TÜİK verilerine göre, 2023 yılı Mayıs ayında 87,3 olan dış ticaret haddi, 2024 yılı Mayıs ayında 0,8 puan azalarak 86,5’e geriledi. İhracat birim değer endeksi aynı kaldı, ancak ihracat miktar endeksi yüzde 11,3 arttı. İthalat birim değer endeksi yüzde 1 artarken, ithalat miktar endeksi yüzde 11,2 azaldı.
İhracat ve İthalat Detayları
- İhracat birim değer endeksi aynı kaldı, ancak ihracat miktar endeksi yüzde 11,3 arttı. İhracat miktar endeksi, gıda, içecek ve tütünde yüzde 11,6 artarken, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 10,6 arttı, yakıtlarda yüzde 13,3 arttı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 10,3 arttı.
- İthalat birim değer endeksi yüzde 1 artarken, ithalat miktar endeksi yüzde 11,2 azaldı. İthalat miktar endeksi, gıda, içecek ve tütünde yüzde 20,3 azaldı, ham maddelerde (yakıt hariç) yüzde 7,1 azaldı, yakıtlarda yüzde 5,9 azaldı, imalat sanayinde (gıda, içecek, tütün hariç) yüzde 5,9 azaldı.
Dış ticaret haddi nedir?
Dış ticaret hadleri, bir ülkenin ithalat ve ihracat ürünleri üzerinde uyguladığı vergiler, gümrük harçları ve diğer ticaret düzenlemelerini ifade eder. Bu hadler, ithalat ve ihracat işlemlerinin düzenlenmesi ve kontrol edilmesi amacıyla kullanılır. En temel tanımıyla dış ticaret hadleri; ihraç edilen malların fiyat endeksinin, ithal edilen malların fiyat endeksine olan oranıdır. Yani dış ticaret haddi lehimize geliştiğinde ihraç fiyatlarının ithal fiyatlardan daha hızlı artması söz konusudur. Ticaret hadleri yükselen bir ülke dış ticaretten kazanç sağlıyor, ticaret hadleri düşen veya bozulan bir ülke ise zarara uğruyor demektir. Bu kavram, ülkelerin ticaret politikalarını şekillendirmek için değiştirilebilir.
