Kuzey Yarımküre’de 21 Aralık, yılın en uzun gecesinin yaşandığı tarih olarak bilinir. Bu tarihte Güneş, Oğlak dönencesine dik açıyla gelir ve Kuzey Yarımküre'de kış mevsimi resmen başlar. Aynı zamanda geceler kısalmaya, gündüzler ise uzamaya başlar.
Türkiye'de En Uzun Gece Hangi İlde?
Türkiye'nin coğrafi konumu nedeniyle en uzun gece, ülkenin kuzey bölgelerinde daha belirgin olarak yaşanır. Türkiye'de en uzun gece, Sinop ilinde 15 saat 6 dakika ile gerçekleşir. Sinop’un ardından Artvin, Rize, Giresun, Ordu, Trabzon ve Samsun gibi Karadeniz’in diğer kuzey illeri gelir.
- Sinop: 15 saat 6 dakika
- Artvin ve Rize: Yaklaşık 15 saat
- Giresun, Ordu, Trabzon: 14 saat 55 dakika
En Kısa Gece Hangi İlde?
Türkiye'nin güneyinde yer alan iller, daha kısa geceler yaşar. En kısa gece Hatay’da 14 saat olarak gerçekleşir. Bu durum, Hatay’ın ekvatora daha yakın olmasından kaynaklanır.
- Hatay: 14 saat
- Mersin ve Adana: 14 saat 5 dakika
Günler Ne Zaman Uzamaya Başlayacak?
21 Aralık'tan sonra, geceler kısalmaya ve gündüzler uzamaya başlar. Ancak bu değişiklik gözle fark edilebilir hale 23 Aralık’tan itibaren olur. Özellikle Ocak ayının ikinci yarısından itibaren günlerin uzadığı daha belirgin bir şekilde hissedilir.
Kış Gündönümünün Bilimsel Anlamı
- Güneş Açısı: 21 Aralık’ta Güneş ışınları, Oğlak Dönencesi’ne dik açıyla gelir.
- Gece ve Gündüz Süreleri: Kuzey Yarımküre'de gece süresi maksimum seviyeye ulaşırken, Güney Yarımküre'de en uzun gündüz yaşanır.
Not: Kış gündönümü, yalnızca astronomik bir olay olmanın ötesinde; tarım, kültür ve gelenekler üzerinde de önemli bir etkiye sahiptir.
Halk Arasında Kış Gündönümü İnanışları
Eski dönemlerde, kış gündönümü bereket, doğanın uyanışı ve yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilirdi. Bu bağlamda 21 Aralık, geçmişten günümüze çeşitli kutlama ve ritüellerle anılmıştır.
Türkiye'de de bu dönemin başlamasıyla birlikte hava koşulları sertleşirken, kış mevsiminin etkileri daha belirgin hale gelir.
