Rusya, Türkiye'de inşası devam eden stratejik öneme sahip Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) projesinin finansmanı için beklenmedik bir hamle yaptı. Yaptırımlar nedeniyle sınır ötesi para transferlerinde yaşanan güçlükleri aşmak amacıyla Rusya, Türkiye’ye doğalgaz bazlı bir ödeme mekanizması önerdi. Bloomberg'in güvenilir kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Moskova, 20 milyar dolarlık Akkuyu NGS inşaat maliyetinin bir kısmının doğalgaz ile karşılanmasını teklif etti. Bu yenilikçi öneri, Akkuyu NGS projesinin finansman sürecini hızlandırırken, aynı zamanda Rusya-Türkiye enerji işbirliğini de derinleştirebilecek bir adım olarak değerlendiriliyor. Türkiye'nin bu teklife vereceği yanıt ise merakla bekleniyor.
Gazprom devreye giriyor: rubleyle ödeme, doğalgaz faturasından düşüş
Rusya'nın sunduğu öneriye göre, Akkuyu NGS’yi inşa eden devlet şirketi Rosatom, santral inşaatı için gereken maliyetin bir kısmını Rus doğalgaz devi Gazprom’a ruble olarak ödeyecek. Gazprom da bu miktarı Türkiye’nin aylık doğalgaz ithalat faturalarından düşerek ödeme yapacak. Bu doğalgaz takası modeli, proje finansmanı için geleneksel banka transferleri yerine doğrudan enerji ticaretiyle ödeme yapılmasını sağlayarak uluslararası para transferlerindeki bürokratik engelleri ve olası gecikmeleri ortadan kaldırmayı hedefliyor. Ruble ile ödeme ve doğalgaz faturasından düşüş mekanizması, finansal yaptırımların yarattığı zorlukları aşmak için akıllıca bir çözüm olarak görülürken, Türkiye'nin bu teklife ne şekilde yaklaşacağı ve kabul edip etmeyeceği önümüzdeki günlerde netlik kazanacak.
Yaptırımlar geleneksel banka transferlerini zorlaştırıyor
Akkuyu NGS projesine veya Rosatom, Gazprom gibi şirketlere doğrudan bir yaptırım uygulanmamış olsa da, uluslararası bankaların ABD'nin olası cezalarına maruz kalmaktan çekindiği için Rusya’dan Türkiye’ye yapılan ödemelerde ciddi gecikmeler yaşanıyor. Washington yönetiminin, Rusya'nın savaş ekonomisini destekleyen üçüncü ülke finans kuruluşlarını hedef alacağını açıklaması, Rusya ile yapılan uluslararası işlemleri daha da karmaşık hale getirdi. Bu durum, Akkuyu NGS projesinin finansmanını olumsuz etkilerken, Rusya'yı alternatif ödeme yöntemleri aramaya sevk etti. Doğalgaz takası önerisi, tam da bu noktada ortaya çıkan bir çözüm arayışı olarak değerlendiriliyor.
Enerji işbirliği derinleşecek mi?
Rusya'nın önerdiği doğalgaz takas sistemi, hem Akkuyu NGS’nin finansman sürecini hızlandırmayı hem de Rusya-Türkiye arasındaki enerji işbirliğini derinleştirmeyi amaçlıyor. Doğalgaz, Rusya için önemli bir ihracat kalemi olurken, Türkiye ise Rusya'nın önemli doğalgaz müşterilerinden biri. Bu takas sistemi, iki ülke arasındaki enerji ticaretini daha da güçlendirerek, enerji bağımlılığını karşılıklı olarak artırabilir. Ancak, bu durumun Türkiye'nin enerji çeşitliliği stratejisi ve Batı ile olan ilişkileri üzerindeki etkileri de dikkatle değerlendirilmesi gereken bir konu olarak öne çıkıyor. Türkiye'nin, doğalgaz takası teklifini kabul etmesi halinde, Rusya ile olan enerji işbirliği daha da derinleşirken, Batılı müttefiklerle olan ilişkilerde ise yeni bir gerginlik dönemi başlayabilir. Bu nedenle, Türkiye'nin vereceği karar sadece Akkuyu NGS projesinin finansmanını değil, Türkiye'nin dış politika stratejilerini ve uluslararası ilişkilerini de derinden etkileyebilecek potansiyele sahip.
Teklif Türkiye tarafından kabul edilecek mi?
Rusya'nın doğalgaz takası teklifi, Türkiye tarafından henüz resmi olarak kabul edilmedi. Bloomberg'e konuşan kaynaklar, teklifin Türkiye tarafından değerlendirildiğini ancak henüz bir karara varılmadığını belirtti. Türkiye'nin bu teklife nasıl yaklaşacağı ve kabul edip etmeyeceği önümüzdeki günlerde netlik kazanacak. Türkiye'nin kararı, hem Akkuyu NGS projesinin geleceği hem de Türkiye-Rusya ilişkileri açısından büyük önem taşıyor. Ekonomi uzmanları ve piyasa analistleri, Türkiye'nin bu kritik kararını ve Akkuyu NGS projesindeki gelecek gelişmeleri yakından izliyor.
