir tablo görüldü; 2015 yılında deponun yüzde 96’sını dolduran 200 TL, 2024’te yalnızca yüzde 8’lik bir yakıt sağlayabiliyor.
Kartlı harcamalarda da hacim daraldı
Banka ve kredi kartlarıyla yapılan akaryakıt harcamaları da artan fiyatlardan etkilenerek litre bazında düşüş gösterdi. Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, 2015 yılında banka kartıyla yapılan işlem başına ortalama 58,97 TL’ye 13,87 litre benzin alınabilirken, kredi kartıyla yapılan 163,25 TL’lik işlemde 38,41 litre benzin alınabiliyordu.
2024 Eylül ayında banka kartıyla yapılan işlem başına harcama 494,70 TL’ye, kredi kartıyla yapılan harcama ise 1.243,32 TL’ye çıktı. Ancak bu miktarlar, benzin fiyatlarındaki artış nedeniyle daha az yakıt alınabildiğini gösterdi. Banka kartıyla alınan benzin miktarı 11,42 litreye, kredi kartıyla alınan miktar ise 28,71 litreye düştü.
Yakıt fiyatlarındaki artış ekonomiyi etkiliyor
Yakıt fiyatlarındaki yükseliş, sadece araç sahiplerini değil, taşıma ve lojistik sektörlerini de olumsuz etkiliyor. Yüksek fiyatlar, birçok sektörde maliyet artışına yol açarak, ürün ve hizmet fiyatlarının yükselmesine neden oluyor.
