9 Eylül Gazetesi'nden Mert Yasin Alpdündar'ın haberine göre; Son dönemde internet üzerinden satılan ‘veteriner tıbbi ürünler’ hakkında veteriner hekimler uyarılarda bulundu. Parazit ilaçlarından antibiyotiklere kadar pek çok tıbbi ürünün ayrıca İlaçlara ilave olarak soğuk zincirde taşınması ve saklanması gereken biyolojik madde olan aşıların da internet üzerinden satışının yapıldığını söyleyen İzmir Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Selim Özkan , tıbbi ürünlerin satışlarının ciddi boyutlara ulaştığını ve yetkililerin bu konuya el atması gerektiğini dile getirdi. Özkan, tıbbi ürünlerin sadece veteriner hekimlerin kontrolünde uygulanması gerektiğini söylerken, internet üzerinden veteriner tıbbi ürünlerinin satışının yapılmasının, hayvan ve insan sağlığını tehlikeye atmasının yanında; vergi kaçırma boyutunun da olduğunu vurguladı.
‘HAYVAN VE İNSAN SAĞLIĞINI TEHLİKEYE ATIYOR’
Özkan, internet üzerinden yapılan satışların son dönemde ciddi boyutlara ulaştığını söyledi. İnternet üzerinden yapılan satışların kontrolünün çok zor olduğunu da dile getiren Özkan, “Hayvan sağlığı açısından baktığımız zaman özellikle yanlış dozda veya gereksiz ilaç kullanımını çeşitli sorunlara neden olabilir. Hayvanı iyileştireceğim derken sağlığının daha kötü olmasına neden olabilirsiniz. Veteriner hekim kontrolü olmadan uygulanan ilaçlar tedaviyi zorlaştırır, hatta hayati risk oluşturabilir" diyen Özkan, internet üzerinden satılan ilaçların denetimsiz olduğunu ve kanunen de yasak olduğunu hatırlattı. Özkan ayrıca insan sağlığını da tehlikeye atan unsurlar olduğunu sözlerine ekledi.
‘İŞİN EKONOMİK BOYUTU DA VAR’
İnternet üzerinden kaçak şekilde satılan veteriner ilaçlarının bir başka boyutunun da vergi kaybı olduğunu belirten Özkan, bu durumun ekonomik olarak da ciddi sorunlara yol açtığını ifade etti. “Bu ürünlerin yasal yollardan satılmaması, devletin gelir kaybına neden olduğu gibi sektördeki düzeni de bozuyor” dedi.
Selim Özkan, hayvan sahiplerine, veteriner hekimlerin kontrolü dışında veteriner tıbbi ürün kullanmamaları gerektiğini yinelerken, “Veteriner kontrolü olmadan hiçbir ilaç kullanılmamalı. İnternet üzerinden satın alınan ilaçlar, doğru dozda uygulanmayan antibiyotikler ve diğer ilaçlar, hayvanların sağlığını iyileştirmek bir yana, kalıcı zararlar verebilir. Mamadan ilaca kadar tüm ürünler veteriner hekimlerden veya güvenilir yerlerden temin edilmelidir” ifadelerini kullandı. Özkan, “Hekim olmayan insanın önereceği ürün sonuç odaklı olmaz. Tamamen ticaridir. Bu da insan ve hayvan sağlığına zararlıdır” dedi.
KRİTERLER GÖZ ARDI EDİLEBİLİYOR
Hayvan Hakları İçin Veteriner Hekimler Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Veteriner Hekim Elçin Dikilikaya ise “Günümüzde teknolojinin yüksek bir hızla ilerlemesi ile birlikte neredeyse tüm alışkanlıklarımız gibi alışveriş alışkanlıklarımız da değişmiştir ve ailemizin bir parçası olan hayvan dostlarımızın koruyucu hekimlik ve sağlık ihtiyaçlarının karşılanmasında kullandığımız ilaç sektörüne kadar ulaşmıştır. Özellikle online alışveriş sitelerinde hayvanlarımız ve hayvan sahipleri için hayati önem taşıyan ve antiparaziter mücadelenin olmazsa olmazı olan antiparaziter ilaçlar da yer almaya başlamıştır. Mevzuat gereği İl Tarım ve Orman Müdürlükleri tarafından sıkı denetimler yapılmaktadır. İş bu halde iken internet sitelerince yapılan satışlarda ilaçların hangi depolama şartlarında saklandığına dair bilgiler bulunmamaktadır. Veteriner tıbbi ürünlerden her farklı gruptaki ilaçlar için olan uygun sıcaklık, nem, haşere vb.. ile kontaminasyon olmaması gibi önemli kriterler böylece göz ardı edilerek piyasaya sunulmaktadır.” diye söyledi.
