Borsa İstanbul'da ekim ayı, yatırımcılar için zor bir dönem oldu. BIST 100 endeksi, ay genelinde %7,3 oranında gerilerken, borsada işlem gören şirketlerin toplam piyasa değeri yalnızca 15 gün içinde 29 milyar dolar kayıpla 351 milyar dolara düştü. Bu dramatik düşüş, hem yerli hem de yabancı yatırımcılar üzerinde baskı yarattı.
2023 yılına 7.470 puan seviyesinde başlayan BIST 100, temmuz ayında 11.172 puan ile tarihi zirvesini görmüştü. Ancak bu yükselişin ardından gelen düşüş trendi, ekim ayında hız kazandı. Endeks, 15 Ekim itibarıyla zirveden %19,8 oranında geriledi.
YABANCI YATIRIMCILARIN SATIŞLARI DÜŞÜŞÜ HIZLANDIRDI
Yabancı yatırımcılar, Borsa İstanbul'da yaşanan bu düşüşlerin arkasındaki en önemli etkenlerden biri olarak öne çıkıyor. Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, yabancı yatırımcılar temmuz, ağustos ve ekim aylarında net satış yapmaya devam etti. Yabancıların borsadaki hisse stoku 31 milyar doların altına indi ve ekim ayının ilk haftasında 261 milyon dolarlık hisse satışı gerçekleşti.
Bu satışlar, özellikle küresel yatırımcıların Türkiye’ye olan ilgisinin azalmasına neden olurken, borsadaki likiditeyi de olumsuz etkiledi.
JEOPOLİTİK RİSKLERİN ETKİSİ BÜYÜK
Uzmanlara göre, borsadaki bu düşüşlerin bir diğer önemli sebebi artan jeopolitik riskler. Özellikle İsrail-İran gerilimi gibi küresel krizler, yabancı yatırımcıların Türkiye'den uzaklaşmasına neden oldu. Aynı zamanda, gelişmiş ülkelerdeki faiz indirimi beklentileri de Türk piyasaları üzerinde baskı yarattı.
Bu gelişmeler, Türkiye'nin finansal istikrarı üzerinde olumsuz bir etki yaratırken, borsadaki düşüşün derinleşmesine katkıda bulundu.
YERLİ YATIRIMCILAR DA BORSA İSTANBUL’DAN ÇEKİLİYOR
Yalnızca yabancı yatırımcılar değil, yerli yatırımcılar da borsadan çekilmeye başladı. Halka arzlarla rekor seviyelere ulaşan yerli yatırımcı sayısı, son 4,5 ayda 1,23 milyon azalarak 8,34 milyondan 7,11 milyona geriledi. Bu düşüş, yerel yatırımcıların borsaya olan güveninin de sarsıldığını gösteriyor.
ENFLASYON KARŞISINDA REEL KAYIP
Her ne kadar BIST 100 endeksi, 2024 yılı genelinde %17,5 oranında artış göstermiş olsa da, enflasyon karşısında yatırımcıların reel getirisi negatif oldu. TÜİK verilerine göre, borsadaki reel kayıp eylül sonu itibarıyla %13,8 olarak kaydedildi. Bu durum, yatırımcıların hisse senetlerinden elde ettiği kazançların enflasyon karşısında eridiğini ortaya koyuyor.
