Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği (MLSA), Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) uygulamalarını ele alan kapsamlı bir rapor yayımladı. “Sansürün 30 Yılı: 30. Yılında Radyo ve Televizyon Üst Kurulu” başlıklı raporda, 1 Ocak 2023 - 30 Haziran 2024 tarihleri arasındaki cezalar detaylı bir şekilde incelendi.
RTÜK, yayıncılığı düzenleme ve denetleme görevini yürütmekle yükümlü olmasına rağmen, bu süreçte bir sansür mekanizmasına dönüştüğü iddialarıyla karşı karşıya. Özellikle hükümet eleştirileri, yolsuzluk haberleri ve toplumsal sorunlara dair içeriklere yönelik cezalar dikkat çekiyor.
RTÜK’ün Uyguladığı Cezalar
MLSA’nın raporunda yer alan veriler, RTÜK’ün cezalandırma sürecindeki çarpıcı detayları ortaya koyuyor:
- Toplam Ceza Miktarı: 1 Ocak 2023 - 30 Haziran 2024 arasında RTÜK, yayıncılara toplamda 124 milyon TL idari para cezası kesti.
- Ekran Karartma: 1357 kez ekran karartma cezası uygulandı.
- Cezaların Dağılımı: FOX TV, cezaların yarısından fazlasını alırken, hükümete yakınlığıyla bilinen Demirören ve Turkuvaz medya gruplarına ceza uygulanmadı.
- Hükümet Eleştirileri: Hükümeti eleştiren yayınlara toplamda 60 milyon TL ceza kesildi.
En Yüksek Ceza: “Demokrasi Sandıktan İbaret Değildir”
RTÜK’ün en büyük cezalarından biri gazeteci Çiğdem Toker’in, “Demokrasi sandıktan ibaret değildir” ifadesi nedeniyle verildi. 13 milyon TL’nin üzerinde ceza kesilen bu sözler, “halkı kin ve düşmanlığa tahrik” gerekçesiyle cezalandırıldı.
Dizi ve Programlar Da Hedefte
- Kızılcık Şerbeti ve Kızıl Goncalar Dizileri: Dinî cemaatlerin tepkisi üzerine bu dizilere program durdurma ve para cezaları uygulandı.
- Kürt Sorunu ve LGBTİ+ Yayınları: Kürt sorununa dair yayınlara 1 milyon TL, LGBTİ+ içerikli programlara ise 568 bin TL ceza verildi.
Deprem Eleştirileri de Cezalandırıldı
Şubat 2023’te meydana gelen Maraş depremi sonrasında, hükümetin afet yönetimi çalışmalarını eleştiren yayınlara 4 milyon TL ceza kesildi.
RTÜK Başkanı’ndan Açıklamalar
RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin, sansür eleştirilerine karşı RTÜK’ün “toplumun milli ve manevi değerlerini korumakla yükümlü” olduğunu savundu. Ayrıca, YouTube dahil internet platformlarının RTÜK denetimine alınacağını duyurdu.
MLSA’dan Özel Yayın
MLSA, bu akşam saat 18.30’da RTÜK üyeleri Necdet İpekyüz ve İlhan Taşçı ile birlikte raporu değerlendirecek. MLSA TV üzerinden canlı yayınlanacak programda, raporun detayları tartışılacak.
Sansürün Geleceği
RTÜK’ün uyguladığı cezaların boyutu, medyanın özgürlük alanını ciddi şekilde daraltmış durumda. Eleştirel yayıncılık yapan medya kuruluşlarına yönelik cezaların yoğunluğu, sansür tartışmalarını gündemde tutmaya devam edecek gibi görünüyor.