HAYVAN SAHİPLERİ DAHA ÖZENLİ DAVRANMALI
‘Veteriner Tıbbi Ürünleri’ kapsamında yer alan antiparaziter ilaçlar, zoonoz hastalıklar ile mücadele altın değerinde olduğunu vurgulayan Elçin Dikilikaya sözlerini şöyle sürdürdü;
“Hayvanlardan insana bulaşan (zoonoz) yaklaşık 200 adet ‘Paraziter Zoonoz’ bulunmaktadır. Özellikle hayvanlar ile temas halinde olan tüm insanlar bu zoonoz hastalıkların bulaşması adına büyük risk altındadır.
Bununla beraber Paracelsus'un "Tüm maddeler zehirdir, ilacı zehirden ayıran dozudur" sözünde olduğu gibi veteriner hekim kontrolü olmaksızın kullanılan bu tür ilaçların neden olabilecekleri çeşitli reaksiyon riskleri de unutulmamalıdır.
İnsan hekimliğinde olduğu gibi profesyonel sağlık personelleri (doktorlar, eczacılar..) tarafından kontrol altında satılan ilaçlar hayvan sağlığında da hastaya bu özen ile ulaşmalıdır ve hayvan hekimliğinde bu kişiler veteriner hekimlerdir.
‘Hayvan Hakları İçin Veteriner Hekimler Derneği ‘ olarak bizler belirtmek isteriz ki kontrolsüz ilaç kullanımı her zaman bir risktir ve hem hayvana hem de insana yol açabilecek olumsuz etkileri açısından bu tarz online satılara karşı hayvan sahipleri çok daha özenli davranmalıdır”
REÇETESİZ SATIŞ SUÇ
Veteriner Cerrahi Uzmanı Doktor Vedat Garda ise “Ülkemizde son zamanlarda hayvan ilaçlarının internet üzerinden pazarlandığı gözlenmektedir. Bu durum hem o canlılar, hem de onlarla birlikte yaşayan biz hayvan sahipleri açısından büyük riskler taşımaktadır. Gerek Kedi Köpek, gerekse Sığır, Koyun, Keçi gibi hayvan ilaçlarının Veteriner Klinikleri ve Hastaneleri dışında, reçetesiz olarak satılması Tarım Bakanlığı kanun ve yönetmeliklerine göre suçtur. Pazarlama için interneti kullanan satıcı ve bu yollarla ilaç temin eden hayvan sahibi bu suçun ortakları durumundadır.
İnternet aracılığı ile satın aldığınız ilaç benzeri ürünler paketleme açısından aslına çok benzese de; Gerçekten ilaç olmayabilir, içindeki etken maddesi yeterli olmayabilir, son kullanma tarihi geçmiş veya tarih üzerinde oynanarak düzeltilmiş ürün olabilir, Uygun koşullarda muhafaza edilmemiş olabilir, Çünkü hiçbir kontrole tabi olmadan Hekim tavsiyesi dışında satılmaktadır” ifadelerimi kullandı.
VETERİNER HEKİM REÇETESİYLE SATIN ALINMALI
Garda, “Ne olduğu, nasıl ve nerede üretildiği, gerçekten ilaç olup olmadığı belli olmayan bu ilaç benzeri şeyleri tüketmek öncelikle kendi sağlığımızı, sonrada evimizde beslediğimiz Kedi-Köpek, çiftliğimizde beslediğimiz Sığır,Koyun Keçi vs. sağlığını hiçe saymak demektir. Hayvan ilaçları Veteriner Klinik ve Hastanelerinden Veteriner Hekim reçetesi ile satın alınmalıdır” dedi.