MERT YASİN ALPDÜNDAR- Vergi oranlarının artması, artan enflasyon ve zamlar tüm ürünlerde olduğu gibi başta kedi ve köpek mamaları olmak üzere hayvan mamalarının fiyatlarının da ciddi artmasına sebep oldu. İnternet satış fiyatlarına göre; 11-15 kilo arasındaki üst segment köpek maması fiyatları en yüksek fiyatının 4 bin 264 TL’ ye kadar yükselirken, orta segment 11-15 kilo arası köpek maması fiyatlarının 2 bin 800 TL ile bin 700 TL arasında arasında olduğu görüldü. Kedi mamalarında ise yine aynı kilo aralığında üst segment mama fiyatlarının 3 bin 100 TL’ye kadar yükseldiği, orta segment 11-15 kilo aralığındaki kedi maması fiyatlarının 2 bin 500 TL ile bin 300 TL aralığında, Alt segment 11-15 kilo aralığındaki kedi mamalarının fiyatları ise bin TL ile 800 TL aralığında olduğu görüldü.
ARTIŞ İTHAL MAMADA YÜZDE 80, YERLİ MAMADA YÜZDE 100
Petshop sahibi Deniz Çöloğlu Şensoy “İthal mamalardaki artış yüzde 70 ile yüzde 80 arasında. Akaryakıt zamları gibi etkenlerle yerli mamalarda her ay bir zam oluyor. Benim mama üreticilerinden aldığım duyuma göre de yerli mamaların hammaddeleri ithal. Ondan kaynaklı da her ay belli bir miktar zam oluyor. Hatta bazı aylar iki sefer zam geliyor. Her ay gelen zam yüzde 5 bile olsa etkiliyor. Yerli mamalarda da geçen yıla nazaran yüzde 100 üstünde bir artış oldu. Gerçekten çok ciddi anlamda artışlar var.” ifadelerini kullandı.
’SOKAK HAYVANLARI İÇİN MAMA SATIŞI DÜŞTÜ’
Geçen sene kilosunu 11 TL’den sattığı mamanın şu anda kilosunu 50 TL’den sattığını söyleyen Şensoy, “ Ben sokak hayvanlarının mamalarında en düşük kar marjıyla çalışıyorum. Bunları uygun fiyatla alabilmek için toplu almaya çalışıyorum. Toplu almaya çalışırken firmalara ödeme yapmakta zorlanıyorum. Bir de ticari kredi kartlarına ödemelerde taksit yapılmıyor. Yani alması da satması da zor hale geldi. Sokak hayvanlarının mama satışında düşüş var. Artık insanlar 15 kiloluk mama yerine 2-3 kiloluk mama alıyorlar.” diye konuştu.
‘TERKLER BAŞLADI’
Mama fiyatlarının artışından kaynaklı olarak can dostların terkedildiğini söyleyen Hayvan Hakları Federasyonu İzmir Temsilcisi Esin Önder, “Mama fiyatlarının artışıyla birlikte maalesef terkler başladı. Biz en azından kuş yemlerindeki gibi mama fiyatlarının da yüzde 1 olması için CİMER üzerinden talepte bulunduk. Ama ‘mal ve hizmetlere uygulanacak KDV oranlarının düşürülmesi yetkisi Cumhurbaşkanı'na ait olup, başvuru dilekçenizde yer alan talebiniz yapılacak mevzuat çalışmalarında değerlendirilmek üzere not edilmiştir.’ yanıtını aldık.” diye belirtti.
Bakımevine ziyaretinde sık sık tasmalı köpeklerle karşılaştığını söyleyen Önder, “ Barınaklar cins köpeklerle dolu. Suç olmasına rağmen çoğu kişi hayvanları sokaklara terkediyor. Belediyeler ve yetkili kurumlar devasa barınaklar açma yoluna gidiyor ama aslında mamalar ucuz olsa, tedavi ve aşı masrafları belediyeler tarafından karşılansa bu terkler önlenecektir.” diye söyledi.
‘BAĞIŞLAR CİDDİ AZALDI’
Mama fiyatlarının artışından kaynaklı olarak bağışların ciddi olarak azaldığını dile getiren Seferihisar Hayvan ve Doğa Dostları Derneği (SEHAYDER) Yönetim Kurulu Başkanı Fevziye Kanat Özkan, “Belediyelere tavsiyemiz kendi mama tesislerini kurmalarıdır. Ankara bunu uyguluyor. İzmir’de de büyük ölçüde uygulamaya başladı. Oteller, hastaneler gibi alanlarda inanılmaz bir israf var. Burada artan yemeklerin mamaya dönüşmesi, gönüllülerin kurduğu özel birimlerle barınaklara transferi gerekiyor. Herkes bu konuda elini taşın altına sokmak zorunda” diye vurguladı.
’MARKETLER ARTIKLARINI ÇÖPE ATIYOR’
Bazı zincir marketlerin son kullanma tarihi yakın malzemeleri gönüllülere vermeyerek çöpe attığının bilgisini de veren Özkan, “Halbuki bunları koordineli bir şekilde gönüllüler ile çalışsalar, artan ürünleri pişirilip, sokak hayvanlarına dağıtılır. Bunu yapan arkadaşlarımız var. Gidip oralardan atılan ürünleri çöpten toplayıp, yapıyorlar.”