Trump, bakır ithalatına yüzde 50 oranında tarife getireceklerini duyurduktan sonra, bakırın fiyatları hızla yükseldi. Bu durum, uluslararası piyasalarda bakırın libresi için 5,81 dolar ile rekor bir seviyeye ulaşılmasına neden oldu. ABD Başkanı’nın açıkladığı tarife kararları, emtia piyasasında önemli bir etkisi yarattı.
Bu hafta, Trump, Japonya ve Güney Kore'ye yönelik de mektuplar göndererek, bu ülkelerden ABD'ye gönderilen tüm ürünlere, sektörel tarifeler dışında yüzde 25 gümrük vergisi uygulanacağını bildirdi. Bu kararlar, dünyanın farklı bölgelerinde ticaretin seyrini değiştirecek gibi görünüyor.
Bakır fiyatlarındaki artışın sebepleri
Trump’ın açıklamaları, bakır fiyatlarında sert yükselişlere yol açtı. Bu yükselişin arkasında yalnızca ABD’nin tarifeleri değil, aynı zamanda arz endişeleri de bulunuyor. Haziran sonuna göre bakırın libresi yüzde 10 oranında arttı. Geçen yılın sonuna göre ise bu artış yüzde 40’ı geçti.
Dünyanın en büyük bakır ithalatçılarından biri olan Çin’in güçlü talebi, fiyatları artıran en büyük etkenlerden biri. Ayrıca, bakır üretimindeki arz sıkıntıları, bakır fiyatlarının yükselmesine katkıda bulunuyor.
Şili, Kongo ve stoklar etkileniyor
Küresel arz sorunları, bakır fiyatlarındaki yükselişin bir diğer önemli nedeni. Şili’deki Teck Resources şirketi, ülkedeki bazı operasyonlarında üretim aksaklıkları yaşandığını bildirdi. Bunun yanı sıra, Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nde yer alan Kamo-Kakula bakır işletmesi sismik aktiviteler nedeniyle olumsuz etkilendi. Bu da işletmenin yeraltı kısmının su altında kalmasına neden oldu. Bu olaylar, bakır arzının düşmesine ve fiyatların daha da yükselmesine yol açtı.
Bunlarla birlikte, Londra Metal Borsası'ndaki bakır stoklarının da azalması, fiyatların yukarı yönlü etkilenmesine sebep oldu. Yavaşlayan arz, piyasada daha fazla talep ile birleşince fiyatlar doğal olarak arttı.
ABD'nin kendi üreticisini koruma amacı
Vadeli işlem uzmanı Zafer Ergezen, ABD’nin dünyanın en büyük ikinci bakır ithalatçısı olduğunu vurgulayarak, Trump’ın yüzde 50 tarife açıklamasının, ABD’nin başlıca Şili, Peru ve Kanada'dan yaptığı bakır ithalatının maliyetini ciddi şekilde artıracağına dikkat çekti. Ergezen, bu durumun bakır arzında daralma yaratabileceğini ifade etti.
ABD’nin, bakır madenciliği şirketlerine avantaj sağlamak amacıyla bu tarifeyi uyguladığını söyleyen Ergezen, mevcut stokların tükenmesiyle birlikte, ABD’li üreticilerin avantajlı konumda olacağını belirtti. Bunun yanında, ABD'deki bakır maliyetlerindeki artışın, bakır talebini baskılayabileceğini de ekledi.
Çin'e olası etkiler
Ergezen, Trump’ın kararlarının Çin için avantaj oluşturabileceğini ifade etti. Çin, dünyanın en büyük bakır ithalatçısı olarak, ABD’nin Şili, Peru ve Kanada'dan ithal ettiği bakırın Çin’e kayabileceğini belirtti. ABD’nin tarifelerle korumaya çalıştığı yerli üreticilerini desteklerken, bu durumun, Çin’in işine yarayabileceği ihtimalini ortaya koydu.
